Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Dargas (spr.) Sędziowie: WSA Przemysław Żmich WSA Dariusz Pirogowicz Protokolant referent Joanna Kicińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 maja 2016 r. sprawy ze skargi B. U. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] października 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę.
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] października 2015 r. nr [...] Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] odmawiającą stwierdzenia nieważności decyzji o przejęciu na własność Państwa gospodarstwa rolnego.
W sprawie ustalono następujący stan faktyczny i prawny:
Decyzją z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Gminy w [...] z dnia [...] lipca 1978 r. nr [...], mocą której przejęte zostało na własność Państwa gospodarstwo rolne o łącznej pow. [...] ha, położone we wsiach: [...] (pow. [...] ha), [...] (pow. [...] ha), [...] (pow. [...]) oraz [...] (pow. [...] ha), stanowiące byłą własność A. U.
Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy złożył B. U.
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi ponownie rozpatrując sprawę stwierdził, że z akt sprawy wynika, iż podstawę prawną kwestionowanej decyzji stanowił art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność Państwa za rentę i spłaty pieniężne (Dz.U. nr 21, poz. 118 ze zm.). Minister zaznaczył, że w decyzji z dnia [...] lipca 1978 r. Naczelnik błędnie podał jej podstawę prawną, tj. art. 2 ust. 2 ustawy, albowiem w dacie jej wydania przepis ten nie obowiązywał. Zgodnie jednak z utrwalonym orzecznictwem sądowoadministracyjnym decyzja administracyjna, która zawiera wskazanie błędnej podstawy prawnej, a realnie podstawa taka istnieje, dotknięta jest jedynie wadą o charakterze formalnym, które nie może skutkować potrzebą wyeliminowania jej z obrotu prawnego.
Organ nadzoru wskazał, że zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 9 ust. 2 ww. ustawy, gospodarstwo rolne obejmujące co najmniej 2 ha gruntów rolnych i leśnych mogło być z urzędu przejęte na własność państwa za rentę, jeżeli wykazywało niski poziom produkcji rolnej, a rolnik osiągnął wiek 60 lat mężczyzna, a 55 lat kobieta lub zaliczony został do jednej z grup inwalidów.
Minister podniósł, że wydanie decyzji o przejęciu gospodarstwa rolnego na własność Państwa poprzedzały dwa postępowania wyjaśniające: pierwsze-prowadzone w celu wydania opinii, że gospodarstwo rolne kwalifikuje się do zaliczenia jako wykazujące niski poziom produkcji rolnej, drugie-ustalające, że rolnik odpowiada ustawowym warunkom dopuszczającym przejecie gospodarstwa rolnego na własność Państwa za rentę (emeryturę).
Organ nadzoru ustalił, że właścicielką przedmiotowego gospodarstwa była A. U., a zatem była rolnikiem w rozumieniu art. 75 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin, a na dzień wydania kwestionowanej decyzji miała ukończone 61 lat, a zatem spełniała pierwszy z warunków do przejęcia gospodarstwa z urzędu na własność Państwa.
Odnosząc się do zarzutu skarżącego Minister stwierdził, że skoro przedmiotowe gospodarstwo zostało przejęte z urzędu, złożenie wniosku o jego przejecie nie było wymagane.
Badając spełnienie przesłanki dotyczącej poziomu produkcji w gospodarstwie, Minister wskazał, że ani powołana ustawa, ani żaden akt wykonawczy do niej nie definiowały użytego w tej ustawie wyrażenia "niski poziom produkcji rolnej". Wyrażenie to było natomiast sprecyzowane w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 26 marca 1968 r. w sprawie zaliczania gospodarstw rolnych do kategorii wykazujących niski poziom produkcji wskutek zaniedbania i w sprawie ustalania wysokości nakładów niezbędnych do przywrócenia żyzności gruntów (Dz.U. nr 11, poz. 58). Rozporządzenie to można jednak stosować tylko posiłkowo. Organ nadzoru stwierdził, że w aktach sprawy brak jest protokołu lustracji gospodarstwa rolnego, to jednak zważywszy na znaczny upływ czasu od wydania kwestionowanej decyzji mogła nie zachować się całość dokumentacji archiwalnej. Minister poszukiwał przedmiotowej dokumentacji zwracając się w tym celu do Urzędu Gminy w [...], [...] Urzędu Wojewódzkiego w [...], Starostwa Powiatowego w [...], Archiwum Państwowego w [...] oraz do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w [...], jednakże bezskutecznie. Niezależnie jednak od powyższego Minister stwierdził, że brak jest dowodów świadczących o tym, że poziom produkcji w gospodarstwie pozostawał na średnim albo wysokim poziomie. Minister dodał, że w uzasadnieniu badanej decyzji Naczelnik wskazał, że przejmowane gospodarstwo wykazywało niski poziom produkcji rolnej i zagrożone było dalszym spadkiem. Ponadto z akt sprawy wynika, że sama właścicielka nie kwestionowała faktu niskiego poziomu produkcji, czego potwierdzeniem jest jej oświadczenie z dnia 25 lipca 1978 r., w którym wskazała, że akceptuje wysokość świadczenia emerytalnego wyliczonego przez ZUS.