Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Tomasz Zbrojewski Sędziowie sędzia NSA Jerzy Stelmasiak (spr.) sędzia NSA Robert Sawuła po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej A. sp. z o.o. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 listopada 2017 r. sygn. akt IV SA/Wa 1967/17 w sprawie ze skargi A. sp. z o.o. z siedzibą w W. na akt Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z dnia [...] marca 2017 r. znak [...] w przedmiocie odmowy zwrotu opłaty recyklingowej oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z 21 listopada 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę A. sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej: Spółka) na akt Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z [...] marca 2017 r. w przedmiocie odmowy zwrotu opłaty recyklingowej.
Pismem z 30 grudnia 2016 r. Spółka zwróciła się do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o zwrot nienależnie wpłaconych kwot z tytułu opłat recyklingowych. Spółka stwierdziła, że art. 12 ustawy z 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2016 r., poz. 803 ze zm. - dalej: ustawa o recyklingu) jest niezgodny z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. Urz. WE L 269 str. 34 ze zm. - dalej: dyrektywa wrakowa).
Pismem z 20 marca 2017 r. organ poinformował Spółkę o braku możliwości zwrotu opłaty recyklingowej.
Po bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa Spółka wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Oddalając skargę Sąd I instancji wskazał, że uchylenie art. 12 ustawy o recyklingu, nie przesądza samo w sobie, że opłaty z tego tytułu były pobierane w sposób niezgodny z dyrektywą wrakową. Ponadto w art. 11 ust. 1 ustawy z 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 933) dopuszczono możliwość zwrotu przez Fundusz opłaty recyklingowej, ale w przypadkach szczegółowo wymienionych w tym przepisie. Spółka kwestionuje zasadę uiszczenia tej należności, co nie mieści się w zakresie zastosowania art. 11 ust. 1 ustawy nowelizującej.
W ocenie Sądu I instancji, art. 12 ust. 2 ustawy o recyklingu nie stoi w sprzeczności z art. 5 ust. 4 dyrektywy wrakowej. Celem dyrektywy wrakowej jest przede wszystkim zapobieganie powstawaniu odpadów. Ponadto, ponowne użycie i recykling lub inne formy odzysku pojazdów wycofanych z eksploatacji i ich części, mają na celu zmniejszyć ilość odpadów do unieszkodliwienia i polepszyć wyniki działań związanych z ochroną środowiska. Regulacje dyrektywy ustanawiają na potrzeby jej stosowania zasadę przezorności oraz zasadę zanieczyszczający płaci. Celem dyrektywy jest ochrona środowiska, natomiast wybór środków służących realizacji tego celu pozostawiono ustawodawstwu krajowemu. Przepis art. 12 ust. 2 ustawy o recyklingu przewiduje obowiązek ponoszenia kosztów recyklingu przez podmioty sprowadzające na teren RP używane pojazdy. Z treści dyrektywy wrakowej nie wynika zakaz uzyskiwania funduszy od tego rodzaju podmiotów.
Ponadto art. 5 ust. 4 dyrektywy wrakowej nie nakłada bezwzględnego obowiązku przerzucenia wszystkich ciężarów finansowych na producentów pojazdów. Dyrektywa stanowi zatem o zapewnieniu możliwości dostarczania pojazdów do uprawnionych zakładów przetwarzania bez żadnych kosztów obciążających ostatniego posiadacza i/lub właściciela ze względu na to, że pojazd nie posiada żadnej wartości rynkowej lub jest ona ujemna. Przepis art. 12 ust. 2 ustawy o recyklingu nie sprzeciwia się temu obowiązkowi, ponieważ przedmiotowa opłata nie dotyczy etapu oddawania do przetwarzania.