Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zdzisław Kostka Sędziowie Sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak (spr.) Sędzia del. WSA Jan Szuma Protokolant starszy asystent sędziego Anita Lewińska-Karwecka po rozpoznaniu w dniu 7 września 2022 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej A. sp. z o.o. z siedzibą w O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 lutego 2022 r. sygn. akt VII SA/Wa 2586/21 w sprawie ze skargi A. sp. z o.o. z siedzibą w O. na decyzję Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 4 listopada 2021 r. nr DLI-II.7620.24.2021.ML.4 w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego 1. uchyla zaskarżony wyrok i zaskarżoną decyzję, 2. zasądza od Ministra Rozwoju i Technologii na rzecz A. sp. z o.o. z siedzibą w O. kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 25 lutego 2022 r., VII SA/Wa 2586/21, oddalił skargę A. sp. z o.o. z siedzibą w O. na decyzję Ministra Rozwoju i Technologii (dalej "Minister") z dnia 4 listopada 2021 r. w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego.
Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:
Zaskarżoną decyzją Minister na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (j.t.Dz.U.2021.735 ze zm.; dalej k.p.a.) oraz art. 9q ust. 5 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (j.t.Dz.U,2021.1984 ze zm.; dalej u.t.k.), po rozpoznaniu odwołania A. Sp. z o.o. z siedzibą w O., reprezentowanej przez r.pr. A. Z., od decyzji Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 6 lipca 2021 r. o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej dla inwestycji pn.: "Prace na linii kolejowej nr [...] na odcinku [...]" - umorzył postępowanie odwoławcze.
A. Sp. z o.o. z siedzibą w O. wniosła skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę.
Sąd wskazał, że istotą niniejszej sprawy jest to, czy organ II instancji prawidłowo ustalił podmiotową bezprzedmiotowość postępowania odwoławczego (wobec braku przymiotu strony A. Sp. z o.o. z siedzibą w O.) i poprawnie zastosował art. 138 § 1 pkt 3 w zw. z art. 105 § 1 k.p.a., umarzając postępowanie odwoławcze od decyzji Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 6 lipca 2021 r., o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej dla inwestycji pn.: "Prace na linii kolejowej nr [...] na odcinku [...]". Sąd wskazał, że skarżąca ani w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, ani w odwołaniu od decyzji organu I instancji, ani w piśmie procesowym z 3 i 11 sierpnia 2021 r. w żaden sposób nie wykazywała swego interesu prawnego w sposób uzasadniający zastosowanie art. 28 k.p.a. przez organ odwoławczy. Pismem datowanym na 1 września 2021 r. Minister zobowiązał więc pełnomocnika skarżącej do wykazania tytułu władania nieruchomościami i wykazania interesu prawnego. Pełnomocnik skarżącej doręczył organowi odpisy z ksiąg wieczystych nieruchomości stanowiących własność lub będących w użytkowaniu wieczystym przy piśmie z 15 września 2021 r., w którym też przedstawił stanowisko co do posiadania przez Spółkę interesu prawnego w tym postępowaniu. Stanowisko to pełnomocnik uzupełnił - w nawiązaniu do pisma B. S.A. z 6 października 2021 r., kwestionującego przymiot strony skarżącej - w piśmie datowanym na 26 października 2021 r.
Powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych Sąd I instancji wskazał, że co do zasady podmiot żądający wszczęcia postępowania administracyjnego ma obowiązek wykazać posiadanie interesu prawnego, rozumianego jako istnienie związku pomiędzy jego sytuacją prawną a treścią normy prawa materialnego administracyjnego. Powoływanie się na prawa lub obowiązki wynikające z norm prawa materialnego cywilnego, w tym na uprawnienia właścicielskie, jest możliwe wówczas, gdy w postępowaniu administracyjnym może zapaść decyzja tak kształtująca stosunki na nieruchomości, iż będzie to miało wpływ na sposób wykonywania przez właściciela nieruchomości prawa własności. Nawet jeżeli działka danej osoby znajduje się w bliskim sąsiedztwie działki inwestora, nie oznacza to każdorazowo, że osobie tej przysługuje status strony postępowania administracyjnego w sprawie, której przedmiotem jest zezwolenie na realizację inwestycji na działce sąsiadującej. W każdym takim przypadku należy bowiem przeprowadzić stosowną analizę, czy dana osoba ma własny, konkretny, aktualny i zindywidualizowany interes prawny, aby uczestniczyć w takim postępowaniu. Mając powyższe na uwadze WSA stwierdził, że z akt sprawy nie wynika, aby skarżąca wykazała w sposób należyty interes prawny wywodzony z art. 28 k.p.a. w zw. z art. 140 k.c., z którego wynikałoby jej procesowe uprawnienie (jako przysługujące wyłącznie stronie postępowania) do odwołania od decyzji organu I instancji do Ministra.