W przypadku postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczętego na żądanie strony lub z urzędu /art. 157 par. 2 Kpa/ nie ma zastosowania ogólna reguła wyrażona w art. 61 par. 3 Kpa. Zgodnie z art. 157 par. 3 Kpa wszczęcie postępowania wymaga uprzedniej kontroli ze strony organu administracji, czy zachodzą przesłanki formalnoprawne warunkujące jego dopuszczalność.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Stowarzyszenia Niezależnych Autorów Radiowych i Telewizyjnych na decyzję Ministra Kultury z dnia 7 czerwca 2002 r. (...) w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji - oddala skargę.
Decyzją z 25 lipca 2002 r., (...) Minister Kultury utrzymał w mocy swoją decyzję z 7 czerwca 2002 r., (...), mocą której odmówiono wszczęcia postępowania z wniosku Stowarzyszenia Niezależnych Autorów Radiowych i Telewizyjnych /powoływany dalej jako "SNART"/ w sprawie stwierdzenia nieważności orzeczenia Komisji Prawa Autorskiego z 6 kwietnia 1998 r. w sprawie zatwierdzenia tabel wynagrodzeń związku Artystów Scen Polskich za wykorzystanie ról aktorskich, realizacji reżyserskich i scenograficznych z tytułu nadania drugiego i nadań następnych oraz nadań równoczesnych i integralnych drogą radiową, telewizyjną, satelitarną, kodowaną i kablową. W uzasadnieniu obu decyzji stwierdzono, że wnioskodawca nie jest stroną w tym postępowaniu, albowiem nie posiada w nim własnego interesu prawnego w rozumieniu art. 28 kpa. Powołano się przy tym na ocenę prawną wyrażoną w wyroku NSA z dnia 23 kwietnia 2002 r., I SA 3153/01.
Powyższe decyzje zaskarżono do NSA. W skardze zarzucono organowi administracji, że mimo znajomości wyroku NSA z dnia 23 kwietnia 2002 r., I SA 3153/01 nie potraktował wniosku o stwierdzenie nieważności orzeczenia Komisji Prawa Autorskiego z 6 kwietnia 1998 r., złożonego przez SNART, jako pochodzącego od uczestnika postępowania na prawach strony, w rozumieniu art. 31 par. 1-3 Kpa. Nie ulega bowiem najmniejszej wątpliwości, że wystąpienie przez SNART z wnioskiem o stwierdzenie nieważności uzasadnione było celami statutowymi tej organizacji i przemawiał za tym interes społeczny, ponieważ zatwierdzone tabele mają niewątpliwie wpływ na sytuację reprezentowanych przez SNART podmiotów.
W odpowiedzi na skargę Minister Kultury wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Podkreślono w niej, że w toku postępowania administracyjnego skarżący żądał stwierdzenia nieważności orzeczenia o zatwierdzeniu tabel jako strona, gdyż powoływał się na przysługujący mu w tej sprawie interes prawny. Dopiero w skardze skierowanej do NSA zmienił stanowisko i powołując się na wyrok NSA z dnia 23 kwietnia 2002 r., I SA 3153/01, który był mu znany już w dacie złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, upatruje swoją legitymację procesową w art. 31 par. 1-3 Kpa. Zdaniem organu, wniosek SNART o stwierdzenie nieważności nie mógł być rozpoznany w oparciu o powyższy przepis. Zgodnie z nim, wszczęcie postępowania na żądanie organizacji społecznej, jako podmiotu na prawach strony wymaga stosownego wniosku. Żadnego z wniosków złożonych przez SNART w toku postępowania administracyjnego nie można uznać za takowy, albowiem w każdym z nich Stowarzyszenie powołuje się na swój interes prawny w postępowaniu.
Na rozprawie, pełnomocnik skarżącego podniósł, że postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczynane jest z urzędu lub na żądanie strony. Skoro Minister uznał brak interesu prawnego po stronie SNART, to powinien wszcząć to postępowanie z urzędu, ponieważ orzeczenie Komisji Prawa Autorskiego z 6 kwietnia 1998 r. w sprawie zatwierdzenia tabel wynagrodzeń związku Artystów Scen Polskich za wykorzystanie ról aktorskich, realizacji reżyserskich i scenograficznych z tytułu nadania drugiego i nadań następnych oraz nadań równoczesnych i integralnych drogą radiową, telewizyjną, satelitarną, kodowaną i kablową zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa.