Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Karol Pawlicki Sędziowie Sędzia WSA Barbara Rennert Sędzia WSA Waldemar Inerowicz (spr.) Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Błoszyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 lutego 2022 r. sprawy ze skargi I.M. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej [...] z dnia [...] kwietnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie odpowiedzialności osób trzecich za zobowiązania podatkowe w podatku od towarów i usług od stycznia 2015 roku do listopada 2015 roku oraz umorzenie postępowania od grudnia 2015 roku do listopada 2016 roku 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego [...] z dnia [...] lipca 2020 r. nr [...] , 2. zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej [...] na rzecz strony skarżącej kwotę [...] złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Naczelnik Urzędu Skarbowego [...] decyzją z [...] lipca 2020 r., nr [...], orzekł o solidarnej odpowiedzialności podatkowej I. M. (dalej jako: "podatniczka" lub "skarżąca"), jako prezesa zarządu firmy A Sp. z o.o. (dalej jako: "spółka") za zaległości podatkowe spółki w podatku od towarów i usług za miesiące od stycznia do listopada 2015 r. w łącznej kwocie [...]zł wraz z odsetkami za zwłokę na dzień wydania decyzji w łącznej kwocie [...]zł oraz umorzył postępowanie w sprawie orzeczenia solidarnej wraz ze spółką odpowiedzialności podatkowej członka zarządu spółki za zaległości w podatku od towarów i usług za miesiące od grudnia 2015 r. do listopada 2016 r. wraz z odsetkami za zwłokę.
W motywach rozstrzygnięcia wskazano, że spółka w złożonych deklaracjach VAT-7 za miesiące: od stycznia do marca, od maja do lipca i za wrzesień 2015 r. wykazała kwotę do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy, a za miesiące: kwiecień, sierpień, październik i listopad 2015 r. zadeklarowała kwotę podatku do wpłaty do urzędu skarbowego. Przeprowadzona kontrola podatkowa ujawniła nieprawidłowości w zakresie prawa spółki do obniżenia podatku należnego o kwoty podatku naliczonego m.in. za ww. okresy. Ustalenia kontrolne znalazły swoje potwierdzenie w decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego [...] z [...] października 2019 r., nr [...], określającej spółce zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku od towarów i usług za okres od stycznia 2015 r. do sierpnia 2017 r. W związku z brakiem dobrowolnego uregulowania ww. zobowiązań podatkowych organ I instancji wystawił tytuły wykonawcze, w oparciu o które miało być prowadzone postępowanie egzekucyjne wobec spółki. Organ egzekucyjny w dniu [...] grudnia 2019 r. wydał zawiadomienie w sprawie nieprzystąpienia do egzekucji powołując się na art. 29 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 1438 ze zm. - w skrócie: "u.p.e.a."), tj. z powodu, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne. W uzasadnieniu tego postanowienia organ egzekucyjny wskazał, że postanowieniem z [...] grudnia 2018 r., nr [...], umorzył prowadzone wobec spółki postępowanie egzekucyjne z uwagi na jego bezskuteczność. Jednocześnie wskazał, że podjął działania zmierzające do ustalenia źródła zaspokojenia obowiązku objętego tytułem wykonawczym, przy wykorzystaniu własnych baz danych oraz baz danych podmiotów zewnętrznych. Działania te wykazały brak możliwości wyegzekwowania obowiązku podatkowego określonego w tytułu wykonawczym, co stanowi podstawę do nieprzystąpienia do egzekucji.
Wobec braku dobrowolnego uregulowania przez spółkę ww. zaległości podatkowych, a także zawiadomienia o nieprzystąpieniu do egzekucji, Naczelnik Urzędu Skarbowego [...] postanowieniem z [...] stycznia 2020 r. wszczął z urzędu postępowanie podatkowe w sprawie orzeczenia o solidarnej ze spółką odpowiedzialności podatkowej I. M. za zaległości podatkowe spółki w podatku od towarów i usług za miesiące od stycznia 2015 r. do listopada 2016 r. wraz z odsetkami za zwłokę od tych zaległości podatkowych. Po ustaleniu, że podatniczka w dniu [...] stycznia 2016 r. została odwołana ze stanowiska prezesa spółki, organ umorzył ww. postępowanie podatkowe w części dotyczącej miesięcy: grudzień 2015 r. oraz od stycznia do listopada 2016 r. i za odsetki za zwłokę od tych zaległości podatkowych spółki. Ponadto w toku tego postępowania organ ustalił, że I. M. pełniła funkcję prezesa zarządu spółki w okresie od [...] kwietnia 2012 r. do [...] stycznia 2016 r., a więc w czasie powstania zaległości podatkowych w podatku od towarów i usług za miesiące od stycznia do listopada 2015 r., a wobec braku ziszczenia się przesłanek określonych w art. 116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm. - w skrócie: "o.p."), pozwalających na wyłączenie jej odpowiedzialności, odpowiada ona za zaległości podatkowe spółki. W tym kontekście zaznaczono, że podatniczka nie wskazała mienia spółki, z którego egzekucja umożliwiłaby uregulowanie zaległości podatkowych spółki oraz nie złożyła "we właściwym czasie", o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 233 ze zm., w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r. - w skrócie: "p.u.n.") wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Organ stwierdził, że skoro spółka nie wykonywała swoich wymagalnych zobowiązań publicznoprawnych od stycznia 2015 r. to podstawa do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki z powodu jej niewypłacalności istniała już w marcu 2015 r. Odnosząc się do wniosku podatniczki o ponowne wszczęcie postępowania kontrolnego wobec spółki organ wskazał, że obciążenie osoby trzeciej odpowiedzialnością za cudze należności nastąpić może jedynie w drodze odrębnej decyzji wydanej na podstawie art. 108 o.p. Decyzja o odpowiedzialności podatkowej jest odrębną w stosunku do decyzji wymierzającej podatek podatnikowi. Oznacza to, że w postępowaniu w sprawie odpowiedzialności osoby trzeciej nie może ona kwestionować wcześniejszych ustaleń dokonanych przez organ w toku postępowania podatkowego wobec podatnika (firma A Sp. z o.o.) dotyczących zobowiązań