Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jacek Chlebny (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Zdzisław Kostka Sędzia del. WSA Piotr Korzeniowski po rozpoznaniu w dniu 19 września 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 marca 2019 r., sygn. akt IV SA/Wa 3370/18 w sprawie ze skargi M. Z. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia [...] września 2018 r., nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego 1. uchyla zaskarżony wyrok, 2. uchyla zaskarżoną decyzję Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia [...] września 2018 r. nr [...].
Wyrokiem z dnia 29 marca 2019 r., sygn. akt IV SA/Wa 3370/18, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę M. Z. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia [...] września 2018 r. w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego.
Wyrok ten zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Komendant [...] Oddziału Straży Granicznej decyzją z [...] kwietnia 2017 r. zobowiązał M. Z. - obywatelkę [...] oraz jej małoletnie dzieci - A. M., Z. M. do powrotu bez określenia terminu dobrowolnego powrotu oraz orzekł o zakazie ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen na okres 1 roku od dnia wydania tej decyzji. Organ pierwszej instancji stwierdził, iż w sprawie zachodzi przesłanka z art. 302 ust. 1 pkt 1 oraz pkt 16 b ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2017 r. poz. 2206, ze zm., dalej: ustawa o cudzoziemcach), a także, iż wobec Strony nie zachodzą okoliczności z art. 303 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, kiedy to decyzji o zobowiązaniu do powrotu nie wydaje się, w tym przesłanki do udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany. Decyzja ta została doręczona stronie w dniu [...] kwietnia 2017 r. (odmowa potwierdzenia odbioru decyzji, bez podania przyczyny, potwierdzona przez funkcjonariusza Straży Granicznej oraz pracownika Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców w [...]). M. Z. za pośrednictwem Organu pierwszej instancji złożyła odwołanie od tej decyzji do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców. W dniu [...] lipca 2018 r. do akt sprawy dołączono pełnomocnictwo udzielone przez M. Z. r.pr. J. B. do reprezentowania jej we wszystkich sprawach dotyczących wjazdu, pobytu i wyjazdu z terytorium Polski, pobytu w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców, ubiegania się o udzielenie ochrony międzynarodowej, przed wszystkimi organami i sądami. Następnie [...] września 2018 r. wpłynęło skierowane do Szefa Urzędu pismo pełnomocnika z dnia [...] września 2018 r., złożone w imieniu M. Z., o treści: "W związku z postępowaniem odwoławczym od decyzji Komendanta [...] Oddziału Straży Granicznej z dnia [...].04.2017 nr [...] o zobowiązaniu do powrotu Pani M. Z. niniejszym wnoszę o umorzenie tego postępowania. Pani M. Z. opuściła terytorium RP i przebywa obecnie na terytorium [...], gdzie złożyła wniosek o udzielenie jej ochrony międzynarodowej. W związku z powyższym, postępowanie w sprawie o zobowiązanie do powrotu stało się bezprzedmiotowe, a zatem wnoszę jak na wstępie".
Decyzją z dnia [...] września 2018 r. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców umorzył postępowanie odwoławcze od decyzji Komendanta [...] Oddziału Straży Granicznej z dnia [...] kwietnia 2017 r. To rozstrzygnięcie zostało zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Pełnomocnik Skarżącej wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Komendanta [...] Oddziału Straży Granicznej z dnia [...] kwietnia 2017 r. oraz o umorzenie postępowania w sprawie o zobowiązanie do powrotu. W skardze zarzucono naruszenie przepisów postępowania, tj.: art. 138 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 23 ze zm., dalej: k.p.a.) poprzez jego błędne zastosowanie polegające na bezzasadnym uznaniu, że wniosek pełnomocnika, który wpłynął do Urzędu, zawierał cofnięcie odwołania, co w konsekwencji spowodowało bezzasadne umorzenie postępowania odwoławczego, pomimo iż wniosek pełnomocnika nie dotyczył cofnięcia odwołania z art. 137 k.p.a. oraz pomimo tego, że w sytuacji, w której Skarżąca opuściła terytorium RP, postępowanie stało się bezprzedmiotowe.