Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Wojciech Kręcisz Sędzia NSA Zbigniew Czarnik (spr.) Sędzia del. WSA Jacek Czaja po rozpoznaniu w dniu 26 października 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 27 października 2020 r. sygn. akt II SA/Wr 235/20 w sprawie ze skargi A.O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia [...] lutego 2020 r. nr [...] w przedmiocie naliczenia opłaty podwyższonej za wydobywanie kopaliny bez wymaganej koncesji 1. uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu; 2. zasądza od A.O. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu 23 523 (dwadzieścia trzy tysiące pięćset dwadzieścia trzy) złote tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu (dalej: WSA, sąd pierwszej instancji), objętym skargą kasacyjną wyrokiem z 27 października 2020 r. sygn. akt II SA/Wr 235/20, po rozpoznaniu skargi A.O. (dalej: skarżący) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu (dalej: SKO, Kolegium) z [...] lutego 2020 r. nr [...] w przedmiocie naliczenia opłaty podwyższonej za wydobycie bez wymaganej prawem koncesji kopaliny w postaci gliny metodą odkrywkową uchylił zaskarżoną decyzję w części utrzymującej w mocy pkt 2 i pkt 4 decyzji Starosty Wołowskiego z [...] grudnia 2019 r.
Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie sprawy:
Decyzją z [...] grudnia 2019 r. Starosta Wołowski (organ pierwszej instancji), działając na podstawie 140 ust. 1, 2, 3 pkt 3, ust. 5 i 6, art. 141 ust. 4, art. 142 w zw. z art. 156 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 2126 z późn. zm.; dalej cyt. jako: p.g.g.) oraz art. 104 i art. 108 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 2096; dalej cyt. jako: k.p.a.) orzekł o:
- naliczeniu skarżącemu opłaty podwyższonej za wydobycie, bez wymaganej prawem koncesji, kopaliny metodą odkrywkową:
1) w 2013 r. 60 821 ton gliny z działki nr [...], obręb U. oraz z działki nr [...], obręb P., gmina W., powiat wołowski, w kwocie 8 928 523 zł,
2) w 2014 r. 12 226 ton gliny z działki nr [...] w kwocie 1 794 777 zł,
3) w 2013 r. 102 939,75 ton piasku z działki nr [...], obręb P. i z działki nr [...], obręb U. w kwocie 2 182 323 zł,
4) w 2014 r. 137 253 ton piasku z działki nr [...], obręb P. i z działki nr [...], obręb U. w kwocie 2 909 764 zł,
5) nadaniu decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności,
6) zobowiązaniu strony do wniesienia naliczonej opłaty na konto Starostwa Powiatowego w Wołowie w terminie 14 dni liczonego od dnia doręczenia decyzji,
7) stosowaniu przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa do terminowości wnoszenia opłaty wymienionej w pkt 1.
Zaskarżoną decyzją z [...] lutego 2020 r. Kolegium, działając na podstawie:
- art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. oraz art. 140 ust. 1 i art. 143 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 p.g.g. uchyliło decyzję organu pierwszej instancji w części orzekającej o naliczeniu skarżącemu opłaty podwyższonej za wydobycie bez wymaganej prawem koncesji w 2013 r. gliny i piasku i w tym zakresie umorzyło postępowanie organu pierwszej instancji w całości (pkt 1 i 3 decyzji organu pierwszej instancji);
- art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. oraz art. 140 ust. 1, ust. 3 pkt 3 i art. 143 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 p.g.g. uchyliło decyzję Starosty w części obejmującej pkt 5, 6 i 7;
- art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz art. 140 ust. 1, ust. 3 pkt 3, ust. 5 i art. 143 ust. 1 i 2 pkt 2 p.g.g. utrzymało w mocy decyzję Starosty w pozostałym zakresie (pkt 2 i 4).
W uzasadnieniu organ wskazał, że udzielona skarżącemu [...] marca 2005 r. koncesja nr [...] na eksploatację złoża "P. IV" dotyczyła wydobycia piasku, natomiast zebrany materiał dowodowy wykazał, że poza obszarem górniczym złoża skarżący wydobywał również glinę - działając bez wymaganej koncesji, a ponadto w latach 2013-2014 skarżący prowadził także wydobycie, bez wymaganej prawem koncesji, piasku w dużych ilościach poza wyznaczonym obszarem złoża "P. IV". Kolegium wyjaśniło, że zgodnie z art. 140 ust. 1 p.g.g. działalność wykonywana bez wymaganej koncesji albo bez zatwierdzonego, albo podlegającego zgłoszeniu projektu robót geologicznych podlega opłacie podwyższonej. Skarżący nie kwestionował, że na obszarze wskazanym przez organ pierwszej instancji wydobywał zarówno glinę, jak i piasek oraz że wydobycie było prowadzone w czasie i w ilościach określonych w tej decyzji. Natomiast kwestią sporną był sposób określenia terminu dla wydania rozstrzygnięcia orzekającego o obowiązku uiszczenia opłaty podwyższonej, a także to czy wydobycie gliny i piasku - we wskazanym przez organ pierwszej instancji okresie - strona prowadziła wyłącznie na obszarze objętym udzieloną koncesją. Kolegium zgodziło się ze skarżącym, że z uwagi na upływ z końcem 2018 r. przewidzianego w art. 143 ust. 1 p.g.g. pięcioletniego terminu od końca 2013 r. brak było podstaw do rozstrzygania w sprawie opłaty podwyższonej za wydobycie w 2013 r. na opisanym obszarze, bez wymaganej prawem koncesji, gliny i piasku. Natomiast w odniesieniu do wydobycia w 2014 r. SKO podzieliło ustalenia Starosty, że skarżący, poza obszarem wyznaczonym udzieloną koncesją, wydobywał glinę i piasek, co stanowiło podstawę do naliczenia opłaty podwyższonej.