Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk Sędziowie: Sędzia NSA Maciej Dybowski (spr.) Sędzia del. WSA Teresa Kurcyusz-Furmanik Protokolant: asystent sędziego Inesa Wyrębkowska po rozpoznaniu w dniu 10 października 2019 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej E.R od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 września 2017 r. sygn. akt I SA/Wa 359/17 w sprawie ze skargi E.R na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] grudnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie reformy rolnej oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Warszawie wyrokiem z dnia 19 września 2017 r. sygn. akt I SA/Wa 359/17 oddalił skargę E.R. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] grudnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie reformy rolnej.
Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Minister Rolnictwa i Reform Rolnych zarządzeniem z [...] stycznia 1949 r. znak [...] (dalej Zarządzenie) przejął nieruchomość [...], objętą lwh [...], liczącą 16,4881 ha podkreślając, że nie podlegała ona przejęciu w trybie przepisów dekretu rolnego, ale ponieważ została faktycznie rozparcelowana przed 1 sierpnia
1945 r., to uzasadniało to jej nacjonalizację na podstawie przepisów dekretu z 28 listopada 1945 r. o przejęciu niektórych nieruchomości ziemskich na cele reformy rolnej i osadnictwa (Dz.U. R.P. z 1945 r. nr 57, poz. 321, dalej dekret z 28 listopada 1945 r.).
Pismem z 18 czerwca 2011 r. E.R. (dalej skarżący) wniósł o stwierdzenie nieważności zarządzenia Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z [...] stycznia 1949 r. znak [...] kwestionując faktyczne rozparcelowanie nieruchomości przed 1 sierpnia 1945 r. Skarżący podniósł, że "trudno tę okoliczność uznać za jednoznacznie wykazaną".
Decyzją z [...] maja 2014 r. nr [...] Minister Rolnictwa i
Rozwoju Wsi (dalej Minister): 1. odmówił stwierdzenia nieważności zarządzenia
Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia [...] stycznia 1949 r. nr [...] w części dotyczącej dawnych parcel gruntowych: [...] o łącznej powierzchni 9,68 ha, objętych ww lwh [...]; 2. stwierdził nieważność zarządzenia w pozostałej części.
Minister uznał, że nie było przesłanek do przejęcia całej resztówki [...] w trybie dekretu z 28 listopada 1945 r., gdyż jej część nie została rozparcelowana przed
1 sierpnia 1945 r. Podniósł, że na parcelę gruntową [...] liczącą 0,68 ha oraz na parcele gruntowe [...] (liczące po 1 ha) okolicznym rolnikom zostały wydane akty nadania ziemi a zatem ta część gruntu licząca łącznie 9,68 ha została faktycznie rozparcelowana przed 1 sierpnia 1945 r. mimo że regulacja stanu prawnego przez wydanie aktów nadania ziemi została dokonana w grudniu 1946 r.
Powołując pismo Starostwa Powiatowego w [...] z 14 maja 1947
r. Minister dodatkowo zawęził zakres działek uznanych za rozparcelowane tylko do tych, na które zostały wydane akty nadania ziemi. W pozostałej części, co do działek, które nie zostały rozparcelowane przed 1 sierpnia 1945 r. organ uznał, że zarządzenie rażąco narusza art. 1 pkt 4 dekretu z 28 listopada 1945 r. Stwierdzając nieważność zarządzenia w tej części, organ nadzorczy podkreślił trudności w ustaleniu parametrów obecnych działek, gdyż oznaczenia katastralne parcel i oznaczenia ewidencyjne działek ulegały licznym zmianom.
Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy E.R. złożył w zakresie punktu 1 decyzji z [...] maja 2014 r., tj. w części odmawiającej stwierdzenia nieważności zarządzenia co do pgr [...] o łącznej powierzchni 9,68 ha. Zarzucił, że zarządzenie nacjonalizacyjne było wydane w oparciu o nieprawdziwe informacje uzyskane ze Starostwa Powiatowego w [...]. Podniósł, że nie ma jednoznacznych dowodów na to, czy i jakie działki zostały faktycznie rozparcelowane, zwłaszcza że dokumenty nadania ziemi dla 10 rolników pochodzą z 16 grudnia 1946 r., a zatem są późniejsze niż wymagana prawem data parcelacji (1 sierpnia 1945 r.). Skarżący zarzucił brak aktu nadania ziemi na parcele [...], w zakresie których odmówiono stwierdzenia nieważności zarządzenia. Według skarżącego, akty nadania ziemi wydane [...] grudnia 1946 r. przez Starostę w [...] są sprzeczne z wcześniejszym orzeczeniem WUZ w [...] z [...] listopada 1946 r. (wyłączającym lwh [...] spod reformy rolnej). Podniósł, że nie otrzymał należnego ekwiwalentu (nieruchomości zamiennej), wskutek jeszcze surowszego orzeczenia nacjonalizacyjnego Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z [...] lipca 1949 r.