Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Artur Mudrecki, Sędzia NSA Arkadiusz Cudak (spr.), Sędzia WSA del. Maja Chodacka, , po rozpoznaniu w dniu 21 września 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skarg kasacyjnych 1) J.K., 2) Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 11 kwietnia 2018 r. sygn. akt I SAB/Bk 7/18 w sprawie ze skargi J.K. na bezczynność Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. w przedmiocie postępowania w zakresie przedłużenia terminu do zwrotu podatku od towarów i usług za październik 2015 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Białymstoku, 2) odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.
Zaskarżonym wyrokiem z 11 kwietnia 2018 r., sygn. akt I SAB/Bk 7/18, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku uwzględnił skargę J.K. (dalej "Strona" lub "Skarżący") na bezczynność Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. (dalej "Naczelnik Urzędu Skarbowego" lub "organ") w przedmiocie postępowania w zakresie przedłużenia terminu do zwrotu podatku od towarów i usług za październik 2015 r. i: (1) stwierdził, że Naczelnik Urzędu Skarbowego dopuścił się bezczynności w ww. zakresie, (2) stwierdził, że bezczynność ta miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, (3) umorzył postępowanie w zakresie zobowiązania organu do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, (4) wymierzył organowi grzywnę w wysokości 5.000 zł, (5) zasądził od organu na rzecz Strony zwrot kosztów postępowania sądowego w kwocie 357 zł.
1. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi
Strona złożyła 6 listopada 2015 r. do Urzędu Skarbowego w Z. deklarację VAT-7 za październik 2015 r., wykazując w niej kwotę podatku do zwrotu na rachunek bankowy w wysokości 320.000 zł w terminie 25 dni. Powyższe rozliczenie Skarżącego zostało poddane weryfikacji w ramach kontroli podatkowej, wszczętej 16 listopada 2015 r.
Postanowieniem z 24 listopada 2015 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego przedłużył termin zwrotu kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za październik 2015 r. do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia dokonywanego w ramach ww. kontroli podatkowej, gdyż zasadność zwrotu wymagała dodatkowej weryfikacji. Postanowienie to nie zostało zaskarżone. Następnie 29 grudnia 2016 r. organ wydał postanowienie o uzupełnieniu postanowienia z 24 listopada 2015 r. poprzez wskazanie daty końcowej przedłużenia terminu zwrotu podatku, tj. 2 maja 2017 r. Postanowienie uzupełniające nie weszło jednak do obrotu prawnego (brak bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu lub podpisu potwierdzonego profilem zaufanym), co zostało potwierdzone postanowieniem Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w B. z 20 marca 2017 r., stwierdzającym niedopuszczalność zażalenia na postanowienie z 29 grudnia 2016 r., oraz decyzją tego organu podatkowego z 14 czerwca 2017 r., odmawiającą wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności postanowienia uzupełniającego.
Kontrola podatkowa w zakresie zasadności zadeklarowanego przez Stronę zwrotu podatku zakończyła się doręczeniem 2 marca 2017 r. protokołu kontroli. Skarżący 16 marca 2017 r. złożył zastrzeżenia do przedmiotowego protokołu, a Naczelnik Urzędu Skarbowego 28 marca 2017 r. poinformował go o ich nieuwzględnieniu w całości.
Następnie 5 kwietnia 2017 r. Skarżący złożył do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w B. ponaglenie na niezałatwienie sprawy w terminie przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, a w przedmiotowym ponagleniu zarzucił, że organ bezprawnie i bezpodstawnie, pomimo zakończenia kontroli podatkowej, nie dokonał zwrotu VAT za październik 2015 r. i wniósł o niezwłoczne dokonanie tego zwrotu. Postanowieniem z 10 maja 2017 r. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w B. uznał ponaglenie za nieuzasadnione.