Starszy referendarz sądowy Konrad Łukaszewicz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 31 lipca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi M. D. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] r. Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu kary pieniężnej postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych.
M. D. wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych. W oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wskazał, iż gospodarstwo domowe prowadzi z żoną i córką, nie posiada nieruchomości, zasobów pieniężnych ani przedmiotów wartościowych. W rubryce nr 10 wniosku oświadczył, iż jego miesięczny dochód z tytułu "taxi osobowe" wynosi 2.500 zł, natomiast jego żona otrzymuje zasiłek na dziecko w wysokości 2.024 zł miesięcznie. W uzasadnieniu wyjaśnił, iż jego żona nie pracuje i opiekuje się niepełnosprawną córką, na którą pobiera świadczenie pielęgnacyjne.
W związku z tym, iż złożone oświadczenia okazały się niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych skarżącego, zarządzeniem z dnia [...] r. wezwano go do złożenia dodatkowego oświadczenia poprzez udzielenie odpowiedzi na zadane pytania oraz nadesłanie wskazanych dokumentów.
Pismo sporządzone w wykonaniu powyższego zarządzenia zostało doręczone skarżącemu w dniu [...] r. (potwierdzenie na k. 34 akt sądowych), mimo tego w zakreślonym terminie dodatkowe oświadczenie nie zostało złożone.
Rozpoznając wniosek zważyć należało, co następuje:
Zasadą postępowania sądowoadministracyjnego jest - stosownie do treści przepisu art. 199 ustawy z 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.; zwanej dalej: "p.p.s.a.") - ponoszenie przez stronę kosztów postępowania związanych ze swym udziałem w sprawie. Prawo pomocy stanowi wyjątek od tej zasady i może zostać przyznane osobie fizycznej w zakresie częściowym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.).
Literalna wykładnia powyższych regulacji nie pozostawia wątpliwości co do tego, iż inicjatywa dowodowa zmierzająca do wykazania, iż zachodzą przesłanki przemawiające za udzieleniem prawa pomocy, ciąży na ubiegającej się o takie prawo stronie. Godzi się zatem przyjąć, iż wprowadzając wyjątek od ogólnej zasady partycypowania w kosztach sądowych, ustawodawca złożył obowiązek wykazania pozytywnych przesłanek na wnioskodawcę, zaś ocenę ich spełnienia pozostawił referendarzowi sądowemu rozpatrującemu wniosek. Jednocześnie w sytuacji, gdy oświadczenie zawarte we wniosku jest niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego wnioskodawcy lub budzi wątpliwości, sąd na podstawie art. 255 p.p.s.a., ma prawo wezwania takiej osoby do złożenia dodatkowego oświadczenia uzupełniającego, jak i potwierdzającego wykazywane przez nią okoliczności.
Wobec tego, iż oświadczenia złożone przez wnioskodawcę na urzędowym formularzu PPF okazały się niewystarczające do oceny czy nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (jako warunku udzielenia prawa pomocy we wnioskowanym zakresie), został wezwany do złożenia oświadczenia pozwalającego na lepszą ocenę jego sytuacji majątkowej.