Użyty w art. 145 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami /Dz.U. nr 115 poz. 741 ze zm./ zwrot "po stworzeniu warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej" oznacza, w przypadku urządzenia kanalizacyjnego, wykonanie kanału sanitarnego wraz z przykanalikami do poszczególnych nieruchomości znajdujących się w zasięgu tego urządzenia.
Naczelny Sąd Administracyjny przy udziale Włodzimierza Skoniecznego prokuratora Prokuratury Krajowej w sprawie z odwołania Aleksandry i Lucjana H. od decyzji Zarządu Miasta Cz. z dnia 13 grudnia 1999 r. (...), w sprawie z odwołania Cecylii K. od decyzji Zarządu Miasta Cz. z dnia 13 grudnia 1999 r. (...), w sprawie z odwołania Zenony i Tadeusza G. od decyzji Zarządu Miasta C. z dnia 13 grudnia 1999 r. (...), w sprawie z odwołania Haliny i Leona W. od decyzji Zarządu Miasta Cz. z dnia 10 stycznia 2000 r. (...) w przedmiocie opłat adiacenckich w związku ze wzrostem wartości nieruchomości po rozpoznaniu (...) pytania prawnego pełnego składu Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Cz., zgłoszonego na podstawie art. 22 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /Dz.U. nr 122 poz. 593 ze zm./, o następującym brzmieniu:
Czy użyty w art. 145 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r., o gospodarce nieruchomościami /Dz.U. nr 115 poz. 741 ze zm./ zwrot "po stworzeniu warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej" oznacza w przypadku wykonania kanalizacji sanitarnej, wykonanie samego kanału tej kanalizacji czy też wykonanie kanału wraz z przykanalikami do poszczególnych nieruchomości będących w zasięgu oddziaływania takiego kanału?"
podjął nastepującą uchwałę:
Na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /Dz.U. nr 122 poz. 593 ze zm./ pełny skład Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Częstochowie po rozpatrzeniu wniosku składu orzekającego tegoż Kolegium z dnia 17 lutego 2000 r. podjął w dniu 28 marca 2000 r. uchwałę (...) o wystąpieniu do Naczelnego Sądu Administracyjnego z pytaniem prawnym przytoczonym w sentencji uchwały.
Przedstawione Sądowi do wyjaśnienia zagadnienie prawne powstało na tle następującego stanu faktycznego sprawy:
W Cz., w 1997 r. w ulicy L., a w 1998 r. w ulicy S. wybudowano kanał kanalizacji sanitarnej ze środków Urzędu Miasta Cz., przy czym plan realizacyjny budowy tej inwestycji przewidywał jedynie budowę samego kanału sanitarnego bez przykanalików /odgałęzień do poszczególnych nieruchomości leżących przy trasie przebiegu kanału sanitarnego/. Przykanaliki takie były budowane w innym toku realizacyjnym ze środków finansowych Społecznego Komitetu Budowy, bądź indywidualnie przez właścicieli poszczególnych nieruchomości. W miesiącu grudniu 1999 r. oraz styczniu 2000 r. Zarząd Miasta Cz. podjął decyzje o ustaleniu opłat adiacenckich w związku ze wzrostem wartości nieruchomości spowodowanym budową kanalizacji sanitarnej w ulicy S. i ulicy L. Kolegium rozpatrując odwołania Cecylii K., Tadeusza G., Lucjana H. i Leona W. od decyzji Zarządu Miasta Cz. ustalających im opłaty adiacenckie powzięło wątpliwość wyrażoną w pytaniu prawnym. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, w art. 144 ust. 1 stanowi, że właściciele nieruchomości uczestniczą w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej przez wnoszenie na rzecz gminy opłat adiacenckich. Zaś z art. 145 ust. 1 tej ustawy wynika, iż zarząd gminy może w drodze decyzji ustalić opłatę adiacencką każdorazowo po urządzeniu lub modernizacji drogi albo po stworzeniu warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej. Możliwe są, zdaniem Kolegium, dwie rozbieżne interpretacje znaczenia sformułowania "po stworzeniu warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej." Według pierwszej z nich, stworzenie warunków do podłączenia nieruchomości do /jak w tym przypadku/ kanalizacji sanitarnej następuje z dniem oddania do użytku kanału sanitarnego wybudowanego w drodze /ulicy/. Według zaś drugiego poglądu, stworzenie warunków do podłączenia nieruchomości do kanalizacji sanitarnej następuje dopiero wtedy, kiedy rzeczywiście taka możliwość zaistnieje, a zaistnieje ona wówczas kiedy sieć kanalizacyjna zostanie wybudowana łącznie z przykanalikami /odgałęzieniami/ do wszystkich nieruchomości.
Broniąc pierwszego z tych poglądów stwierdzić można, że z chwilą odebrania od wykonawcy określonego urządzenia infrastruktury technicznej, istnieje już techniczna możliwość podłączenia nieruchomości do danego urządzenia. Inwestor, jakim jest najczęściej gmina nie ma wystarczających środków na wybudowanie przykanalików /odgałęzień/ do poszczególnych nieruchomości i mogą być one wykonane przez zainteresowanych właścicieli indywidualnie lub ze środków założonych przez nich społecznych komitetów budowy. Zdaniem Kolegium pogląd taki byłby uprawniony w stanie prawnym regulowanym przez art. 44 ust. 1 poprzednio obowiązującej ustawy z dnia 19 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Natomiast skoro ustawodawca w art. 145 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami postanowił, że zarząd gminy może ustalić opłatę adiacencką po urządzeniu lub modernizacji drogi albo dopiero po stworzeniu warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej, to wydaje się, że termin "stworzenie warunków do podłączenia" musi być wykładany ściśle. W tej sytuacji należy udzielić odpowiedzi na pytanie, czy wybudowanie w ulicy kanału sanitarnego bez odgałęzień /przykanalików/ do wszystkich nieruchomości, można uznać za odpowiadające dyspozycji normy art. 145 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, bo tylko odpowiedź pozytywna stanowiłaby przesłankę uzasadniająca możliwość ustalenia opłaty adiacenckiej. Odpowiedzi na tak postawione pytanie nie zawierają przepisy ustawy z dnia 21 lipca 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.