Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Karol Pawlicki Sędziowie WSA Katarzyna Wolna - Kubicka (spr.) WSA Barbara Rennert po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 9 lutego 2021 r. sprawy ze skargi S. S., D. S. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] maja 2020 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji 1. uchyla zaskarżone postanowienie i poprzedzające je postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] lutego 2019 r. nr [...]; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] na rzecz skarżących S. S., D. S. solidarnie kwotę [...] zł ( [...] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
I SA/Po 626/20
Uzasadnienie
Wnioskiem z dnia [...] listopada 2018 r. D. i S. S. wystąpili do Samorządowego Kolegium Odwoławczego o stwierdzenie nieważności ostatecznej decyzji Burmistrza Miasta i Gminy [...] z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...] w sprawie podziału nieruchomości nr ew. [...] o pow. [...] ha, obręb N. (zwanej dalej "decyzją podziałową"). Podstawą tego wniosku był przepis art. 156 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2096, zwanej dalej "k.p.a."). W ocenie skarżących doszło do podziału nieruchomości w sposób niezgodny z prawem z uwagi na wystąpienie znacznych różnic na gruncie w zakresie użytkowania. O fakcie podziału, skarżący dowiedzieli się w związku z toczącym się postępowaniem w sprawie o rozgraniczenie nieruchomości przez Sądem Rejonowym we W. (sygn. akt I Ns [...]). Z dołączonych do wniosku jako dowody opinii biegłych, w ocenie Skarżących, wynika jasno, że do podziału nie miało prawa dojść wobec ich sprzeciwu oraz różnic w granicach. Ponadto, stwierdzono, że protokół utrwalania (stabilizacji) punktów granicznych z dnia [...] października 1998 r. nie zawiera podpisusSkarżącego - S. S., a protokół ten miał być niezbędny do wydania późniejszej decyzji podziałowej. Zdaniem skarżących, przedstawione okoliczności wskazują jako podstawę stwierdzenia nieważności decyzji podziałowej - rażące naruszenie prawa.
Postanowieniem z dnia [...] lutego 2019 r. nr [...] Kolegium odmówiło wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji podziałowej. W uzasadnieniu organ wskazał, że skarżący nie mają legitymacji procesowej do żądania stwierdzenia nieważności z uwagi na brak podstawy prawnej wyrażonej w prawie materialnym. Wyłącznie właściciel albo użytkownik wieczysty może żądać dokonania podziału nieruchomości (art. 97 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2204 ze zmianami), a tym bardziej żądać stwierdzenia nieważności takiego podziału. Kolegium analizowało także okoliczność, w której wyjątkowo osoby trzecie - skarżący jako sąsiedzi mogą mieć interes prawny w zakresie stwierdzenia nieważności decyzji podziałowej. Tym przypadkiem miałaby być sytuacja, w której w wyniku podziału doszło do pozbawienia nieruchomości osoby trzeciej dostępu do drogi publicznej. Ponieważ przedmiotowa sprawa nie dotyczy takiego przypadku, Kolegium uznało, że skarżącym nie można przyznać statusu strony postępowania ani podziałowego jak i postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji podziałowej. Tym samym, w ocenie Kolegium, skarżący nie mogli żądać wszczęcia tego postępowania i na podstawie art. 61a § 1 k.p.a. odmówiono wszczęcia postępowania .