Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Gerard Czech (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Marzena Łozowska Sędzia WSA Aleksandra Sędkowska Protokolant Referent stażysta Grażyna Sułkowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 marca 2022 r. sprawy ze skargi E. M. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w O. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości w podatku akcyzowym z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia alkoholu etylowego oddala skargę.
Przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez E. M. (dalej: wnioskodawca, zobowiązany, skarżący, strona) jest decyzja Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w O. z dnia [...], utrzymująca w mocy decyzję Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w O. z dnia [...] odmawiającą stronie umorzenia zaległości w podatku akcyzowym z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia alkoholu etylowego w kwocie 4.345.383 zł wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 704.920 zł.
Wniesienie skargi poprzedziło postępowanie o następującym przebiegu.
Wnioskiem z dnia 20 marca 2021 r., skarżący zwrócił się o umorzenie zaległości w podatku akcyzowym z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia alkoholu etylowego w kwocie 4.345.383 zł wraz z odsetkami za zwłokę. Skarżący przedstawiając okoliczności powstania zaległości wskazał, że prowadząc działalność gospodarczą zakupił, w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, alkohol etylowy. Wyjaśnił, że zgodnie z zawartą z dostawcą z W. umową alkohol miał być całkowicie skażony. Niemniej jednak przeprowadzone przez [...] Urząd Celno-Skarbowy w K. w dniach 10 sierpnia 2018 r. oraz 12 i 13 października 2018 r. kontrole wykazały niespełnienie wymogów całkowitego skażenia etylowego. Skarżący zaznaczył, że wszystkie transporty spornego towaru zaplombowane były oryginalnymi plombami, a każdej przesyłce towarzyszyły dokumenty przewozowe CMR zawierające informacje o plombach oraz protokoły skażenia. Zdaniem skarżącego nie miał on żadnych możliwości ingerowania w zawartość kontrolowanych cystern. Same protokoły skażenia wskazywały jednoznacznie, że alkohol został skażony w sposób prawidłowy. Nawet dochowując należytej staranności nie byłby on w stanie sprawdzić czy nabywany towar był w sposób należyty skażony. Żadne polskie laboratorium (poza placówkami celnymi) nie wykonuje bowiem badań na obecność benzoesanu denatonium. Skarżący nie mógł więc podjąć jakichkolwiek racjonalnych działań, aby zabezpieczyć się przed potencjalnym nierzetelnym lub oszukańczym działaniem dostawcy. Jak stwierdził, stał się ofiarą błędu lub braku należytej staranności ze strony dostawcy alkoholu. Co więcej, nie był informowany przez organ podatkowy o wynikach badań próbek spornego towaru. Wyjaśnił, że gdyby został odpowiednio wcześniej o nich powiadomiony mógłby podjąć kroki, by towar później nabywany spełniał wymogi prawidłowego skażenia. Mógłby bowiem wtedy zawiadomić dostawcę o stwierdzonej nieprawidłowości, by ten mógł zweryfikować stosowaną procedurę skażania alkoholu, lub też wybrałby innego dostawcę. Zdaniem skarżącego działania, a właściwie zaniechania, organów podatkowych naruszyły zasadę zaufania i naraziły go na powstanie ogromnych zaległości podatkowych, których dałoby się uniknąć lub ograniczyć, gdyby nie opieszałość tychże organów. Skarżący zaznaczył, że dostawca alkoholu - firma A - jest największym producentem rolniczego alkoholu etylowego, tzw. bioetanolu. Mimo, że podatnik miał propozycję nabycia skażonego alkoholu etylowego od wielu mniejszych dostawców, zwłaszcza z R. i U., po atrakcyjniejszej cenie, nie skorzystał - postawił na renomę i wiarygodność. Skarżący podkreślił również, że cały sporny alkohol wykorzystany został do produkcji wyrobów nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi lub na sprzedaż w nieprzetworzonej formie innym podmiotom, również produkującym wyroby nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi. Stwierdził, że dostarczone przez niego dokumenty w sposób uporządkowany pozwalają na ustalenie, w jaki sposób, w jakiej ilości i na rzecz kogo zostały przetworzone lub zbyte poszczególne partie alkoholu, objętego postępowaniem podatkowym. Podatnik podkreślił, że ani w toku postępowania kontrolnego ani podatkowego nie podważono faktycznego przeznaczenia spornego towaru jako składnika różnego rodzaju wyrobów nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi. Powyższe, zdaniem wnioskodawcy, prowadzi do wniosku, że żadne jego działania, zarówno świadome, jak i nawet nieświadome, nie doprowadziły do powstania zaległości podatkowej. Wszystkie transakcje z dostawcą spornego towaru zawierane były w dobrej wierze, przy zachowaniu należytej staranności wymaganej przy tego typu operacjach gospodarczych.