1. Każdy podatnik podatku od towarów i usług, a więc także adwokat, obowiązany jest wykazać podstawy, dla których świadczone przez niego usługi podlegają preferencyjnej stawce podatkowej w podatku od towarów i usług.
2. Tajemnica adwokacka nie obejmuje danych, które umieszczać należy na dokumentach finansowych /faktury, rachunki itp./ w związku z czym podatnik wykonujący zawód adwokata nie ma podstawy do odmowy okazania takich dokumentów uprawnionym do tego organom w tym także organom skarbowym.
3. Obowiązek zachowania przez adwokata tajemnicy adwokackiej nie zwalnia go jako podatnika od prowadzenia ewidencji podatkowej w podatku VAT według wymagań wynikających z art. 27 ust. 4 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ skargę Władysława B. na decyzję Izby Skarbowej w (...) z dnia 25 listopada 1996 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za 1994 r.
Zaskarżonymi decyzjami z dnia 25 listopada 1996 r. o numerach PD-V-732/1/329 - 338/96 Izba Skarbowa w (...), po rozpatrzeniu odwołania Władysława B., na podstawie art. 138 par. 1 pkt 1 Kpa i art. 10 ust. 2 w związku z art. 27 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50/, utrzymała w mocy 10 decyzji Urzędu Skarbowego w W. z dnia 12 sierpnia 1996 r. o numerach PP-IV-861-U-165 - 174/96, określających zobowiązanie w podatku od towarów i usług za:
pierwszy kwartał 1994 r. w wysokości 473,30 zł, z czego 302,10 zł podlegające wpłacie na konto Urzędu wraz z odsetkami, kwiecień 1994 r. w wysokości 283,20 zł, z czego 204,60 zł podlegające wpłacie na konto Urzędu wraz z odsetkami, maj 1994 r. w wysokości 371,10 zł, z czego 152,30 zł podlegające wpłacie na konto Urzędu wraz z odsetkami, czerwiec 1994 r. w wysokości 296,30 zł, z czego 281,60 zł podlegające wpłacie na konto Urzędu wraz z odsetkami, lipiec 1994 r. w wysokości 469,60 zł, z czego 462,00 zł podlegające wpłacie na konto Urzędu wraz z odsetkami, sierpień 1994 r. w wysokości 442,10 zł, z czego 421,40 zł podlegające wpłacie na konto Urzędu wraz z odsetkami, wrzesień 1994 r. w wysokości 435,40 zł, z czego 193,60 zł podlegające wpłacie na konto Urzędu wraz z odsetkami, październik 1994 r. w wysokości 503,00 zł, z czego 176,00 zł podlegające wpłacie na konto Urzędu wraz z odsetkami, listopad 1994 r. w wysokości 86,30 zł, z czego 85,80 zł podlegające wpłacie na konto Urzędu wraz z odsetkami, grudzień 1994 r. w wysokości 629,00 zł, z czego 554,40 zł podlegające wpłacie na konto urzędu wraz z odsetkami.
W jednobrzmiących uzasadnieniach powyższych decyzji przedstawiono następujący stan faktyczny i prawny:
W wyniku czynności kontrolnych przeprowadzonych przez inspektora Urzędu Kontroli Skarbowej w (...) w kancelarii adwokackiej Władysława B. stwierdzono, iż strona w ewidencji sprzedaży, jak również w deklaracjach VAT-7 za podane miesiące 1994 r. wykazała między innymi obrót z tytułu sprzedaży usług opodatkowanych stawką 0 proc. Ponieważ w trakcie postępowania nie przedstawiono dowodów potwierdzających zasadność zastosowania stawki 0 proc., określono podatek z zastosowaniem stawki 22 proc. W związku z tym podatnik zażądał skierowania sprawy na drogę postępowania w sprawach zobowiązań podatkowych, w którego efekcie Urząd Skarbowy wydał wymienione wyżej decyzje.
Od decyzji tych strona wniosła odwołanie, po rozpoznaniu którego Izba Skarbowa stwierdziła, iż nie jest ono uzasadnione. Izba powołała się na przepisy par. 39 ust. 2 pkt 3 oraz ust. 3 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 maja 1993 r. w sprawie podatku od towarów i usług /Dz.U. nr 39 poz. 176/, zgodnie z którymi stawkę podatku 0 proc. stosuje się do usług adwokackich KU - 924, pod warunkiem że usługa jest świadczona na rzecz osób zagranicznych w rozumieniu prawa dewizowego, nie będących podatnikami podatku od towarów i usług, i podatnik ma dowód, iż należność za wykonaną usługę została zapłacona w dewizach i przekazana na rachunek bankowy podatnika w polskim banku. Z akt sprawy bezspornie wynika, że strona takich dowodów nie przedstawiła, twierdząc, iż może je ujawnić kontroli korporacyjnej ze względu na konieczność przestrzegania tajemnicy zawodowej (...). Twierdzenie to pozostaje w sprzeczności ze stanowiskiem Dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej w (...), który pismem z dnia 12 lutego 1996 r. poinformował, że adwokat prowadzący kancelarie adwokacką we własnym imieniu i na własny rachunek nie może odmówić udostępnienia dokumentów finansowych do kontroli prowadzonej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej /Dz.U. nr 100 poz. 442/. W tym stanie rzeczy uznano za nieuzasadnione żądanie strony, żeby organ podatkowy zlecił np. Zespołowi Wizytatorów Okręgowej Rady Adwokackiej w (...) przeprowadzenie dodatkowej kontroli korporacyjnej w celu potwierdzenia zasadności stosowanej stawki, ponieważ okazanie wymienionych wyżej dokumentów finansowych było możliwe w trakcie prowadzonych postępowań. Wobec powyższego uznano za zasadne określenie podatku z zastosowaniem stawki podstawowej, gdyż nie przedstawiono dowodów potwierdzających prawidłowość zastosowania stawki 0 proc. /ewentualnie zwolnienia/, a ewidencja sprzedaży za wymienione wyżej miesiące 1994 r. nie zawierała danych pozwalających na zbadanie rzetelności zastosowanych stawek podatku. Nadmieniono, że nie kwestionuje się możliwości prowadzenia przez adwokatów ewidencji sprzedaży w sposób preferencyjny, tj. zgodnie z pkt IV uchwały Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 13 kwietnia 1994 r., jednakże dane w niej zawarte powinny wskazywać jednoznacznie, jakiej stawce podatku podlegają świadczone usługi. W razie zaś kontroli i powstania wątpliwości co do rzetelności stosowanych stawek podatkowych podatnik, na żądanie organów uprawnionych do kontrolowania dokumentów źródłowych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą powinien je okazać. Podkreślono dalej, że pracownicy organów podatkowych również związani są tajemnicą państwową bądź służbową, a zatem wszelkie wiadomości i informacje gromadzone i przetwarzane w ramach kontroli nie mogą być ujawniane. Zauważono, że podniesiony w odwołaniu zarzut nieustosunkowania się organu podatkowego I instancji do wykazu spraw prowadzonych w 1994 r. przez stronę, który dołączono do żądania skierowania sprawy na drogę postępowania w sprawach zobowiązań podatkowych, (...) nie ma wpływu na rozstrzygnięcie spraw. Zaznaczono bowiem, iż ten wykaz ujawnia jedynie przedmiot świadczonych usług oraz ich liczbę, natomiast nie wynika z niego zasadność zastosowania stawki podatku 0 proc., wobec czego nie może stanowić dowodu w sprawie. (...)