Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Andrzej Jagiełło, Sędzia NSA Stanisław Bogucki, Sędzia WSA (del.) Marek Olejnik (sprawozdawca), Protokolant Dorota Rembiejewska, po rozpoznaniu w dniu 21 października 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej M. B. (dawniej P.) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 26 lutego 2013 r. sygn. akt III SA/Po 1078/12 w sprawie ze skargi M. P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 31 sierpnia 2012 r. nr [...] w przedmiocie określenia zobowiązania podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od M. B. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu kwotę 1200 (słownie: jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
1. Wyrokiem z dnia 26 lutego 2013 r. sygn. akt III SA/Po 1078/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę M. P. (obecnie: B., dalej: skarżąca) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w P. z dnia 31 sierpnia 201 r., nr [...], w przedmiocie określenia zobowiązania w podatku od czynności cywilnoprawnych. Wyrok jest dostępny na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl/.
2. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi (przedstawiony przez WSA w Poznaniu ):
2.1. W toku postępowania podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych za 2009 rok, wszczętego w maju 2011 r., skarżąca powołała się na fakt otrzymania w dniu 1 października 2009 r. pożyczki pieniędzy od ojca w kwocie 38.800,00 zł. W dniu 5 października 2011 r. skarżąca złożyła deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych PCC-3 z tytułu powyższej czynności, a 30 września 2011 r. dokonała wpłaty tego podatku wynikającego z deklaracji w kwocie 776,00 zł.
Na fakt otrzymania pożyczki od ojca 1 października 2009 r. skarżąca kolejny raz powołała się w ww. postępowaniu podatkowym 5 października 2011 r., a także poprzez sprostowanie złożonego w tym postępowaniu dnia 20 lipca 2011 r. oświadczenia o wysokości i źródłach uzyskanych dochodów (przychodów) za 2009 rok. Dokonanie tej czynności cywilnoprawnej potwierdził ojciec skarżącej, przesłuchany w charakterze świadka w ramach powyższego postępowania dotyczącego podatku od nieujawnionych źródeł przychodów.
W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie Naczelnik Urzędu Skarbowego w S., decyzją z dnia 13 kwietnia 2012 r. określił skarżącej zobowiązanie w podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie 5.833,00 zł, powołując się przede wszystkim na art. 7 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 5 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm. - dalej: u.p.c.c.). Wskazał, że zgodnie z tymi przepisami podatek od umowy pożyczki wynosi 2% podstawy opodatkowania, z tym zastrzeżeniem, że stawka ta wynosi 20%, jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, a należny podatek od tej czynności nie został zapłacony.
W wyniku rozpoznania odwołania Dyrektor Izby Skarbowej w P., wskazaną na wstępie decyzją, utrzymał w mocy powyższe rozstrzygnięcie. Podkreślił w uzasadnieniu, że z literalnego brzmienia art. 7 ust. 5 pkt 1 u.p.c.c. wynika, że przepis ten wprowadza dwie przesłanki warunkujące zastosowanie stawki sankcyjnej: powołanie się podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na zawarcie umowy pożyczki oraz brak zapłaty należnego podatku. Kumulatywne spełnienie tych przesłanek skutkuje opodatkowaniem 20% stawką podatkową. Odwołując się do słownikowego znaczenia sformułowania "powoływać się", którego użyto w art. 7 ust. 5 pkt 1 u.p.c.c., organ odwoławczy wskazał, że powinno ono być rozumiane nie jako inicjowanie czegoś, lecz wskazywanie na coś niezależnie od formy, ujawnienie. W związku z powyższym stwierdził, że przesłanka "powołania się" w przedmiotowej sprawie została spełniona, ponieważ strona powołała się na pożyczkę w trakcie postępowania podatkowego w sprawie przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych za rok 2009.