Sprawa ze skargi na decyzję SKO w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego
Uzasadnienie strona 7/8

Wyjaśnić należy, że w ocenie Sądu w świetle art. 17 ust. 5 pkt 1b i art. 27 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych skarżącemu nie mogło być przyznane świadczenie pielęgnacyjne na okres, na który miał już przyznane wcześniejszą decyzją ostateczną prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, które to świadczenie pobierał i chciał pobierać. Zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 1b powołanej ustawy świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do m.in. specjalnego zasiłku opiekuńczego. W myśl tego unormowania nie można w tym samym czasie korzystać z prawa do obu wymienionych świadczeń. Art. 27 ust. 5 omawianej ustawy potwierdza, że uprawnionemu przysługuje tylko jedno z tych świadczeń zgodnie z jego wyborem. Unormowania te mają zapobiec kumulatywnemu pobieraniu przez osoby uprawnione świadczeń przysługujących z tego samego tytułu, czyli z tytułu niepodejmowania lub rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawnym w stopniu znacznym członkiem rodziny, wymagającym stałej lub długotrwałej opieki. Dlatego nie jest możliwe przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na okres, w którym skarżący posiadał przyznane prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, określonego wcześniejszą decyzją, która nie została wzruszona za ten okres. Dopiero uchylenie, zmiana lub wygaśnięcie decyzji przyznającej specjalny zasiłek opiekuńczy na dany okres pozwala na przyznanie w miejsce poprzednio przyznanego świadczenia nowo wybranego świadczenia na ten sam cel.

Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych prawo do świadczeń ustala się od miesiąca, w którym wpłynął wniosek. Sformułowanie "ustala się" można utożsamiać ze sformułowaniem "przyznaje się" tylko w sytuacji stwierdzenia spełnienia w miesiącu złożenia wniosku wszystkich przesłanek pozytywnych i braku występowania przesłanek negatywnych do uwzględnienia wniosku. Skoro nie jest zaś możliwe kumulatywne pobieranie obu świadczeń, to warunkiem przyznania nowego świadczenia jest skuteczna rezygnacja z uprzednio przyznanego świadczenia na ten sam cel, która nie może sprowadzać się tylko do samej deklaracji, ale jej wyrazem musi być ustanie dotychczasowego prawa poprzez uchylenie, zmianę lub wygaśnięcie wcześniejszej decyzji. Okres, na jaki strona może ubiegać się o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego, nie jest determinowany tylko datą wpływu wniosku o to świadczenie, ale też uzależniony jest od terminu przysługiwania dotychczasowego zbieżnego uprawnienia (wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 21 stycznia 2020 r. sygn. akt II SA/Ol 995/19, z dnia 23 lipca 2020 r. sygn. akt II SA/Ol 67/20). Taką interpretację art. 24 ust. 2 potwierdza też uzasadnienie wyroku z dnia 11 sierpnia 2020 r. sygn. akt I OSK 764/20 (publ. w CBOSA), w którym Naczelny Sąd Administracyjny, rozpatrując zbieg prawa do świadczenia pielęgnacyjnego i emerytury wyjaśnił, że "zgodnie z art. 24 ust. 2 u.ś.r. prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, czyli w sprawach wymagających rezygnacji z emerytury od miesiąca, w którym strona przedstawi decyzję o wstrzymaniu wypłaty emerytury. O możliwości złożenia wniosku o zawieszenie emerytury i uzależnieniu przyznania świadczenia pielęgnacyjnego od przedstawienia decyzji o wstrzymaniu jej wypłaty, organ winien stronę poinformować." W ocenie Sądu uwagi te należy analogicznie odnieść do zbiegu wnioskowanego świadczenia pielęgnacyjnego z ustalonym wcześniej prawem strony do specjalnego zasiłku opiekuńczego. W wyroku z dnia 11 grudnia 2019 r. sygn. akt I OSK 3/19 (publ. w CBOSA) Naczelny Sąd Administracyjny stanął również na stanowisku, że dopuszczalny jest zbieg uprawnień, ale nie kumulatywne pobieranie świadczeń. W związku z tym, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, dla uniknięcia zbiegu omawianych świadczeń możliwe jest wydanie decyzji ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego pod warunkiem zrzeczenia się ustalonego już zasiłku dla opiekuna. W tym celu organ administracji, kierując się zasadami zawartymi w przepisach art. 7, 9, 77 i 80 kpa, powinien stwierdzając, że strona spełnia pozostałe przesłanki do otrzymywania świadczenia pielęgnacyjnego, poinformować ją, że przeszkodą do jego przyznania pozostaje pobieranie zasiłku dla opiekuna (co w rozpatrywanej sprawie nastąpiło). Z wyroków tych wynika, że strona, która dokonuje wyboru, a korzysta już ze zbieżnego uprawnienia, musi z niego zrezygnować przed rozstrzygnięciem o prawie do wnioskowanego świadczenia. Przy czym rezygnacja ta nie może opierać się tylko na warunkowej deklaracji, konieczne jest bowiem, aby przed rozstrzygnięciem o prawie do wyższego świadczenia pielęgnacyjnego ustało prawo do pobierania wcześniejszego świadczenia. Natomiast w rozpoznawanej sprawie w dacie złożenia wniosku o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego oraz w toku toczącego się w tym przedmiocie postępowania skarżący, mimo świadomości zbiegu uprawnień do świadczeń, nadal pobierał i chciał pobierać specjalny zasiłek opiekuńczy, a decyzja przyznająca ten zasiłek nie została uchylona i nadal pozostawała w obrocie prawnym, że względu na wniosek skarżącego o niewstrzymywanie wypłaty przyznanego świadczenia.

Strona 7/8
Inne orzeczenia o symbolu:
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Inne orzeczenia z hasłem:
Pomoc społeczna
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Inne orzeczenia ze skargą na:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze