Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka (sprawozdawca), Sędzia NSA Zbigniew Kmieciak, Sędzia WSA del. Lidia Ciechomska-Florek, , Protokolant Janusz Bielski, po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2011 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej R. Fundacji P. [...] w C. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18 maja 2009 r. sygn. akt I SA/Gl 1151/08 w sprawie ze skargi R. Fundacji P. [...] w C. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w K. działającego w imieniu Ministra Finansów z dnia 16 listopada 2007 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od spadków i darowizn 1) oddala skargę kasacyjną, 2) odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.
Wyrokiem z dnia 18 maja 2009 r., sygn. akt I SA/Gl 1151/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę R. F. P. N. w C. na interpretację Ministra Finansów z dnia 16 listopada 2007 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od spadków i darowizn.
Ze stanu faktycznego przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji wynika, że w dniu 17 sierpnia 2007 r. do organu interpretacyjnego wpłynął wniosek R. F. P. N. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych świadczeń otrzymywanych przez beneficjentów tejże fundacji, która posiada status organizacji pożytku publicznego.
Fundacja wyjaśniła, że jej celem statutowym jest m.in. organizowanie i finansowanie świadczeń zdrowotnych i rehabilitacyjnych na rzecz niepełnosprawnych dzieci. Fundacja realizuje ten cel m.in. przez dostarczanie niezbędnego sprzętu rehabilitacyjnego, zbiórkę środków na zakup sprzętu rehabilitacyjnego i jego refinansowanie beneficjentowi lub zakup i przekazanie sprzętu beneficjentowi. Nadto Fundacja finansuje koszty rehabilitacji dzieci w formie zajęć stacjonarnych lub wyjazdowych.
W związku z powyższym wnioskodawca zadał następujące pytanie: czy udzielane przez Fundację świadczenia zdrowotne i rehabilitacyjne w postaci finansowania kosztów procesu leczenia lub rehabilitacji, przekazania sprzętu rehabilitacyjnego lub zwrotu kosztów zakupu takiego sprzętu przez beneficjenta, stanowią przedmiot opodatkowania, a zatem czy stanowią dla beneficjenta darowiznę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn czy przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zdaniem wnioskodawcy, wykładnia językowa art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r., Nr 142, poz. 1514 ze zm., dalej jako: u.p.s.d.) wskazuje, że przekazywanie beneficjentom własności rzeczy lub innych praw majątkowych (przekazywanie sprzętu rehabilitacyjnego lub zwrot kosztów jego zakupu) jest darowizną w rozumieniu tego przepisu. Wyłączenia i zwolnienia wymienione w art. 3 i art. 4 u.p.s.d. nie dotyczą wymienionych świadczeń. Wykładnia językowa powołanych regulacji może prowadzić do wniosku, że ww. świadczenia podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Natomiast świadczenia, których skutkiem nie jest nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez beneficjenta (użyczenie sprzętu rehabilitacyjnego, nieodpłatne uczestnictwo w zajęciach rehabilitacyjnych, sfinansowanie kosztów zabiegu medycznego) w ocenie wnioskodawcy nie wywołują skutków w podatku od spadków i darowizn, natomiast stanowią przychód w podatku dochodowym od osób fizycznych, jako otrzymane świadczenie w naturze i inne nieodpłatne świadczenie.
Jednocześnie wnioskodawca zauważył, że proces wykładni przepisów prawa podatkowego winien opierać się nie tylko na wykładni językowej, ale również systemowej i funkcjonalnej. Wychodząc z tego założenia wnioskodawca uważa, że w omawianej sprawie oprócz przepisów podatkowych należy też stosować przepisy Konstytucji RP, ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Rozważając obowiązki Państwa wobec obywateli, cel działalności organizacji pożytku publicznego wnioskodawca stwierdził, że świadczenia dokonywane przez niego jako organizację pożytku publicznego na rzecz beneficjentów powinny być traktowane jako realizacja zadań Państwa wobec obywateli, a tym samym świadczenia te nie powinny być traktowane jako darowizna ani innego rodzaju przychody rodzące skutki w postaci powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenia te nie stanowią prostego przysporzenia na rzecz beneficjenta, lecz są związane z realizacją jego uprawnień do korzystania z opieki zdrowotnej.