Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia: NSA Artur Mudrecki Sędziowie: WSA Grzegorz Gocki, Asesor Marta Wojciechowska (spr.) Protokolant: sekr. sąd. Joanna Zamojska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 lutego 2004 r. przy udziale sprawy ze skargi J. i Z. M. na decyzję Izby Skarbowej w O. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1997 r. I. uchyla zaskarżoną decyzję, II. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonywana, III. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w O. na rzecz skarżących kwotę 10 zł (słownie: dziesięć) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Decyzją z [...] Drugi Urząd Skarbowy w O., na podstawie art. 207, 67 § 1 Ordynacji podatkowej oraz § 1 ust. 1 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z 31.12.1997 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy Ordynacja podatkowa, odmówił podatnikom J. i Z. M. umorzenia zaległości podatkowej za 1997 r. w wysokości 51 złotych 80 groszy. W ocenie Urzędu sytuacja materialna podatników nie stanowiła okoliczności wyjątkowych, nadzwyczajnych, wyróżniających w porównaniu z sytuacją innych podatników, na których ciążą podobne powinności podatkowe. Podatnicy odwołali się od powyższej decyzji.
Izba Skarbowa w O. decyzją z dnia [...] na podstawie art. 233 § 1 pkt. 1 Ordynacji podatkowej, utrzymała w mocy decyzję Drugiego Urzędu Skarbowego w O. W uzasadnieniu decyzji Izba przyznała, że sytuacja materialna podatników jest trudna, jednak nie znalazła argumentów dających możliwość umorzenia zaległości podatkowej, gdyż nie dopatrzyła się w przedłożonym materiale dowodowym wyjątkowych przesłanek ani nadzwyczajnych okoliczności, stanowiących podstawę do uchylenia zaskarżonej decyzji. Dokonując analizy dochodów i wydatków podatników Izba podzieliła stanowisko Urzędu Skarbowego w kwestii wysokości wydatków ponoszonych na utrzymanie gospodarstwa domowego oraz osiąganych przez podatników dochodów. Jak wynika z poczynionych ustaleń, rodzina podatników składa się łącznie z czterech osób, w tym dwójki dorosłych dzieci. Stałe dochody z tytułu umowy o pracę osiąga Z. M. w wysokości 362 złotych netto. J. M. nie pracuje, jest zarejestrowany jako bezrobotny bez prawa do zasiłku. Syn i córka posiadają źródło dochodu i powinni partycypować w kosztach utrzymania. Zdaniem Izby Skarbowej zapłata zaległości podatkowej w kwocie 51,80 złotych nie zagrozi egzystencji, gdyż Z. M. osiąga stały dochód, a przejściowe trudności finansowe i aktualna sytuacja materialna rodziny nie mogą być podstawowym argumentem w sprawie o umorzenie zaległości podatkowej. Udzielenie ulgi przez organy podatkowe stawiałoby podatników w uprzywilejowanej sytuacji w stosunku do innych podatników wywiązujących się z nałożonych na nich obowiązków podatkowych i terminowo płacących podatki.
Z powyższą decyzją nie zgodzili się podatnicy i we wniesionej skardze przedstawili swoją trudną sytuację materialną, podkreślając, że dochód czteroosobowej rodziny z tytułu pracy świadczonej przez Z. M. wynosi 360 zł brutto. J. M. i pełnoletni syn są bezrobotni, a dorosła córka otrzymuje rentę socjalną w wysokości 320 zł miesięcznie. Dochody podatników są poniżej minimum socjalnego.
Izba Skarbowa w odpowiedzi na skargę podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko i uznała, że interes podatnika w tym przypadku nie może przeważać nad interesem społecznym, a udzielenie podatnikom ulgi stawiałoby ich w uprzywilejowanej sytuacji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził i zważył co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie, albowiem dokonana przez organy ocena dowodów została przeprowadzona w sposób dowolny, z pominięciem "warunków egzystencji" podatników.