Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA: Andrzej Jurkiewicz Sędziowie NSA Irena Kamińska Joanna Runge-Lissowska (spr.) Protokolant Tomasz Zieliński po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2007r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 maja 2005r. sygn. akt II SA/Wa 2439/04 w sprawie ze skargi J. D. na decyzję Prezesa Rady Ministrów z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania renty specjalnej 1. oddala skargę kasacyjną; 2. przyznaje adw. P. K. od Skarbu Państwa kwotę 180 złotych (sto osiemdziesiąt złotych) oraz 39,60 złotych (trzydzieści dziewięć złotych 60/100) jako podatek od towarów i usług, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.
Wyrokiem z dnia 16.05.2005r. sygn. akt II SA/Wa 2439/04 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę J. D. na decyzję Prezesa Rady Ministrów z dnia [...] nr [...], którą utrzymana została w mocy decyzja tegoż organu z dnia [...] Nr [...], odmawiająca przyznania J. D. renty specjalnej, przewidzianej art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.). Wojewódzki Sąd stwierdził, że decyzja wydawana na podstawie tego przepisu ma charakter uznaniowy, co oznacza, iż jej kontrola w postępowaniu sądowym sprowadza się do badania czy poprzedzające ją postępowanie zostało przeprowadzone prawidłowo. Zdaniem Wojewódzkiego Sądu w postępowaniu administracyjnym organ prawidłowo zebrał i ocenił materiał dowodowy sprawy, dotyczący także warunków socjalno-bytowych, a w tym zakresie nie miał podstaw do kwestionowania ustaleń przeprowadzonych przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w [...], przekazanych w piśmie z dnia [...], jednak trudne warunki nie stanowią wystarczającego uzasadnienia do przyznania świadczenia. Ustawa nie określa co należy rozumieć przez szczególne okoliczności, ale powinny one być za każdym razem badane i oceniane indywidualnie, a mogą być nimi np. nie budzące wątpliwości osiągnięcia w dziedzinie literatury, nauki czy sportu lub nadzwyczajne zdarzenia losowe i także sytuacja materialna kontynuował Sąd, dodając, iż skarżący nie wskazał i nie udokumentował takich okoliczności, natomiast fakt, że wyczynowo uprawiał sport i ulegał wypadkom, które, jak twierdzi, doprowadziły do utraty zdrowia, nie jest wystarczającym uzasadnieniem do przyznania renty specjalnej, jak również i to, że brak jest regulacji prawnych zabezpieczających sportowców, którzy ulegli wypadkom podczas uprawiania sportu.
Skargę kasacyjną od tego wyroku złożył J. D., reprezentowany przez adwokata z urzędu, zarzucając naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a to art. 145 §] 1 pkt 1 lit. c przez niedostrzeżenie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny naruszenia przez Prezesa Rady Ministrów art. 7 i 77 kpa i wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu skargi podniesiono, że jeżeli w sprawie ma być wydana decyzja uznaniowa to nie oznacza to, że może ona być dowolna i że organ nie ma obowiązku zachowania zasad z art. 7 i 77 kpa, a zaskarżona decyzja nie została poprzedzona dokładnym zbadaniem sprawy i niedostrzeżenie tego uchybienia przez Wojewódzki Sąd narusza art. 145 pkt 1 lit. c pps. Zarówno Prezes Rady Ministrów, jak i Wojewódzki Sąd jako zasadniczy argument w rozstrzygnięciu sprawy powołują pismo Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] z dnia [...], którego ustaleń Sąd, jak wynika z uzasadnienia wyroku, nie miał podstaw kwestionować, a jednak były podstawy do tego, bowiem skoro nie zbadano czy skarżący składał wnioski o przyznanie pomocy socjalnej, to nie ustalono również, że tej pomocy odmówiono mu, kontynuowano w skardze, podkreślając, że mimo to, że skarżący wskazywał na nieprawidłowości tego pisma Sąd nie podjął próby zweryfikowania twierdzeń pisma, mimo iż ma możliwości wynikające z art. 106 § 3 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skarżący zwrócił uwagę, że w literaturze wskazuje się, że dla możliwości powołania się na przesłankę kasacyjną wskazaną w art. 174 pkt 2 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - wystarczy, iż skarżący uprawdopodobni istnienie potencjalnego związku przyczynowego między uchybieniem proceduralnym a wynikiem postępowania i nie jest konieczne udowadnianie, że gdyby nie stwierdzono naruszenia przepisów postępowania, to jej rozstrzygnięcie byłoby inne, a wystarczy ustalenie, że realnie istnieje taka możliwość. W niniejszej sprawie organ nie dotrzymał obowiązku wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego, a Wojewódzki Sąd Administracyjny nie stwierdzając tych uchybień naruszył art. 145 pkt 1 lit. c ppsa.