Z mocy tych przepisów można wymienić kilkanaście grup płatników. Są to w szczególności zakłady pracy i inne jednostki wypłacające wynagrodzenia i inne przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem od wynagrodzeń; zakłady pracy i Zakład Ubezpieczeń Społecznych w zakresie podatku wyrównawczego; spółdzielnie rzemieślnicze w zakresie zryczałtowanego podatku obrotowego i dochodowego od przychodów rzemieślników ze świadczeń wykonywanych za pośrednictwem tych spółdzielni; jednostki organizacyjne Lasów Państwowych w zakresie zryczałtowanego podatku obrotowego i dochodowego od przychodów rolników ze zrywki i wywozu drewna przy użyciu ciągników oraz inne podmioty, na które ten obowiązek został nałożony. Płatnikiem jest też notariusz, sekretarz sądowy, komornik, więc osoby pozostające w stosunku pracy z określonym zakładem pracy.
Notariusz /nie państwowe biuro notarialne/ jest płatnikiem w zakresie podatku od spadków i darowizn, od aktów darowizny lub pism stwierdzających darowiznę oraz w zakresie podatku dochodowego od dochodu ze sprzedaży nieruchomości, a ponadto w zakresie opłaty skarbowej od sporządzonych przed nim dokumentów stwierdzających czynności cywilnoprawne lub takich dokumentów przedstawionych w celu dokonania czynności materialnej, wreszcie od poświadczeń przez niego dokonanych. Ta funkcja notariusza - jako płatnika wynika z dyspozycji art. 18 ustawy o podatku od spadków i darowizn /Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207/ oraz art. 10 ust. 1 ustawy o opłacie skarbowej. Pierwszy z wymienionych przepisów stanowi, że do obliczenia i pobrania od podatnika podatku oraz wpłacenia go do urzędu skarbowego (...) obowiązany jest notariusz, przed którym sporządzono akt darowizny, lub któremu przedstawiono pismo stwierdzające darowiznę w celu dokonania czynności urzędowej. Podobną regulację zawiera też art. 10 ustawy z 19 grudnia 1975 r. o opłacie skarbowej. Stanowi on, że do obliczenia i pobrania od zobowiązanego opłaty skarbowej oraz do wpłacenia jej na rachunek budżetu właściwej rady narodowej obowiązani są jako płatnicy: 1/ notariusz - od sporządzonych przed nim dokumentów stwierdzających czynności cywilnoprawne lub przedstawionych mu dokumentów celem dokonania czynności notarialnej oraz do poświadczeń przez niego dokonanych, 2/ przewoźnik (...) 3/ przedsiębiorca okrętowy, 4/ nabywca rzeczy (...) 5/ sekretarz sądu (...) itd.
2. Jak z powyższego wynika, w roli płatników występują bardzo różne podmioty. Wykonują one obowiązki pomocnicze w stosunku do organów podatkowych w bardzo różnych sytuacjach, posiadając - z uwagi na przepisy szczególne - różny status i będąc wyposażone w różne uprawnienia jako płatnicy. Należy zatem dojść do wniosku, iż odpowiedzialność tychże podmiotów - jako płatników za ewentualne zaniedbania w zakresie poboru podatku powinna kształtować się stosownie do przepisów regulujących ich status i obowiązki, w tym także przepisów spoza postępowania podatkowego. Niewątpliwie najszerszy zakres uprawnień, a tym samym i obowiązków ciąży na płatnikach, którzy zostali wyposażeni w przymiot organu podatkowego. Do nich przede wszystkim należą uspołecznione zakłady pracy w odniesieniu do podatku od wynagrodzeń /art. 172 par. 2 Kpa/. Skoro w zakresie podatku od wynagrodzeń płatnicy będący jednostkami gospodarki uspołecznionej uprawnieni są do kontroli prawidłowości naliczenia i pobrania podatku, a w ślad za tym do wydania decyzji jako organ podatkowy pierwszej instancji, to należy uznać, iż wadliwość działania takiego płatnika, w następstwie której doszło do pobrania podatku w mniejszej wysokości niż należało, zwalnia podatnika od obowiązku uiszczenia podatku w prawidłowej wysokości. Można domniemywać, iż wyposażenie płatnika podatku od wynagrodzeń w szczególne uprawnienia, o jakich mowa w art. 175 par. 2 Kpa, nawiązuje do unormowania dawnego, zawartego w art. 147 pkt 3d dekretu o postępowaniu podatkowym z dnia 16 maja 1946 r. /t.j. Dz.U. 1983 nr 11 poz. 60/, który stanowił, że "jeżeli płatnik nie pobrał od podatnika w ogóle podatku od wynagrodzeń lub pobrał go w kwocie niższej, niż należało, należne a nie pobrane od podatnika kwoty obciążają wyłącznie płatnika. "Przepis tej treści nie znalazł się wprawdzie w ustawie o zobowiązaniach podatkowych lub w przepisach Kpa normujących postępowanie w sprawie zobowiązań podatkowych, niemniej jednak przy wykładni treści art. 14 i 15 ustawy o zobowiązaniach podatkowych nie można nie dostrzegać szczególnych uprawnień przyznanych w art. 175 par. 2 Kpa niektórym płatnikom, a co za tym idzie stawiać na równi wszystkich płatników bez względu na zakres ich uprawnień i osobisty status wynikających z przepisów szczególnych.