Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie - Monika Kramek po rozpoznaniu w dniu 20 maja 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Radomiu wniosku Ł. F. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi Ł. F. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] listopada 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wprowadzenia zmian w bazie ewidencji gruntów postanawia odmówić przyznania prawa pomocy
W odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu od skargi Ł. F. zwrócił się z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu podał, że samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe i utrzymuje się z wynagrodzenia w wysokości [...] zł, z czego na mieszkanie i media ponosi wydatki w wysokości [...] zł. Oświadczył ponadto, że lokal w którym zamieszkuje jest "zajęty przez komornika" a dwie nieruchomości gruntowe są obciążone hipoteką.
Pismem z dnia [...] marca 2017 r. zobowiązano skarżącego do uzupełnienia wniosku poprzez złożenie: 1) zaświadczenia o wynagrodzeniu, 2) zeznań podatkowych za 2015 i 2016 r., 3) wyciągów z rachunku bankowego, 4) wykazanie, że toczy się wobec niego postępowanie komornicze, 5) udokumentowanie wydatków na bieżące utrzymanie.
W odpowiedzi skarżący złożył zaświadczenie o dochodach, z którego wynika, że jest zatrudniony na ½ etatu z wynagrodzeniem [...] zł, zeznanie podatkowe za 2016 r. z wykazanym dochodem brutto ze stosunku pracy - [...] zł oraz przychodem z działalności gospodarczej - [...] zł przy kosztach uzyskania przychodów - [...] zł. Załączył zawiadomienie komornika sądowego o terminie opisu i oszacowania nieruchomości oraz zawiadomienie o wszczęciu egzekucji. Ponadto oświadczył, że "od dłuższego czasu" nie posiada rachunku bankowego, a bieżące zobowiązania realizuje z rachunku należącego do matki.
W tym stanie sprawy stwierdzono, co następuje:
Przepis art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm., dalej "p.p.s.a.") wskazuje przesłanki, na podstawie których następuje przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej. W zakresie częściowym przysługuje ono, gdy osoba fizyczna wykaże, iż nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a).
Podzielić należy stanowisko ugruntowane w orzecznictwie sądów administracyjnych, że instytucja prawa pomocy powinna być traktowana jako wyjątek od ogólnej zasady ustanowionej w art. 199 p.p.s.a., zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania, związane ze swoim udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. To z kolei oznacza, że wnioskodawcy powinni poczynić wszelkie kroki mające na celu uzasadnienie i uprawdopodobnienie okoliczności, na które się powołują, zaś uznanie, czy nastąpiło to w sposób dostateczny zostaje ocenione w toku postępowania o przyznanie prawa pomocy.
Dlatego instytucja prawa pomocy ma służyć przede wszystkim osobom, które nie mają możliwości zgromadzenia środków na opłacenie kosztów związanych z obroną swoich praw przed sądem. Oznacza to, że przytoczone we wniosku okoliczności, jak i przedstawione przez wnioskodawcę dokumenty powinny uzasadniać wyjątkowe traktowanie, o jakim mowa w powołanej regulacji. Wnioskodawca winien więc wykazać w sposób niebudzący wątpliwości, że zdobycie środków niezbędnych do uczestniczenia w postępowaniu sądowym, jest obiektywnie niemożliwe.