1. Przy ocenie czy wydatki poniesione przez podatnika polegają na budowie budynku, czy też na jego remoncie lub modernizacji, należy się posługiwać przede wszystkim potocznym rozumieniem tych pojęć, definicjami encyklopedycznymi, a pomocniczo również rozwiązaniami przyjętymi w prawie budowlanym.
2. Prawo podatnika do odliczenia wydatków mieszkaniowych należy analizować wnikliwie na tle konkretnego stanu faktycznego, który może stanowić wyjątek od najczęściej spotykanych sytuacji w procesie budowlanym. Sam rodzaj wydatków nie zawsze świadczy wprost o tym, czy wydatek ma na celu wyposażenie pierwotne obiektu w elementy niezbędne do spełnienia celów mieszkalnych /takie jak np. tynki, podłogi/. Niezbędne jest zatem przeprowadzenie z udziałem strony postępowania dowodowego w celu ustalenia, które z dokonanych wydatków miały, za cel dokończenie budowy budynku, które zaś /ewentualnie/ już jego modernizację lub remont.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarżący domagają się uwzględnienia - przy obliczaniu podatku należnego za rok podatkowy 1993 - ich prawa do odliczenia od dochodu, na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. "b" ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych faktycznie poniesionych w roku podatkowym wydatków polegających na wykończeniu budynku mieszkalnego /jednorodzinnego segmentu/ przekazanego im do użytkowania w 1987 r., w stanie surowym zamkniętym.
W świetle powoływanego przez skarżących przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przy obliczaniu podatku odlicza się od dochodu kwoty wydatków poniesionych w roku podatkowym na cele mieszkaniowe podatnika przeznaczonych na budowę budynku mieszkalnego.
Przy ocenie uprawnienia podatnika do odliczenia wydatków niezbędne jest zatem rozważenie celu dokonanych wydatków /ich przeznaczenia/.
Organy podatkowe w celu sprecyzowania wydatków przeznaczonych na budowę budynku posługują się wprost pojęciami z zakresu prawa budowlanego.
Nie jest to postępowanie właściwe. Przepisy art. 26 ww. ustawy nie odsyłają wprost do uregulowań z prawa budowlanego, nie upoważniały również /tak jak czynią to obecnie/ Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa do określenia rodzaju wydatków budowlanych mieszczących się w pojęciu "budowa" czy też remont lub modernizacja.
W takiej sytuacji przy ocenie czy wydatki poniesione przez podatnika polegają na budowie budynku czy też na jego remoncie lub modernizacji należy się posługiwać przede wszystkim potocznym rozumieniem tych pojęć, definicjami encyklopedycznymi, a pomocniczo również rozwiązaniami przyjętymi w prawie budowlanym. W świetle definicji słownikowych budowa to budowanie, tworzenie obiektu budowlanego /por. Słownik Języka Polskiego, PWN W-wa 1992 rok/. Modernizacja to unowocześnienie /opus citatum/, a remont, to przywrócenie wartości użytkowej danego obiektu /j.w./.
O tym jak nieadekwatne są pojęcia z zakresu prawa budowlanego do celów podatkowych świadczy to, że ustawa z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229 ze zm./ przez budowę rozumiała wykonywanie obiektu budowlanego oraz jego przebudowę i rozbudowę /art. 2 ust. 2/, a obowiązująca od 1 stycznia 1995 r. ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 89 poz. 414/ rozumie przez budowę wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę oraz modernizację obiektu budowlanego /art. 3 pkt 6/.
Przytoczona definicje z zakresu prawa budowlanego dowodzą, że pojęcie "budowa" w rozumieniu tego prawa jest znacznie szersze niż użyte w art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. "b" ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w szczególności obejmuje również sytuacje przewidziane w pkt 5 ustawy /lit. e, f, g/. Dowodzi to tylko tego, że z dużą ostrożnością należy stosować /i to tylko pomocniczo/ w sprawach podatkowych również inne instytucje z prawa budowlanego, w szczególności przystąpienie do użytkowania obiektu jako dowód na to, że budowa została zakończona. W okresie obowiązywania ustawy z dnia 24 października 1974 r. /a więc w roku podatkowym, którego sprawa dotyczy/ inwestor zawiadomił właściwy organ budowlany o oddaniu obiektu do użytku /art. 41 ust. 2 ustawy/, tylko w niektórych wypadkach /art. 42 ust. 1 i 2 ustawy/ przewidziane było wydawanie pozwoleń na użytkowanie obiektu.