Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Drachal (spr.) Sędzia NSA Ludmiła Jajkiewicz Sędzia NSA Krystyna Anna Stec Protokolant Marta Zawadzka po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Z. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 15 listopada 2012 r. sygn. akt III SA/Łd 687/12 w sprawie ze skargi Z. M. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] czerwca 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Z. M. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15 listopada 2012 r. (sygn. akt III SA/Łd 687/12) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę Z. M. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] czerwca 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy.
Sąd I instancji za podstawę rozstrzygnięcia przyjął następujące ustalenia.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...] lutego 2008 r. stwierdził, że Z. M. jako spadkobierca S. M. odpowiada za zobowiązania zmarłego z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w łącznej kwocie 95 903, 30 zł.
W dniu 17 maja 2008 r. Z. M. wniósł do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o umorzenie zaległych składek. Wyjaśnił, że jego sytuacja materialna oraz zdrowotna nie pozwalają na ich spłatę.
Decyzją z dnia [...] września 2008 r. ZUS odmówił umorzenia ww. należności przyjmując, że skarżący posiada majątek, który mógłby przeznaczyć na pokrycie ciążących na nim zaległości. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy decyzją z dnia [...] lutego 2009 r., organ utrzymał swoje rozstrzygnięcie w mocy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 15 lipca 2009 r., sygn. akt I SA/Łd 324/09 uchylił powyższą decyzję. W uzasadnieniu podniósł, iż organ popełnił błędy w ustaleniu stanu faktycznego, przede wszystkim poprzez niewyjaśnienie, czy nieruchomości skarżącego są zabudowane oraz czy na terenie tych nieruchomości znajduje się jego miejsce zamieszkania.
Decyzją z dnia [...] grudnia 2009 r., po ponownym przeprowadzeniu postępowania ZUS utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] września 2008 r. W uzasadnieniu wskazał, że wnioskodawca jest współwłaścicielem w 1/4 części działek położonych w obrębie F., gm. K., oznaczonych numerami [...] o powierzchni 0,0535 ha i [...] o powierzchni 0,1843 ha o wartości 40 tys. zł (zgodnie z oświadczeniem skarżącego). Nieruchomość ta stanowi miejsce zamieszkania wnioskodawcy. Ponadto strona jest współwłaścicielem działki położonej w obrębie R. gm. K., oznaczonej numerem [...], o powierzchni 0,07 ha. W ocenie organu wyegzekwowanie zaległych należności poprzez sprzedaż jednej z działek, niekoniecznie tej, na której wnioskodawca zamieszkuje, nie jest sprzeczne z jego interesem, jak i interesem publicznym. Oceniając sytuację materialną rodziny wnioskodawcy organ przyjął, że Z. M. utrzymuje się z pobieranego zasiłku stałego w kwocie 255,90 zł. W utrzymaniu pomaga mu ciotka, której źródłem dochodu jest emerytura w kwocie 1460,62 zł netto. Wnioskodawca nie złożył dowodów istnienia rozdzielności majątkowej z żoną, która jest zatrudniona na stanowisku szwaczki z wynagrodzeniem 319,00 zł brutto (ustalono na podstawie raportu złożonego przez pracodawcę za m-c 10/2009r.). Na leki wnioskodawca wydaje około 150 zł miesięcznie. Wobec Z. M. orzeczono umiarkowany stopień niepełnosprawności ze wskazaniem zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej z ograniczeniem ciężkiej pracy fizycznej. Zdaniem organu powyższe ustalenia pozwalają przyjąć, że strona posiada możliwość spłaty zadłużenia.