Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Wojciech Kręcisz Sędzia NSA Anna Robotowska (spr.) Sędzia del. WSA Mirosław Trzecki Protokolant Nina Szyller po rozpoznaniu w dniu 9 września 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej L. Spółki z o.o. w G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 8 maja 2014 r. sygn. akt VII SA/Wa 2644/13 w sprawie ze skargi L. Spółki z o.o. w G. na postanowienie Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z dnia [...] października 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy prawa wglądu do akt postępowania administracyjnego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od L. Spółki z o.o. w G. na rzecz Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W., objętym skargą kasacyjną wyrokiem z dnia 8 maja 2014 r., oddalił skargę L. Spółki z o.o. z siedzibą w G. na postanowienie Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z dnia [...] października 2013 r. w przedmiocie odmowy wglądu w akta postępowania.
I
Sąd I instancji orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Pismem z dnia [...] czerwca 2012 r. L. Sp. z o.o. z siedzibą w G. (dalej: skarżąca), wystąpiła do Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z wnioskiem o dopuszczenie jej jako strony do udziału w postępowaniu administracyjnym wszczętym z urzędu wobec P. S.A. w W. w sprawie nieprawidłowości w naliczaniu opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej przewoźnikom kolejowym realizującym przewozy intermodalne, wniosła również o doręczenie jej wskazanych pism i dokumentów.
Postanowieniem z [...] lipca 2012 r., utrzymanym w mocy postanowieniem z [...] września 2012 r., Prezes UTK odmówił skarżącej zarówno udziału na prawach strony w toczącym się postępowaniu, jak i zapoznania się z aktami tego postępowania.
Na skutek skargi L. Spółki z o.o. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. prawomocnym wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2013 r., sygn. akt VII SA/Wa 2847/12 uchylił oba powyższe postanowienia Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego i wskazał, że zastosowanie w sprawie art. 61a ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 267; dalej: k.p.a.) do odmowy skarżącej udziału na prawach strony w toczącym się postępowaniu stanowiło naruszenie przepisów postępowania poprzez zastosowanie niewłaściwej podstawy prawnej. Przepis art. 61a k.p.a. ma bowiem zastosowanie jedynie, gdy z wnioskiem o wszczęcie postępowania występuje podmiot nieposiadający przymiotu strony, natomiast nie dotyczy on sytuacji, gdy postępowanie jest w toku. Sąd zgodził się natomiast z organem, że przepis art. 74 § 2 k.p.a. ma zastosowanie także wówczas, gdy organ administracji odmawia wydania odpisu z akt administracyjnych z tej przyczyny, że nie uznaje wnioskodawcy za stronę postępowania.
Prezes Urzędu Transportu Kolejowego zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] października 2013 r. na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 127 § 3 i art. 144 k.p.a. oraz art. 14 ust. 4 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16 poz. 94 z poźn. zm.; dalej: ustawa o transporcie kolejowym), po ponownym rozpatrzeniu sprawy, utrzymał w mocy własne postanowienie z dnia [...] sierpnia 2013 r. odmawiające skarżącej wglądu do akt sprawy postępowania administracyjnego wszczętego z urzędu wobec P. S.A. w W. w dniu [...] listopada 2011r.
W uzasadnieniu organ wskazał, że skarżąca stara się wywodzić interes prawny do udziału w postępowaniu z przepisów art. 29 ust. 2 i art. 34 ust. 2 i 2a ustawy o transporcie kolejowym, które - pomimo, że odnoszą się do ulgi w opłacie podstawowej, która objęta była zakresem przedmiotowego postępowania prowadzonego przeciwko P. S.A. - jednak nie przyznają wprost żadnego uprawnienia przewoźnikom kolejowym. Organ przyznał, że w dniu [...] kwietnia 2011 r. na skutek skargi skarżącej co do sposobu naliczania opłat przez P. S.A. wszczął postępowanie administracyjne, jednak informacje pozyskane z rynku kolejowego w trakcie prowadzonego postępowania wykazały, że nieprawidłowe naliczanie opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej przez P. S.A., nie było skierowane tylko wobec skarżącej, ale polegało na odmowie przyznawania ulgi dla pociągów, w składach których znajdował się przynajmniej jeden wagon próżny, a w związku z tym dotyczyło wszystkich przewoźników kolejowych wykonujących ten preferencyjny rodzaj transportu. Zgromadzone w postępowaniu wszczętym na skutek skargi skarżącej materiały dowodowe były więc podstawą do wszczęcia z urzędu w dniu [...] października 2011 r. wobec P. S.A. postępowania administracyjnego, w którym zdaniem organu, skarżąca nie jest stroną postępowania, bowiem nie posiada interesu prawnego.