Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Zbigniew Kmieciak, Sędzia NSA Antoni Hanusz, Sędzia NSA Małgorzata Wolf-Kalamala (sprawozdawca), Protokolant Marta Wyszkowska, po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. A. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 października 2012 r. sygn. akt III SA/Wa 199/12 w sprawie ze skargi S. A. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia 15 listopada 2011 r. nr KOC/5984/Fi/11 w przedmiocie umorzenia jako bezprzedmiotowego postępowania w sprawie zwrotu opłaty skarbowej oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 12 października 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 199/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę S. A. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia 15 listopada 2011 r. w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zwrotu opłaty skarbowej.
W uzasadnieniu orzeczenia wyjaśniono, że podaniem z dnia 7 sierpnia 2009 r. S. A., reprezentowana przez męża J. J., wystąpiła o zwolnienie z obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej za udzielenie zezwolenia na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Decyzją z dnia 17 sierpnia 2011 r. Prezydent Miasta [...] W. umorzył jako bezprzedmiotowe postępowanie w sprawie wniosku skarżącej w oparciu o art. 208 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.). Organ wyjaśnił, że strona nie podlegała zwolnieniu od opłaty skarbowej ani na mocy art. 7 pkt 5 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635 ze zm., zwanej dalej: "u.o.s."), ani na podstawie załącznika do przedmiotowej ustawy. Strona nie złożyła bowiem wymaganego przez powyższy przepis zaświadczenia o korzystaniu ze świadczeń pomocy społecznej z powodu ubóstwa. W odpowiedzi na wezwanie małżonek strony poinformował zaś, że skarżąca nigdy nie korzystała z tego rodzaju pomocy. Ponadto strona nie mogła korzystać ze zwolnień przewidzianych w części III ust. 3 kol. 4 załącznika do ww. ustawy dla małżonków repatriantów oraz cudzoziemców, którym udzielono azylu. Organ wskazał jednocześnie, że należna opłata skarbowa została wpłacona w dniu 13 sierpnia 2009 r. u inkasenta. Zdaniem organu, brak możliwości zwolnienia wnioskodawczyni od opłaty skarbowej zadecydował o bezprzedmiotowości postępowania.
Decyzją z dnia 15 listopada 2011 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji.
W skardze do sądu administracyjnego strona domagała się uchylenia decyzji organu odwoławczego zarzucając naruszenie art. 32, art. 18, art. 47 Konstytucji RP, art. 8 pkt 2 w związku z art. 14 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz art. 18, art. 20 ust. 3 lit. a i art. 21 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując dotychczas prezentowane stanowisko.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w motywach rozstrzygnięcia podzielił stanowisko organów co do niedopuszczalności zastosowania wobec skarżącej zwolnienia podmiotowego (art. 7 pkt 5 u.o.s.) i przedmiotowego (część III ust. 3 kol. 4 załącznika do u.o.s.), a tym samym bezprzedmiotowości prowadzonego w tej mierze postępowania.
Sąd wyjaśnił jednocześnie, że skarżąca nie podlega również wyłączeniu ustawowemu przewidzianemu w art. 2 ust. 1 pkt 1 lit. j) u.o.s. Wymienione wyłączenie z obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej odnosi się do kwestii regulowanych przez ustawę z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043 ze zm.) i nie znajduje zastosowania w sprawach pobytu członków rodziny obywatela RP niebędących obywatelami żadnego z państw wskazanych w art. 2 ust. 1 pkt 1 lit. j) u.o.s. Do tej kategorii podmiotów stosuje się bowiem przepisy ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694 ze zm.) oraz stosowne przepisy u.o.s. normujące kwestie pobierania opłaty skarbowej w sprawach pobytu cudzoziemców na terytorium RP. Sąd nie dopatrzył się również naruszenia praw skarżącej wywodzonych z przepisów Konstytucji i Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności dotyczących poszanowania życia rodzinnego w znaczeniu zakazu ingerowania w prawo małżonków do decydowania o życiu osobistym i rodzinnym. Podkreślił, że wszelkie zwolnienia z danin publicznych stanowią odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, wyrażonej w art. 84 Konstytucji RP, zgodnie z którym każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków określonych w ustawie. Zwolnienia traktowane są więc jako przywileje.