Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Drachal (spr.) Sędzia NSA Maria Jagielska Sędzia del. WSA Ewa Cisowska-Sakrajda Protokolant Mateusz Rogala po rozpoznaniu w dniu 31 października 2019 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej K.K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 lutego 2017 r. sygn. akt VI SA/Wa 2550/16 w sprawie ze skargi K.K. na postanowienie Komisji Nadzoru Finansowego z dnia [...] października 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. uchyla zaskarżone postanowienie; 3. zasądza od Komisji Nadzoru Finansowego na rzecz K.K. 797 (siedemset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem kosztów postępowania sądowego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 21 lutego 2017 r. sygn. VI SA/Wa 2550/16 oddalił skargę K.K. na postanowienie Komisji Nadzoru Finansowego z [...] października 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Decyzją z [...] grudnia 2015 r. nr [...] Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) po rozpoznaniu wniosku złożonego przez Radę Nadzorczą Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej [...] z siedzibą w R. odmówiła zatwierdzenia K.K. na stanowisku prezesa zarządu tej Kasy. Komisja uznała, że wskazana osoba nie daje rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania spółdzielczą kasą oszczędnościowo-kredytową tj. nie spełnia wymagania, o którym mowa w art. 18 ust. 4 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1450 ze zm., dalej: ustawa o s.k.o.k.).
Pismem z 6 kwietnia 2016 r. K.K. wniósł o dopuszczenie do udziału w charakterze strony w postępowaniu z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją KNF oraz o uchylenie tej decyzji.
Komisja Nadzoru Finansowego postanowieniem z [...] października 2016 r. na podstawie art. 134 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 23 ze zm., dalej: k.p.a.) stwierdziła niedopuszczalność wniosku K.K. o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Komisja uznała, że w świetle art. 28 k.p.a. w związku z art. 127 § 3 k.p.a. podmiotem uprawnionym do wystąpienia z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy jest wyłącznie Kasa, która wniosła o wyrażenie zgody na zatwierdzenie prezesa zarządu. Na tym podmiocie spoczywa bowiem obowiązek wynikający z art. 86 ust. 1 pkt 2 ustawy o s.k.o.k. Kasa dysponuje także interesem prawnym, który może być zrealizowany poprzez dokonanie zatwierdzenia, a polega na możliwości uzyskania prawa do zajmowania przez określoną osobę stanowiska prezesa zarządu. Zdaniem organu, za stronę w postępowaniu w sprawie zatwierdzenia prezesa zarządu kasy - a co za tym idzie również w postępowaniu dotyczącym ponownego rozpatrzenia tej sprawy - nie można uznać osoby, do której to zatwierdzenie ma się odnosić. Interes kandydata wyraża się jedynie w zainteresowaniu rozstrzygnięciem, które da kasie możliwość kontynuowania z nim stosunku prawnego.
W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego organ prawidłowo potraktował pismo K.K. z 6 kwietnia 2016 r. jako wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, z uwagi na zawarte w nim żądanie uchylenia decyzji z [...] grudnia 2015 r.
Sąd pierwszej instancji zgodził się również ze stanowiskiem organu, że skarżącemu nie przysługiwał status strony postępowania w rozumieniu art. 28 k.p.a., a w konsekwencji nie był on również podmiotem legitymowanym do wystąpienia z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Sąd wskazał m.in., że przepisy ustawy o s.k.o.k. stanowiące podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia przyznają interes prawny Kasie Krajowej, która jest zobligowana inicjować i uczestniczyć w postępowaniu o zatwierdzenie członków zarządu, w tym prezesa zarządu (art. 86 ust. 2 pkt 2), gdyż powinna posiadać zarząd, a także prezesa zarządu spełniającego wymagania ustawowe (art. 51 ust. 3 pkt 4). Zdaniem Sądu pierwszej instancji, na tle tych uregulowań brak podstaw, żeby interes prawny łączyć z osobą kandydata do zatwierdzenia na stanowisku prezesa zarządu. Zainteresowanie kandydata rozstrzygnięciem sprawy jest wyrazem interesu faktycznego, a nie prawnego. Nie istnieje przepis prawa materialnego, który zainteresowanie to przekładałby na jego udział w postępowaniu administracyjnym przed organem i stanowił podstawę skutecznego żądania od organu stosownych czynności. Kandydat nie może żądać od organu zatwierdzenia zgodnie z wnioskiem, ani sam go przed organem motywować, gdyż powołane przepisy tę rolę przyznały Kasie Krajowej, która ma dopełnić starań, żeby osiągnąć legalizację swych organów - przedstawiając do zatwierdzenia kandydata dającego rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania Kasą. Sam kandydat ustalenia takiej rękojmi przed organem nie może dochodzić, gdyż czyni to za niego Kasa Krajowa posiadająca w tym postępowaniu przyznany jej przez powołane przepisy interes prawny. WSA zaznaczył, że interes prawny, o którym mowa w art. 28 k.p.a. odnosi się wprost do sytuacji prawnej strony i nie może być pochodną interesu prawnego innego podmiotu.