Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jan Kacprzak Sędziowie: sędzia NSA Małgorzata Borowiec sędzia del. NSA Roman Ciąglewicz (spr.) Protokolant starszy sekretarz sądowy Anna Krakowiecka po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Gminy O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 października 2009 r. sygn. akt I SA/Wa 204/09 w sprawie ze skargi Gminy O. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] grudnia 2008 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji komunalizacyjnej 1. oddala skargę kasacyjną; 2. oddala wniosek uczestnika postępowania E. R. o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie.
Wyrokiem z dnia 13 października 2009 r., sygn. akt I SA/Wa 204/09, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Gminy O. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] grudnia 2008 r., nr [...], znak: [...], w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji komunalizacyjnej.
Wyrok wydany został w następujących okolicznościach sprawy.
Decyzją z dnia [...] lipca 2008 r., nr [...], znak: [...], Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, powołując się na art. 156 § 1 pkt 2, art. 157 § 1 oraz art. 158 § 1 K.p.a., po rozpatrzeniu wniosku E. R., stwierdził nieważność decyzji Wojewody B. z dnia [...] stycznia 1994 r., znak: [...], w części dotyczącej przekazania Gminie O. własności nieruchomości położonej w O., oznaczonej nr ewidencyjnym [...], objętej księgą wieczystą nr KW [...], prowadzoną przez Sąd Rejonowy w O., wraz ze znajdującymi się na niej budynkami i budowlami, opisaną w protokole i karcie inwentaryzacyjnej Nr [...]. Przypomniał, że Wojewoda B., wydając decyzję z dnia [...] stycznia 1994 r., działał na podstawie art. 18 ust.1 w związku z art. 5 ust.4 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz.191 ze zm.). Nieruchomość została przejęta na rzecz Skarbu Państwa na podstawie orzeczenia Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia [...] lipca 1949 r., nr [...]. Następnie, decyzją Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] listopada 2004 r., nr [...], unieważniono orzeczenie Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia [...] lipca 1949 r., uznając, iż zostało ono podjęte z rażącym naruszeniem prawa. Minister ocenił, że stwierdzenie nieważności orzeczenia z dnia [...] lipca 1949 r., opartego o art. 2 ust.1 pkt e dekretu z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej, wywołuje skutek ex tunc, tzn. od dnia wydania aktu administracyjnego, który podlega unieważnieniu. Następuje restitutio in integrum, tzn. przywrócenie stanu poprzedniego, obowiązującego przed wydaniem aktu, którego nieważność stwierdzono. Taki stan faktyczny i prawny prowadzi do wniosku, że ostateczne rozstrzygnięcie w sprawie przekazania opisywanej nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa nie zapadło, a zatem prawo własności nieruchomości nie przeszło na Skarb Państwa. Oznacza to, zdaniem Ministra, że prawo to zachowali dotychczasowi właściciele nieruchomości (względnie ich spadkobiercy) i nie było podstaw prawnych przeprowadzenia komunalizacji. Opisywana nieruchomość w dniu komunalizacji nie była mieniem ogólnonarodowym. Organ zauważył nadto, iż nakłady finansowe poniesione przez Gminę w związku z realizacją inwestycji powstałych na opisywanej nieruchomości, rodzą jedynie możliwość dochodzenia roszczeń na drodze postępowania przed sądami powszechnymi, nie wykluczają natomiast stwierdzenia nieważności decyzji komunalizacyjnej. Minister ocenił, że Gmina spełniła dwa warunki określone w art. 5 ust.4 ustawy z dnia 10 maja 1990 r.: złożyła wniosek o komunalizację oraz udokumentowała, że mienie miało służyć realizacji zadań gminy. Nie spełniono natomiast ostatniego warunku - mienie nie stanowiło w dniu 27 maja 1990 r. własności Skarbu Państwa. Nie można, zdaniem Ministra, pominąć skutków jakie wywołała decyzja Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] listopada 2004 r., nr [...].