Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Eugeniusz Christ, Sędziowie WSA Agata Ćwik-Bury (spr.), Dorota Kozłowska, , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 21 sierpnia 2018 r. sprawy ze skargi R. M. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zawieszenia postępowania w podatku od nieruchomości na 2017 r. uchyla zaskarżone postanowienie.
1. Przedmiotem skargi R.M. (dalej: strona, skarżący) jest wydane min. na podstawie art. 233 § 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018r., poz. 800 ze zm., dalej: O.p.) postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach (dalej: SKO, Kolegium, organ odwoławczy) z dnia [...] nr [...] uchylające postanowienie Burmistrza Miasta T. (dalej: Burmistrz, organ pierwszej instancji) z dnia [...], [...] w sprawie zawieszenia wszczętego z urzędu postępowania dotyczącego ustalenia wymiaru podatku od nieruchomości za 2017r. R.M. (dalej: strona, skarżący) i J.M., i umarzające postępowanie w sprawie.
2. Postępowanie przed organami podatkowymi.
2.1. Postanowieniem z dnia [...] organ pierwszej instancji zawiesił postępowanie podatkowe prowadzone w sprawie ustalenia J.M. i stronie wysokości podatku od nieruchomości za 2017 rok do czasu ustalenia spadkobierców po zmarłej w dniu [...] J.M.
W uzasadnieniu postanowienia Burmistrz wskazał, że z chwilą śmierci jednego z małżonków małżeństwo ustaje, tym samym ustaje byt prawny podmiotu prawa podatkowego, co zgodnie z art. 201 § 1 pkt 1 O.p. powoduje konieczność zawieszenia postępowania, celem zidentyfikowania uczestników dalszego procesu.
2.2. Zaskarżonym postanowieniem, po rozpoznaniu zażalenia strony, Kolegium uchyliło rozstrzygnięcie Burmistrza i umorzyło postepowanie w sprawie.
W uzasadnieniu SKO wskazało iż myśl art. 201 § 1 pkt 2 O.p., organ podatkowy zawiesza postępowanie gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Jak podkreśla się zgodnie w literaturze przedmiotu oraz w orzecznictwie, zagadnieniem wstępnym jest pewna kwestia o charakterze otwartym, czyli jeszcze nie przesądzona, której treścią może być wypowiedź odnośnie uprawnienia lub obowiązku, stosunku lub zdarzenia prawnego albo innych jeszcze okoliczności mających znaczenie prawne dla wydania orzeczenia merytorycznego w sprawie będącej przedmiotem postępowania przed właściwym organem (por. wyrok NSA z 16 maja 2017 r., sygn. akt II FSK 1026/15).
Dalej Kolegium argumentowało, iż w rozpoznawanej sprawie zagadnienie takie nie występuje, z treści art. 201 § 1 pkt 1 O.p. oraz komentarzy do tego przepisu wynika, iż śmierć strony jest przesłanką zawieszenia postępowania tylko wówczas gdy nastąpiło już w trakcie wszczętego postępowania. Natomiast śmierć strony "potencjalnej" przed wszczęciem postępowania podatkowego (np. przed skutecznym doręczeniem postanowienia o wszczęciu postępowania) powoduje, że nie może być w ogóle mowy o wszczęciu postępowania, gdyż nie ma podmiotu postępowania - strony. Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, że J.M. w dniu [...] zmarła, zatem organ wydając w dniu [...] postanowienie nr [...] o wszczęciu postępowania w sprawie ustalenia J.M. i stronie wysokości podatku od nieruchomości położonej w T. przy ulicy [...] nie mógłby doręczyć go osobie nieżyjącej - J.M. a zatem postępowanie podatkowe wobec niej za rok 2017 nie zostało by wszczęte. Podatnikiem podatku od nieruchomości może być wyłącznie żyjąca osoba fizyczna, a nie osoba która zmarła. Zdolność prawna osoby fizycznej ustaje z chwilą jej śmierci. Konsekwencją utraty zdolności prawnej jest to, że w stosunku do osoby zmarłej nie można wszcząć i prowadzić postępowania administracyjnego i wydać decyzji (tak wyrok WSA z dnia 23 października 1997 r. sygn. akt I SA/Kr 95/97).