Dnia 20 września 2016 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zdzisław Kostka (spr.) Sędziowie sędzia NSA Grzegorz Czerwiński sędzia del. NSA Janina Kosowska Protokolant sekretarz sądowy Anna Dziosa-Płudowska po rozpoznaniu w dniu 20 września 2016 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej K. C., H. C., R. S., K. L., K. S., G. G., S. G., M. H. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 16 września 2015 r. sygn. akt II SA/Po 731/15 w sprawie ze skargi K. C., H. C., R. S., K. L., K. S., G. G., S. G., M. H. na uchwałę Rady Miejskiej w L. z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie odrzucenia wniosku o przeprowadzenie referendum gminnego oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z 16 września 2015 r., sygn. akt II SA/Po 731/15, oddalił skargę K. C., H. C., R. S., K. L., K. S., G. G., S. G. i M. H. (inicjatorów referendum) na uchwałę Rady Miejskiej w L. z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] o odrzucenie wniosku mieszkańców o przeprowadzenie referendum.
Skrzący wystąpili z inicjatywą przeprowadzenia w Gminie L. referendum, w którym miano odpowiedzieć na następujące pytanie: "Czy jest Pani/Pan za uchwaleniem zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy L. oraz uchwaleniem Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy L., których zapisy określają odległość poszczególnej budowli siłowni wiatrowej nie mniejszą niż 3 km od strefy zabudowy mieszkaniowej?"
Zaskarżoną uchwałą Rada Miejska w L., powołując się na art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz na art. 18 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym, odrzuciła wniosek inicjatorów referendum. Organ administracji uznał, że wniosek o przeprowadzenie referendum spełniał wszystkie wymogi ustawy, jednakże prowadził do rozstrzygnięć sprzecznych z prawem. W ocenie organu sprzeczność ta polegałaby na naruszeniu:
- wyłącznej właściwości rady gminy w zakresie uchwalania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, wynikającej z art. 18 ust. 2 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym,
- kompetencji innych organów administracji, upoważnionych do uzgadniania projektów studium i planu miejscowego, wynikających z art. 11 pkt 6 oraz art. 17 pkt 6 lit. b i c ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,
- trybu przygotowania do uchwalenia zmiany studium, określonego w art. 9 - 12 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz trybu przygotowania do uchwalenia planu miejscowego, określonego w art. 14 - 20 tej ustawy.
W związku z tym Rada Miejska na podstawie art. 18 w zw. z art. 17 ust. 1 ustawy o referendum lokalnym podjęła uchwałę o odrzuceniu wniosku o przeprowadzenie referendum.
Sąd pierwszej instancji oddalając skargę uznał, że trafne było stanowisko Rady Gminy, według którego wniosek skarżących o przeprowadzenie referendum prowadzi do rozstrzygnięć sprzecznych z prawem. Za istotne uznał, że art. 65 ustawy o referendum lokalnym nakłada na właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego obowiązek niezwłocznego podjęcia czynności w celu realizacji rozstrzygającego wyniku referendum. W związku z tym stwierdził, że referendum nie może być zorganizowane wówczas, gdy rozstrzygający wynik byłby nie do pogodzenia z powszechnie obowiązującym prawem oraz wtedy, gdy samo poddanie określonej sprawy trybowi referendum naruszyłoby prawo, ponieważ dla tego rodzaju sprawy prawo przewiduje inną obowiązkową procedurę. Dalej wskazał, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, a zadania te obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej. Z kolei na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 5 powołanej ustawy, w ramach prowadzenia polityki przestrzennej, do wyłącznej kompetencji rady gminy należy jedynie uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Taka kompetencja wynika również z przepisów art. 3 ust. 1 i art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.