Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA: Małgorzata Jaśkowska Sędziowie NSA Janina Antosiewicz (spr.) Małgorzata Pocztarek Protokolant Joanna Szcześniak po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2007 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 stycznia 2006 r. sygn. akt IV SA/Wa 2140/05 w sprawie ze skargi M. K. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności orzeczenia w sprawie przejęcia na własność Państwa gospodarstwa rolnego oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 26 stycznia 2006 r. sygn. akt IV SA/Wa 2140/05 oddalił skargę M. K. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] nr [...], odmawiającą stwierdzenia nieważności orzeczenia o przejęciu na własność Państwa gospodarstwa rolnego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył stan sprawy wynikający z uzasadnienia zaskarżonej decyzji i akt administracyjnych. M. K. przesiedleniec z powiatu [...], aktem nadania nr 2503 z 5 lutego 1948 r. otrzymał gospodarstwo rolne we wsi [...] gr. [...] pow. [...]. Orzeczeniem o wykonaniu aktu nadania Starostwo Powiatowe [...] z dnia 25 sierpnia 1948 r. dokonało przeniesienia własności tego gospodarstwa składającego się z działki nr 182, 86, 1, 218 o pow. 10,78 ha wraz z zabudowaniami (połową domu mieszkalnego i zabudowań gospodarskich) na rzecz M. K. ustalając cenę nabycia na 179,42 q żyta, rozłożonych na 20 równych rat rocznych.
Dnia 7 lutego 1950 r. M. K. zwrócił się do Starostwa Powiatowego w [...] z wnioskiem - zrzekając się nadanego gospodarstwa rolnego o pow. 10,78 ha, ponieważ ze względu na zły stan swojego zdrowia oraz zdrowia żony nie jest w stanie prowadzić dalej tego gospodarstwa i opłacać podatku gruntowego.
Orzeczeniem Powiatowej Komisji Osadnictwa Rolnego w [...] z 13 lutego 1950 r. odmówiono przyjęcia zrzeczenia z nadanego gospodarstwa rolnego, a Wojewódzka Komisja Osadnictwa Rolnego w [...] orzeczeniem z 6 kwietnia 1950 r., Nr S.P.O.siedl.I/7-13/50, utrzymała je w mocy.
W związku z kolejnym wnioskiem M. K. z dnia 19 maja 1955 r. o przejecie na własność Państwa nadanego mu gospodarstwa, którego nie jest w stanie nawet obsiać, a zawarł umowę ze Spółdzielnią Produkcyjną w [...], że gospodarstwo jego po przejęciu na własność Państwa przejmie w swoje zagospodarowanie, Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w [...] orzeczeniem z dnia 30 września 1955 r., Nr WZR.VIII.Z/6-68/55/01, przejęło na własność Państwa (Państwowy Fundusz Ziemi) całość nadanego M. K. gospodarstwa rolnego z zabudowaniami.
Jako podstawę prawną przejęcia powołano obowiązujące wówczas przepisy art. 12-15 dekretu z dnia 9 lutego 1953 r. o całkowitym zagospodarowaniu użytków rolnych (Dz.U. Nr 11, poz. 40) oraz przepisy § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1954 r. w sprawie przejmowania na własność Państwa gospodarstw rolnych, niecałkowicie lub nienależycie zagospodarowanych, na wniosek ich właścicieli oraz w sprawie odszkodowania za te gospodarstwa ustalając, że rolnik dokona wpłaty na konto PFZ w wysokości 292,21 zł; kwota ta stanowiła równowartość pogorszonego stanu technicznego zabudowań (mieszkalnych i gospodarczych). Orzeczenie to do roku 1996 nie zostało przez M. K. zakwestionowane.
W dniu 2 stycznia 1996 r. wpłynął do Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wniosek M. K. o stwierdzenie nieważności orzeczenia o przejęciu gospodarstwa, gdyż zostało wydane z naruszeniem prawa. Właściciel nie wyrażał zgody na jego przejęcie, a przed przejęciem zawarł umowę z Rolniczą Spółdzielnią Produkcyjną "W.", na mocy której wniósł to gospodarstwo jako wkład. Nie wiedział o przejęciu gospodarstwa, decyzja została wydana bez jego udziału i nie doręczono jej stronie. M. K. był przekonany, że nieruchomość pozostaje we władaniu RSP.