Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Leszek Włoskiewicz Sędziowie Janina Antosiewicz (spr.) NSA Anna Lech Protokolant Barbara Dąbrowska po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2007r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 listopada 2005r. sygn. akt I SA/Wa 1684/05 w sprawie ze skargi A. G. na decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania odszkodowania za nieruchomość warszawską 1. oddala skargę kasacyjną 2. przyznaje od Skarbu Państwa wynagrodzenie adw. E. S. w kwocie 146,40 zł (sto czterdzieści sześć złotych i czterdzieści groszy), zawierającej należną stawkę podatku od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 8 listopada 2005 r. sygn. akt I SA/Wa 1684/05 oddalił skargę A. G. na decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia [...], odmawiającą przyznania odszkodowania za nieruchomość warszawską, położoną przy ul. [...], nr hip. 8242 o pow. 645 m2.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył ustalenia i treść decyzji organów, wydanych w tej sprawie. Wynika z nich, iż Prezydent m.st. Warszawy decyzją z dnia [...] odmówił K. M., będącej następcą dawnego właściciela, przyznania odszkodowania za grunt o pow. 645 m2, położony przy ul. [...]. Organ stwierdził, że nie została spełniona przesłanka z art. 215 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, ponieważ poprzedni właściciel - S. M. utracił możliwość władania nieruchomością przed dniem 5 kwietnia 1958 r.
W odwołaniu od tej decyzji K. M. wniosła o jej uchylenie i przyznanie odszkodowania za cały obszar działki (936 m2), bowiem rażąco naruszono art. 81 k.p.a. przez uznanie, że pozbawienie władania poprzedniego właściciela nastąpiło przed dniem 5 kwietnia 1958 r. Pełnomocnik strony A. G. uzupełniając odwołanie stwierdził, że S. M. w dniu 5 kwietnia 1958 r. faktycznie władał gruntem, a ponadto wskazał na brak związku przyczynowego pomiędzy protokołem zdawczo-odbiorczym, podpisanym przez inną osobę niż właściciel, a rzekomym pozbawieniem faktycznej możliwości władania gruntem.
Wojewoda Mazowiecki decyzją z [...] utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Organ odwoławczy podniósł, iż przedmiotowa nieruchomość została przejęta na rzecz Skarbu Państwa w trybie przepisów dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy. Aktualnie w odniesieniu do tej nieruchomości ma zastosowanie przepis art. 215 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce gruntami. W myśl ust. 2 tego artykułu przepisy ustawy dotyczące odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości stosuje się odpowiednio do działki, która przed dniem wejścia w życie dekretu wymienionego w ust. 1 mogła być przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne, jeżeli poprzedni właściciel lub jego następcy prawni zostali pozbawieni faktycznej możliwości władania po dniu 5 kwietnia 1958 r. oraz domu jednorodzinnego, jeżeli przeszedł on na własność Państwa po dniu 5 kwietnia 1958 r. Przyznanie odszkodowania na podstawie obowiązujących przepisów jest możliwe po wszechstronnym wyjaśnieniu czy istnieją prawne podstawy takiego rozstrzygnięcia oraz tylko w razie spełnienia warunków przewidzianych w art. 215 ust. 2 powołanej ustawy. Jak wynika z pism Wydziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 3 lutego 1970 r. i z dnia 18 września 1970 r. grunt, będący przedmiotem wniosku odszkodowawczego, podzielony został na trzy działki, z których dwie - dz. nr 5 o pow. 236 m2 i nr 6 o pow. 402 m2 umowami notarialnymi rozdysponowane zostały na rzecz osób trzecich. Jak wynika z § 3 aktów notarialnych Rep. nr A/b-V-1158/66 i Rep. nr A/b-V-542/67 działki nr 5 i nr 6 znajdują się w posiadaniu użytkowników wieczystych od dnia 29 marca 1958 r. Zatem organ pierwszej instancji, po analizie materiału dowodowego, prawidłowo uznał, że w stosunku do przedmiotowej nieruchomości jedna z podstawowych przesłanek ustalenia odszkodowania nie została spełniona. Były właściciel utracił faktyczną możliwość władania nieruchomością przed dniem 5 kwietnia 1958 r., co potwierdza także: zaświadczenie nr 5988 z dnia 20 stycznia 1958 r., zatwierdzające lokalizację szczegółową 10 segmentów budynków mieszkalnych na terenie obejmującym tę nieruchomość, protokół zdawczo-odbiorczy sporządzony w dniu 29 marca 1958 r. oraz formularz nr 5, dotyczący ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dz. nr 6. Powołane dowody zdaniem organu jednoznacznie wskazują, iż poprzedni właściciel utracił możliwość władania nieruchomością przed dniem 5 kwietnia 1958 r., co powoduje uznanie decyzji Prezydenta za prawidłową.