Naczelny Sąd Administracyjny w składzie : Przewodniczący: Sędzia NSA Barbara Adamiak Sędziowie: Sędzia NSA Jan Paweł Tarno (spr.) Sędzia WSA del. Jacek Fronczyk Protokolant asystent sędziego Jan Wasilewski po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Edukacji Narodowej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 listopada 2013 r. sygn. akt II SA/Wa 1597/13 w sprawie ze skargi Zakładu [...] Sp. z o.o. w C. na decyzję Ministra Edukacji Narodowej z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie wydania zezwolenia na założenie szkoły podstawowej pod nazwą "Szkoła Podstawowa w [...]" 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Ministra Edukacji Narodowej na rzecz Zakładu [...] Sp. z o.o. w C. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z 27 listopada 2013 r., II SA/Wa 1597/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną przez Zakład [...] Sp. z o.o. w C. decyzję Ministra Edukacji Narodowej z [...] czerwca 2013 r., nr [...] i decyzję organu I instancji w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji Burmistrza Miasta i Gminy Cieszanów z [...] marca 2012 r., nr [...] w przedmiocie wydania zezwolenia spółce komunalnej na założenie szkoły podstawowej pod nazwą "Szkoła Podstawowa w [...]".
W uzasadnieniu, Sąd I instancji wskazał, że organ stwierdził nieważność na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a., uznając, że decyzja Burmistrza wydana została bez podstawy prawnej i z rażącym naruszeniem prawa. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji jest nowym i samodzielnym postępowaniem zmierzającym do ustalenia, czy nastąpiło m.in. rażące naruszenie prawa, czy też naruszenie zwykłe. Rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a., będące podstawą stwierdzenia nieważności decyzji, stanowi kwalifikowaną postać naruszenia prawa i nie może być interpretowane rozszerzająco. Naruszenie prawa jest rażące wówczas, gdy w jego wyniku powstają skutki niemożliwe do zaakceptowania z punktu widzenia wymagań praworządności, czy też niemożności akceptacji zaskarżonego orzeczenia, jako aktu wydanego przez organ praworządnego państwa. O rażącym naruszeniu prawa można mówić w sytuacji naruszenia przepisu prawnego, którego treść bez żadnych wątpliwości interpretacyjnych może być ustalona w bezpośrednim rozumieniu. Powyższe oznacza, że cechą rażącego naruszenia prawa jest to, że treść decyzji pozostaje w sprzeczności z treścią przepisu przez proste ich zestawienie ze sobą. Wojewódzki Sąd Administracyjny podkreślił, że w sposób rażący może zostać naruszony wyłącznie przepis, który może być stosowany w bezpośrednim rozumieniu, tzn. taki, który nie wymaga stosowania wykładni prawa. Istnienie przesłanek z art. 156 § 1 k.p.a. musi być oczywiste, a nie być kwestią przypuszczeń czy dociekań.
Odnosząc się do sprawy będącej przedmiotem postępowania, Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, że w przedmiotowej sprawie brak było podstaw do stwierdzenia, że decyzja Burmistrza Miasta i Gminy Cieszanów została wydana z rażącym naruszeniem prawa. Żaden przepis prawa nie zabrania spółkom komunalnym (w których gmina posiada 100% udziałów) tworzenia placówek oświatowych.