Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Marzenna Linska-Wawrzon Sędziowie sędzia NSA Teresa Zyglewska sędzia del. WSA Marta Laskowska-Pietrzak /spr./ po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Burmistrza Miasta i Gminy Słomniki od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 lipca 2019 r. sygn. akt IV SA/Wa 922/19 w sprawie ze skargi Burmistrza Miasta i Gminy Słomniki na decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...] lutego 2019 r., nr [...] w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 4 lipca 2019 r., sygn. akt IV SA/Wa 922/19 oddalił skargę Burmistrza Miasta i Gminy Słomniki na decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z [...] lutego 2019 r., nr [...] utrzymującą w mocy decyzję Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z [...] czerwca 2017 r., znak: [...] wymierzającej karę pieniężną w kwocie 10 000 zł, za niedotrzymanie terminu realizacji zadań nałożonych na lata 2013 - 2015 w programie ochrony powietrza (POP) dla województwa małopolskiego, uchwalonym przez Sejmik Województwa Małopolskiego uchwałą Nr [...] z [...] września 2013 r.
Wyrok zapadł na tle następującego stanu faktycznego i prawnego.
Małopolski WIOŚ przeprowadził w okresie od 21 listopada 2016 r. do 16 grudnia 2016 r. kontrolę wykonania zadań określonych w POP przez Burmistrza Miasta i Gminy Słomniki. W ramach kontroli stwierdzono, że Burmistrz Miasta i Gminy Słomniki nie zrealizował w terminie zadań przewidzianych dla Gminy Słomniki na lata 2013 - 2015, które zostały określone w POP. Z protokołu kontroli nr WIOS-KRAK [...] wynika, iż na podstawie informacji uzyskanych od lokalnych sprzedawców i instalatorów kotłów oszacowano, że w latach 2013 - 2015 na terenie kontrolowanej gminy zainstalowano 60 nowych pieców.
Analiza opisu działania wskazanego w pkt. 3.1.1.2 POP określającego główne działania naprawcze dla Małopolski wyróżniające się dużym efektem ekologicznym oraz efektywnością ekologiczną, tj. eliminacja starych niskosprawnych urządzeń grzewczych w ramach realizowanego przez gminy systemu dotacji do wymiany źródeł ogrzewania, jednoznacznie wskazuje, że gminy powinny udzielić dotacji celowej dla mieszkańców i jednostek objętych programem ograniczania niskich emisji na wymianę starych niskosprawnych pieców i kotłów wykorzystujących paliwa stałe.
Zgodnie z POP jednostkami realizującymi zadanie opisane w punkcie 3.1.1.2 POP są organy wykonawcze wskazanych gmin, w omawianym przypadku jest to Burmistrz Miasta i Gminy Słomniki, a nie mieszkańcy gminy.
Podobne stanowisko zajął Burmistrz Miasta i Gminy Słomniki nie wykazując w rocznych sprawozdaniach z realizacji zadań określonych w POP, 60 wymian wykonanych przez osoby fizyczne bez wsparcia finansowego ze strony jednostki odpowiedzialnej za realizację zadania tj. Burmistrza Miasta i Gminy Słomniki.
W ocenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, nie można przyjąć za Małopolskim WIOŚ, iż strona w latach 2013 - 2015 wykonała 60 wymian. Jednakże powyższe nie może stanowić podstawy do uchylenia zaskarżonej decyzji, ponieważ Małopolski WIOŚ w sentencji zaskarżonej decyzji uznał, iż strona nie wywiązała się z realizacji zadania określonego w pkt 3.1.1.2 POP, a co za tym idzie nie osiągnięto wymaganego efektu ekologicznego. Dlatego też, pomimo nieprawidłowej oceny organu I instancji, istnieją podstawy prawne i faktyczne do rozstrzygnięcia sprawy w sposób przyjęty przez organ I instancji.
W związku z powyższym, organ odwoławczy uznał, że brak realizacji zadania określonego w pkt. 3.1.1.2 POP skutkowało nieosiągnięciem wymaganego efektu ekologicznego. W ogólnym ujęciu praktycznym efekt ekologiczny rozumiany jest jako zmniejszenie ilości zanieczyszczeń wprowadzanych do środowiska w relacji przed i po rozpoczęciu eksploatacji nowych urządzeń, będących przedmiotem inwestycji. Zgodnie z pkt. 3.1.1.2 POP określającym główne działanie naprawcze, wyróżniające się dużym efektem ekologicznym oraz efektywnością ekonomiczną realizacji jest eliminacja niskosprawnych urządzeń grzewczych w ramach realizowanego przez gminy systemu dotacji do wymiany źródeł ogrzewania. Program ten określa wymagany efekt ekologiczny dla Gminy Słomniki poprzez ograniczenie w latach 2013-2015 emisji: pyłu PM 10 o 15,01 Mg/rok, pyłu PM 2,5 o 14,78 6Mg/rok, benzo(a)pirenu o 0,008 Mg/rok, dwutlenku siarki SO2 o 33,86 Mg/rok, dwutlenku węgla CO2 o 1 538,56 Mg/rok. Według autorów opracowania w celu osiągnięcia ww. wartości niezbędna jest likwidacja w 498 lokalach źródeł spalania paliw stałych (minimalną liczbę wymiany urządzeń grzewczych określono na 498 sztuk).