Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jacek Brolik, Sędziowie NSA Zbigniew Kmieciak, del. NSA Jan Grzęda (sprawozdawca), Protokolant Anna Dziosa, po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej M. J. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 6 kwietnia 2009 r. sygn. akt I SA/Gl 1011/08 w sprawie ze skargi M. J. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 5 września 2008 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu kosztów postępowania. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od M. J. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w K. kwotę 120 (słownie; sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z 6 kwietnia 2009 r. (sygn. akt I SA/GL 1011/08) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (dalej określanego również jako "WSA") oddalił skargę M. J. (skarżącego) na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w K. z 5 września 2008 r. (nr ...) w przedmiocie kosztów postępowania.
Z uzasadnienia wyroku wynikał następujący stan sprawy.
Zaskarżonym do WSA postanowieniem Dyrektor Izby Skarbowej w K. uchylił w całości postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. (z dnia 27 czerwca 2008 r. nr ,...) orzekające o zwrocie M.J. kosztów postępowania w kwocie 81,26 zł i odmówił zwrotu żądanych kosztów postępowania.
Organ odwoławczy ustalił, iż pracownicy Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. przeprowadzili czynności sprawdzające w trybie art. 274 c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm. - dalej: "Ordynacją podatkową") w spółce B. sp. z o.o. W ich trakcie spółkę reprezentował M. J.,, który następnie zwrócił się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. z żądaniem zwrotu kosztów postępowania opartym o art. 265 § 1 Ordynacji podatkowej, tj. odszkodowania za utracony zarobek, wypłaty strawnego (diety) oraz zwrotu kosztów podróży, o których mowa w art. 2 i 3 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz.U. Nr 49, poz. 445 ze zm.). M. J. zażądał ponadto - na podstawie art. 266 § 2 Ordynacji podatkowej - zwrotu kosztów poniesionej opłaty skarbowej.
Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2008 r. nr ...Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. uwzględnił powyższy wniosek w części dotyczącej utraconego zarobku i na podstawie art. 16 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz.U. Nr 49, poz. 445 ze zm.) oraz ustawy budżetowej postanowił dokonać zwrotu wnioskowanych kosztów postępowania w wysokości 81,26 zł. Organ I instancji nie uznał natomiast zasadności żądania zwrotu kosztów podróży, bowiem zgodnie z art. 266 § 2 Ordynacji podatkowej żądanie w tym zakresie należy zgłosić (pod rygorem jego utraty) organowi podatkowemu, który prowadzi postępowanie przed zakończeniem tego postępowania. Tymczasem postępowanie zostało zakończone w dniu 27 maja 2008 r., natomiast żądanie zwrotu kosztów podróży zawarto w piśmie z dnia 27 maja 2008 r., które wpłynęło do urzędu w dniu 30 maja 2008 r.
Dyrektor Izby Skarbowej w K. nie uwzględnił zażalenia. Według niego z wykładni językowej art. 265 i art. 266 Ordynacji podatkowej wynika, iż regulacja zawarta w tych przepisach nie dotyczy pełnomocnika strony. Strona może żądać jedynie wydatków związanych z jej "osobistym stawiennictwem" (wskazanym w art. 155 Ordynacji podatkowej, który wyraźnie rozgranicza je od stawiennictwa "przez pełnomocnika").
Wobec powyższego organ odwoławczy skonstatował, że osoby występujące w postępowaniu w charakterze pełnomocników stron nie są w ogóle uprawnienione do żądania zwrotu kosztów w trybie art. 266 Ordynacji podatkowej. W konsekwencji uznano, iż postanowienie naczelnika urzędu skarbowego obarczone jest kwalifikowaną wadą, odpowiadającą art. 247 § 1 pkt 2 i 3, w związku z art. 219 Ordynacji podatkowej. Organ I instancji, wydając kwestionowane rozstrzygnięcie w oparciu o art. 266 Ordynacji podatkowej rażąco naruszył ten przepis gdyż ten odwołuje się do art. 265 § 1 pkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej, który z kolei dotyczy jedynie kosztów poniesionych przez świadków, biegłych, tłumaczy oraz strony, a nie przez pełnomocników (art. 247 § 1 pkt 3). Skoro bowiem wskazane powyżej przepisy ani też żadna inna regulacja prawna nie obciąża Skarbu Państwa kosztami, jakie pełnomocnik strony ponosi w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z umowy zawartej pomiędzy B. sp. z o.o. a M.J., za których wykonywanie pełnomocnik otrzymuje wynagrodzenie określone w tej umowie, to należy stwierdzić, iż na mocy zaskarżonego postanowienia Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. bez żadnej podstawy prawnej (art. 247 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej) obciążył kosztami Skarb Państwa.