Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Wojciech Jakimowicz sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska (spr.) sędzia del. WSA Tomasz Grossmann Protokolant asystent sędziego Dorota Korybut-Orłowska po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej [...] Sp. j. z siedzibą w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 października 2015 r. sygn. akt IV SA/Wa 1168/15 w sprawie ze skargi [...] Sp. j. z siedzibą w K. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] lutego 2015 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 20 października 2015 r. oddalił skargę [...] Sp. jawna [...] z siedzibą w K. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z [...] lutego 2015 r. w przedmiocie ustalenia odszkodowania.
Wyrok ten został wydany w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych.
Wojewoda Małopolski decyzją z [...] stycznia 2014 r. ustalił na rzecz [...] sp. j. [...] z siedzibą w K. odszkodowanie w wysokości 159.305,45 zł za przejęcie z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa prawa własności nieruchomości położonej w K., [...], oznaczonej jako działka nr [...], przeznaczonej na budowę połączenia kolejowego MPL Kraków - Balice z Krakowem, oraz orzekł o powiększeniu wysokości odszkodowania o kwotę stanowiącą 5% wartości nieruchomości z tytułu wcześniejszego jej wydania.
Od powyższej decyzji odwołanie złożyła [...] sp. j. [...] z siedzibą w K., zarzucając nieprawidłowe ustalenie kwoty należnego odszkodowania, poprzez niedoliczenie do kwoty odszkodowania podatku VAT w wysokości 23%.
Minister Infrastruktury i Rozwoju decyzją z [...] lutego 2015 r. utrzymał w mocy decyzję Wojewody Małopolskiego. W uzasadnieniu swojej decyzji Minister przywołał treść art. 9s ust. 3, art. 9y ust. 1, ust. 2, ust. 3 i ust. 3e ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1596 ze zm., dalej: u.t.k.) oraz art. 134 ust. 1-4 oraz art. 154 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518, dalej: u.g.n.). Zaznaczył, że w niniejszej sprawie podstawę dla ustalenia wysokości odszkodowania za przejęcie z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa ww. nieruchomości stanowi operat szacunkowy sporządzony na zlecenie Wojewody Małopolskiego przez rzeczoznawcę majątkowego w dniu [...] lutego 2014 r. Szacując wartość rynkową nieruchomości autor operatu szacunkowego określił te cechy, które mają wpływ na wartość nieruchomości na badanym rynku oraz przyznał im odpowiednie wagi. Organ naczelny stwierdził, że sporządzony na potrzeby niniejszego postępowania operat szacunkowy nie zawiera nieprawidłowości, które uniemożliwiają jego wykorzystywanie dla celu ustalenia odszkodowania.
Odnosząc się do zarzutu strony dotyczącego naliczania podatku VAT, Minister wskazał, iż podatek VAT, związany m.in. z transakcją sprzedaży nieruchomości oraz inne podatki i opłaty nakładane przez państwo, stanowią jedno z narzędzi polityki fiskalnej państwa i powinny być traktowane wyłącznie jako element wpływu państwa na wolny rynek. Podatki, jak również inne opłaty nie są efektem gry rynkowej między nabywcą a zbywcą, nie stanowią także efektu wzajemnego oddziaływania na siebie popytu i podaży, a tym samym nie mogą być traktowane jako element wykreowany przez wolny rynek, lecz, jak to określa sama teoria wyceny, jako element warunków sprzedaży. Z uwagi na powyższe, podatek VAT, jak również i inne podatki czy opłaty powinny być traktowane jako jeden z kosztów zawarcia transakcji (np. tak samo jak prowizja dla pośrednika, której ciężar, tak samo jak podatek VAT, z reguły jest przenoszony na kupującego), który odliczany jest od ceny transakcyjnej, a nie jako integralny element tej ceny.