Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędziowie sędzia NSA Monika Nowicka sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 15 czerwca 2021 r., sygn. akt IV SA/Wr 152/21 w sprawie ze skargi J. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia [...] listopada 2020 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z 15 czerwca 2021 r., sygn. akt IV SA/Wr 152/21, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, po rozpoznaniu sprawy ze skargi J. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z [...] listopada 2020 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, uchylił zaskarżoną oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji.
Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.
W dniu [...] września 2020 r. J. S. złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z rezygnacją lub niepodejmowaniem zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawną od urodzenia córką, M. S. Na podstawie dokumentów dołączonych do wniosku ustalono, że córka wnioskodawczyni została zaliczona do osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym na mocy orzeczenia z [...] lipca 2006 r., na stałe. Stwierdzono również, że strona posiada prawo do emerytury.
Burmistrz Miasta i Gminy J. (Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w J.) decyzją z [...] października 2020 r., nr [...] odmówił skarżącej przyznania wnioskowanego świadczenia, podnosząc, że zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r., poz. 111, dalej jako "u.ś.r.") świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje osobie, która ma ustalone prawdo do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że znane jest mu stanowisko sądów administracyjnych, opowiadające się za odejściem od wykładni gramatycznej art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r., jednak stwierdził, że wypowiadane w wyrokach sądów administracyjnych poglądy na temat wykładni tego przepisu zapadły w indywidualnych sprawach i tylko w tych sprawach są wiążące dla organów administracji publicznej.
Odwołanie od ww. decyzji złożyła skarżąca.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. decyzją z [...] listopada 2020 r., nr [...] utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji.
Organ odwoławczy przytoczył treść 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r., a następnie podniósł, że ratio legis spornego przepisu sprowadza się do uznania, że specjalne wsparcie ze strony państwa nie należy się osobom, które są uprawnione do świadczeń z publicznych funduszy (Fundusz Ubezpieczeń Społecznych lub budżet państwa) zastępujących utracony dochód w związku ze ziszczeniem się ryzyka emerytalnego lub podobnego.
Zasadniczym kryterium wyróżnienia i funkcjonowania w systemie zabezpieczenia społecznego świadczenia pielęgnacyjnego nie jest sprawowanie opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, lecz konieczność rezygnacji lub niepodejmowania zatrudnienia z powodu sprawowania takiej opieki, w sytuacji zdolności i gotowości podjęcia pracy przez opiekuna, będącego w tzw. wieku produkcyjnym. W rozwinięciu tej argumentacji organ drugiej instancji wskazał, że jak wynika z przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, niezdolność do pracy z tytułu wieku jest równoznaczna z osiągnięciem wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 oraz w art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z kolei usługi i instytucje rynku pracy są nakierowane na działania aktywizacyjne wobec osób w wieku produkcyjnym, które nie osiągnęły wieku emerytalnego (art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy lub mają ustalone prawo m.in. do emerytury (art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c).