Notariusz jako instytucja obowiązana, o której mowa w art. 2 pkt 1 lit. n) ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r., Nr 46, poz. 276 ze zm.; dalej: ustawa), ma obowiązek rejestracji - stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy - transakcji umów darowizny nieruchomości, których wartość przekracza 15.000 euro, jako transakcji polegających na przeniesieniu własności wartości majątkowych w rozumieniu art. 2 pkt 2 lit. c) ustawy. Jakkolwiek darowizna nieruchomości nie jest świadczeniem odpłatnym i nie dochodzi do przepływu środków pieniężnych pomiędzy stronami umowy, to jednak następuje przeniesienie własności wartości majątkowej, jaką stanowi nieruchomość. Możliwe jest zatem wykorzystanie transakcji darowizny nieruchomości w procesie prania pieniędzy.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Kabat-Rembelska Sędziowie NSA Stanisław Gronowski Joanna Sieńczyło-Chlabicz (spr.) Protokolant Tomasz Haintze po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej J. H. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 sierpnia 2012 r. sygn. akt VI SA/Wa 910/12 w sprawie ze skargi J. H. na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] lutego 2012 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej za niedopełnienie obowiązku rejestracji transakcji 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od J. H. na rzecz Ministra Finansów 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 28 sierpnia 2012 r., sygn. akt VI SA/Wa 910/12, oddalił skargę [...]na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] lutego 2012 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej za niedopełnienie obowiązku rejestracji transakcji.
Sąd I instancji za podstawę rozstrzygnięcia przyjął następujące ustalenia.
I
W dniach od [...] maja 2011 r., na podstawie art. 21 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r., Nr 46, poz. 276 ze zm.; dalej: ustawa) Generalny Inspektor Informacji Finansowej (dalej: GIIF) przeprowadził kontrolę działalności prowadzonej przez notariusza [...] (dalej: skarżący) w Kancelarii Notarialnej, p[...]. Kontrolą objęto okres od [...] października 2009 r. do [...] kwietnia 2011 r.
Podczas kontroli ustalono, że w dniu [...] stycznia 2010 r. notariusz sporządził akt notarialny pod numerem [...] , którego przedmiotem były dwie transakcje darowizny nieruchomości o wartości [...] zł. Transakcje te nie zostały zarejestrowane w trybie art. 8 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym instytucja obowiązana przeprowadzająca transakcję, której równowartość przekracza 15.000 euro, ma obowiązek zarejestrować taką transakcję również w przypadku, gdy jest ona przeprowadzana za pomocą więcej niż jednej operacji, których okoliczności wskazują, że są one ze sobą powiązane i zostały podzielone na operacje o mniejszej wartości z zamiarem uniknięcia obowiązku rejestracji.
W wyniku rozpatrzenia sprawy Generalny Inspektor Informacji Finansowej wydał w dniu [....] października 2011 r. decyzję, na mocy której - powołując się na przepisy art. 34c ust 5 ustawy oraz art. 8 ust 1, art. 34a pkt 1 oraz art. 34c ust 1 i 2, art. 21 ust 1 i 2 ustawy, a także art. 104 i art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej: k.p.a.) - wymierzył skarżącemu karę pieniężną w wysokości [....] zł za niedopełnienie obowiązku rejestracji dwóch transakcji, o których mowa w art. 8 ust 1 ustawy.
Po rozpatrzeniu odwołania złożonego przez skarżącego Minister Finansów - działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 2, w związku z art. 104 i art. 107 § 1 i 3 kpa, w związku z art. 34c ust. 5 ustawy, art. 8 ust. 1, art. 34a pkt 1, art. 34 c ust. 1 i 2, w związku z art. 21 ust. 1 i 2 tej ustawy - uchylił decyzję Generalnego Inspektora Informacji Finansowej z dnia [....] października 2011 r. w części dotyczącej ustalenia wysokości kary pieniężnej i po ponownym rozpatrzeniu sprawy orzekł o nałożeniu tej kary w wysokości [....] zł za niedopełnienie obowiązku rejestracji dwóch transakcji, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy.
W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że przedmiotem obu transakcji było bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego. Pomimo tego, że darowizna nieruchomości nie jest świadczeniem odpłatnym i nie dochodzi do przepływu żadnych środków pieniężnych, to dochodzi do przeniesienia własności wartości majątkowej, jaką stanowi nieruchomość. Zatem istnieje możliwość, aby wykorzystać ten rodzaj transakcji w procesie prania pieniędzy. Ponadto transakcje, w tym darowizny wartości majątkowych, których równowartość przekracza 15.000 euro, powinny być rejestrowane.