Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Gabriela Nowak Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Boniecka-Płaczkowska Sędzia WSA Iwona Kosińska (spr.) Protokolant Monika Chorzewska-Korczak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 grudnia 2008 r. sprawy ze skargi Prokuratora [...] w Z. na decyzję Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia [...] kwietnia 2008 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyjęcia dokumentacji osobowej i płacowej na odpłatne przechowanie oddala skargę.
Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych decyzją z dnia [...] kwietnia 2008 r. nr. [...], po rozpatrzeniu wniosku Prokuratora Prokuratury [...] w Z. o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] marca 2008 r. nr [...] odmawiającą przyjęcia dokumentacji [...] wytworzonej przez [...] Zakłady [...]. na odpłatne przechowanie we wskazanym archiwum państwowym.
Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji wynika, że Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych decyzją z dnia [...] marca 2008 r. odmówił przyjęcia dokumentacji [...] wytworzonej przez [...] Zakłady [...] na odpłatne przechowanie we wskazanym archiwum państwowym.
Nie zgadzając się z tym rozstrzygnięciem Prokurator Prokuratury [...] w Z. zwrócił się o ponowne rozpatrzenie sprawy. W ocenie wnioskodawcy powołana decyzja jest błędna, gdyż brakuje obecnie podstaw prawnych do przekazania przedmiotowej dokumentacji przedsiębiorstwu [...] sp. z o.o. - spółka ta bowiem nie posiada wpisu do rejestru przechowawców akt [...] (rejestru działalności regulowanej), a tym samym nie posiada uprawnień do przechowywania dokumentacji [...].
Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych rozpatrując złożony wniosek stwierdził, że nie może on zostać uwzględniony. W uzasadnieniu zajętego stanowiska organ wyjaśnił, że nie podziela przedstawionej argumentacji wnioskodawcy. Na mocy umowy zawartej w dniu [...] 2003 r. z syndykiem Zakładów [...] - spółka [...] sp. z o.o. zobowiązała się do przyjęcia na przechowanie dokumentacji [...], wytworzonej przez upadłego. Fakt przyjęcia dokumentacji przez spółkę potwierdza protokół zdawczo-odbiorczy z dnia [...]2003 r. Od chwili zawarcia umowy na spółce [...] sp. z o.o. spoczywa obowiązek dalszego właściwego zabezpieczenia przejętej dokumentacji do końca pięćdziesięcioletniego okresu przechowania, za co spółka pobrała stosowne wynagrodzenie. Organ wyjaśnił, że zgodnie z obowiązującymi w dacie zawarcia umowy przepisami prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie przechowywania dokumentacji [...] nie wymagało zezwolenia lub koncesji ani też nie było obwarowane żadnymi wymogami co do formy jej prowadzenia. Nie istniały zatem jakiekolwiek prawne przeszkody do zaciągnięcia przez spółkę [...] sp. z o.o. zobowiązań w zakresie przechowywania tego rodzaju dokumentacji.
Warunek dotyczący obowiązku uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności przechowalniczej, zmieniony następnie w wymóg dokonania wpisu do rejestru działalności regulowanej, jak również wymóg prowadzenia ww. działalności w określonej formie prawnej wprowadzone zostały dopiero w nowelizacji ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, dokonanej ustawą zmieniającą z dnia 18 grudnia 2002 r., a następnie art. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808). Przepisy te ustanowiły dla dotychczas działających przechowawców termin do 31 grudnia 2005 r. na dostosowanie formy prawnej i uzyskanie wymaganego wpisu, a w przypadku nieuzyskania wpisu w tym terminie lub niezłożenia wniosku o wpis (uprzednio: o zezwolenie) nakazywały zaprzestać wykonywania działalności (art. 19 ustawy zmieniającej i art. 81 przepisów wprowadzających). Zaistnienie tej przesłanki obligowało przedsiębiorcę do przekazania zgromadzonej dokumentacji na dalsze przechowanie podmiotowi uprawnionemu do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przechowywania, zapewniając na ten cel niezbędne środki, a w razie braku tychże - do zwrócenia się do sądu rejestrowego o stwierdzenie niemożności pokrycia kosztów dalszego przechowywania. W przypadku wydania przez sąd postanowienia tej treści stanowiłoby ono podstawę przejęcia dokumentacji na czasowe nieodpłatne przechowanie przez archiwum państwowe (art. 51p ust. 1-3 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r.). Organ podkreślił, że przywołana procedura prawna w sposób jednoznaczny określa sposób wyznaczenia podmiotu, uprawnionego do prowadzenia działalności przechowalniczej, który mógłby (i powinien) przejąć dokumentację od firmy [...], zwłaszcza gdy spółka ta nie zamierza dalej wykonywać działalności przechowalniczej. Jednakże działania niezbędne do osiągnięcia stanu zgodnego z prawem może i powinna podjąć sama spółka i jej władze. Z realizacji obowiązków nałożonych przywołanymi ustawami nie zwalnia firmy [...].