Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka, Sędzia NSA Beata Cieloch, Sędzia WSA (del.) Sylwester Golec (sprawozdawca), , po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 28 sierpnia 2019 r. sygn. akt I SA/Sz 249/19 w sprawie ze skargi D. K. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie z dnia 18 grudnia 2018 r., nr [...] w przedmiocie zwolnienia z egzekucji wierzytelności pieniężnej zajętej w postępowaniu egzekucyjnym oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wyrokiem z 28 sierpnia 2019 r., sygn. akt I SA/Sz 249/19 uchylił postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie z 18 grudnia 2018 r. oraz poprzedzające je postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w K. z 18 października 2018 r. w przedmiocie odmowy zwolnienia spod egzekucji.
Sąd pierwszej instancji przyjął następujący stan faktyczny za podstawę do wydania wyroku:
Naczelnik Urzędu Skarbowego w K. (organ egzekucyjny) prowadził w stosunku do skarżącego D.K. egzekucję administracyjną, w której 3 października 2018 r. dokonał zajęcia wierzytelności z rachunków bankowych należących do skarżącego. D. K. 9 października 2018 r. złożył wniosek o zwolnienie wierzytelności z rachunków bankowych spod egzekucji. We wniosku wskazał, że zajęty rachunek bankowy (o wskazanym w piśmie numerze) ma dwóch współwłaścicieli, tj. jego i jego żonę. Na ww. rachunek wpływa wynagrodzenie jego żony, świadczenie z opieki społecznej na rzecz jego niepełnosprawnego syna oraz darowizny przekazywane przez jego matkę na rzecz niepełnosprawnego wnuka. Wnioskodawca podał, że na drugim z rachunków bankowych (o wskazanym w piśmie numerze) znajdowała się kwota pieniężna, która była prezentem dla siostrzenicy żony wnioskodawcy. Wnioskodawca wskazał, że w wyniku zajęcia rachunków bankowych nie może regulować bieżących opłat raz zapewnić rodzinie minimum egzystencji.
Organ egzekucyjny wydał w dniu 18 października 2018 r. na podstawie art. 123 i art. 124 ustawy z dnia 14 czerwca1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 ze zm.) dalej powoływanej jako "k.p.a.", w zw. z art. 13 §1 , art. 17 §1 i art. 18 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1314 ze zm.) dalej powoływanej jako "u.p.e.a.", postanowienie, którym odmówił skarżącemu D. K. zwolnienia spod egzekucji prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunków bankowych, zajętych przez organ egzekucyjny 3 października 2018 r. W uzasadnieniu postanowienia organ egzekucyjny przytoczył treść art. 13 § 1 i art. 1a pkt 21 u.p.e.a. i stwierdził, że wnioskodawca nie wskazał innego majątku z którego można prowadzić skuteczną egzekucję. Organ wskazał, że z załączonej listy transakcji nie wynika, żeby żona skarżącego była współwłaścicielem zajętego rachunku. Wnioskodawca nie przestawił też żadnych dowodów na okoliczność, że na drugim z zajętych rachunków znajdowała się kwota, będąca prezentem dla innej osoby. Organ egzekucyjny poinformował o możliwości wystąpienia z żądaniem wyłączenia spod egzekucji przez uprawnione osoby, które roszczą sobie prawa do rzeczy lub prawa majątkowego, z którego prowadzi się egzekucję na podstawie art. 38 § 1 u.p.e.a. Organ egzekucyjny podał, że rozpoznając pozytywnie wniosek pozbawiłby się możliwości skutecznego prowadzenia egzekucji w sytuacji gdy wnioskodawca ma zaległość podatkowe będące przedmiotem egzekucji.
Na postanowienie organu pierwszej instancji skarżący wniósł zażalenie do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie W zażaleniu podniesiono, że zajęty rachunek bankowy jest współwłasnością skarżącego i jego żony i na rachunek ten przekazywane jest wynagrodzenie żony za pracę oraz zasiłek pielęgnacyjny na niepełnosprawnego syna oraz darowizny przekazywane przez jego matkę na rzecz wnuka. Skarżący stwierdził, że nie ma innego majątku, który mógłby wskazać organowi, zaś zajęte kwoty przez organ nie były jego własnością. Odmowa zwolnienia spod zajęcia spowoduje, że jego rodzina nie będzie miała środków do życia.