Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Zając (spr.), Sędziowie NSA Jacek Brolik, Jan Rudowski, Protokolant Iwona Wtulich, po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2005 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Elżbiety M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2004 r. sygn. akt III SA 2804/02 w sprawie ze skargi Elżbiety M. na decyzję Generalnego Inspektor Kontroli Skarbowej z dnia 3 września 2002 r. (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji o podatku od towarów i usług oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2004 r., III SA 2804/02 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Elżbiety M. na decyzję Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej z dnia 3 września 2002 r., (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji o podatku od towarów i usług.
Sąd ustalił, że Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej zaskarżoną decyzją z dnia 3 września 2002 r. (...), wydaną na podstawie art. 233 par. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ po ponownym rozpatrzeniu sprawy, na skutek odwołania Elżbiety M., od decyzji Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej z dnia 14 czerwca 2002 r. (...) utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.
Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że w niniejszej sprawie podatniczka wszczęła postępowanie o stwierdzenie nieważności decyzji Inspektora Kontroli Skarbowej z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie określenia zaległości w podatku od towarów i usług za marzec 1999 r. Decyzji tej zarzuciła rażące naruszenie prawa, a więc wadę wymienioną w art. 247 par. 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej. Podniósł, iż postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji może dotyczyć tylko ustalenia czy decyzja, której wniosek o stwierdzenie nieważności dotyczy, obarczona jest wadami, których enumeratywny wykaz określają przepisy art. 247 par. 1 Ordynacji podatkowej, czy też te wady nie występują. Taki zakres omawianego postępowania wiąże się z treścią art. 128 Ordynacji podatkowej określającej zasady trwałości ostatecznych decyzji w postępowaniu podatkowym. Ostatecznymi decyzjami są takie decyzje, od których nie służy odwołanie w postępowaniu podatkowym. Taki przymiot posiadała decyzja Inspektora Kontroli Skarbowej z dnia 28 grudnia 1999 r., gdyż z akt sprawy nie wynika, żeby wniesiono od niej odwołanie. Stwierdzenie nieważności decyzji może nastąpić w przypadkach określonych w Ordynacji podatkowej, a więc w wymienionym art. 247 par. 1 Ordynacji podatkowej oraz w ustawach podatkowych. Skarżąca nie wnosząc, odwołania od wymienionej decyzji Inspektora Kontroli Skarbowej, sama pozbawiła się możliwości przeprowadzenia przez organ odwoławczy kontroli prawidłowości dokonanych rozstrzygnięć.
Sąd wyjaśniając znaczenie użytego w art. 247 par. 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej pojęcia "rażące naruszenie prawa", wskazał, że w orzecznictwie sądowoadministracyjnym przeważa pogląd o formalnym rozumieniu pojęcia rażącego naruszenia prawa. Sprowadza się on do stwierdzenia, że rażące naruszenie prawa zachodzi wówczas, gdy istnieje oczywista sprzeczność pomiędzy treścią przepisu a rozstrzygnięciem objętym decyzją. Stanowisko takie zostało wyrażone między innymi w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 grudnia 1986 r. IV SA 716/86 /Kpa z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 1995, s. 336/. Wskazany wyrok dotyczy wprawdzie przepisu art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa, lecz, zdaniem składu orzekającego, zachował on aktualność na gruncie Ordynacji podatkowej. Taka linia orzecznictwa wiąże się niewątpliwie z gramatyczną językową wykładnią pojęcia "rażącego naruszenia prawa". Według Słownika Języka Polskiego /Warszawa 1993, t. III s. 24/ "rażący" to dający się łatwo stwierdzić, wyraźny, oczywisty, niewątpliwy, bezsporny. Przedstawione rozumienie pojęcia rażącego naruszenia prawa, prowadzi do wniosku, że Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej nie naruszył prawa, odmawiając stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji. Sąd wskazał, że brak jest, bowiem w sprawach niniejszych bezsporności, oczywistości naruszenia prawa, a w szczególności, art. 121 i 124 Ordynacji podatkowej oraz art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym. Zarzut nie zastosowania się organów skarbowych do wytycznych Ministra Finansów z dnia 29 stycznia 2002 r. mógł być rozstrzygnięty jedynie w postępowaniu odwoławczym, instancyjnym, a nie w postępowaniu dotyczącym stwierdzenia nieważności decyzji.