Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Barbara Adamiak /spr./ Sędziowie: Sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędzia WSA del. Teresa Kurcyusz-Furmanik Protokolant: Starszy inspektor sądowy Agnieszka Majewska po rozpoznaniu w dniu 19 czerwca 2013 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej B. M. i J. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 29 listopada 2011 r. sygn. akt II SA/Bk 588/11 w sprawie ze skargi B. M. i J. M. na postanowienie Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Białymstoku z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie opłaty legalizacyjnej oddala skargę kasacyjną
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego Powiatu Ziemskiego w Suwałkach postanowieniem z [...] kwietnia 2011 r. znak [...] na podstawie art. 49 ust. 1 i 2 w związku z art. 59f ust. 1 ustawy z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane ustalił inwestorom B. i J. M. opłatę legalizacyjną w wysokości 25.000 zł za samowolną rozbudowę budynku inwentarskiego na działce nr [...] w miejscowości P. gm. R. i zobowiązał inwestorów do jej wpłacenia w terminie 7 dni od doręczenia postanowienia. Uzasadniając to rozstrzygnięcie organ wskazał, że prowadzenie samowolnych robót budowlanych stwierdził już podczas kontroli nieruchomości w 2007 r. W trakcie postępowania inwestorzy byli wzywani do uzupełnienia dokumentacji projektowej, w tym postanowieniem z [...] listopada 2010 r., którym wstrzymano również prowadzone roboty budowlane oraz postanowieniem z [...] lutego 2011 r. Wskazane przez organ nieprawidłowości w dokumentacji zostały usunięte 5 kwietnia 2011 r. Analiza stanu faktycznego sprawy i zgromadzonego materiału dowodowego, przeprowadzona z punktu widzenia wymagań art. 49 ustawy z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, pozwoliła organowi na stwierdzenie, że istnieje możliwość zalegalizowania samowoli, co w konsekwencji zobowiązywało organ do ustalenia opłaty legalizacyjnej. Pouczono, że jej nieuiszczenie we wskazanym terminie spowoduje wydanie nakazu rozbiórki.
Podlaski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Białymstoku postanowieniem z [...] czerwca 2011 r. nr [...] utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie. Zdaniem organu odwoławczego w sprawie ma zastosowanie przepis art. 48 Prawa budowlanego z 1994 r., bowiem bezspornie ustalono, że budowę prowadzono samowolnie - na podstawie sfałszowanego pozwolenia na budowę, o czym świadczy znajdujący się w aktach sprawy wyrok Sądu Rejonowego w Suwałkach w sprawie [...]. W sytuacji takiej samowoli należało wdrożyć procedurę legalizacyjną, tj. zobowiązać inwestora do wstrzymania prowadzenia robót budowlanych i przedłożenia ściśle określonych dokumentów, a w przypadku ich przedłożenia i oceny jako kompletnych na podstawie art. 49 Prawa budowlanego z 1994 r., ewentualnie po uzupełnieniu na podstawie ustępu 3 tego przepisu, wdrożyć dalszy etap legalizacji i nałożyć opłatę legalizacyjną. Tak też uczyniono stosując art. 49 ust. 2 w zw. z art. 59f Prawa budowlanego z 1994 r. i ustalając opłatę według wzoru: 50 x s x k x w, gdzie: s - stawka opłaty = 500 zł, k - współczynnik kategorii obiektu budowlanego (dla obory - kategoria II) = 1,0, w - współczynnik wielkości obiektu (w - 1). Wysokość opłaty obliczono jako 50x500x1x1,0 = 25.000 zł. Organ wskazał, że w postanowieniu o wstrzymaniu robót budowlanych z [...] listopada 2010 r. pouczano inwestora, że legalizacja będzie wymagała uiszczenia opłaty. Ustosunkowując się do zarzutów zażalenia wskazano, że przepis art. 48 Prawa budowlanego nie pozostawia organowi wyboru co do nałożenia na inwestora określonych obowiązków dokumentacyjnych. Pierwotne postanowienia w tym przedmiocie, z [...] października 2007 r. i wzywające do uzupełnienia z [...] sierpnia 2008 r., wydano przed stwierdzeniem podczas kontroli w dniu 18 listopada 2008 r., że dokończono wstrzymaną rozbudowę, zatem przedłożone w ich wykonaniu dokumenty nie obrazowały faktycznego stanu na gruncie. Wskazano też, że na skutek ugody w postępowaniu rozgraniczeniowym zawartej przez inwestorów z Gminą R. nastąpiła zmiana granic działki, na której znajduje się sporny budynek, zmiana jej numeru ze [...] na [...] oraz doszło do zmiany rzutu budynku mieszkalnego. Należało zatem dokumentację znajdującą się już w aktach sprawy uzupełnić m.in. o nowy projekt zagospodarowania działki. Organ odwoławczy przyznał, że postanowienie z [...] listopada 2010 r. zawiera błędy, bowiem nie wskazano w nim kto powinien wykonać projekt budowlany, ocenę stanu technicznego wykonanych elementów i wskazać sposób doprowadzenia obiektu do stanu zgodnego z prawem. Wskazał, że powinien to wykonać podmiot posiadający uprawnienia w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. Błędne było również zamieszczenie art. 33 ust. 2 pkt 4 i ust. 3 Prawa budowlanego z 1994 r. w sentencji postanowienia z [...] listopada 2010 r. Uchybienie to należy jednak, zdaniem organu, zakwalifikować jako błąd pisarski niemający wpływu na treść rozstrzygnięcia.