Tezy

Trybunał Konstytucyjny po rozpoznaniu wniosku Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych o stwierdzenie niezgodności par. 6 uchwały Nr 108 Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1987 r. w sprawie ograniczeń w dostawie i zużyciu opału dla ludności w latach 1987-1990 /M.P. nr 21 poz. 182 z przepisami Kodeksu pracy i innych ustaw postanowił umorzyć postępowanie w sprawie z wniosku Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych z dnia 11 września 1987 r. sygnatura akt U 1/87, na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym /Dz.U. nr 22 poz. 99/.

Inne orzeczenia z hasłem:
Zatrudnienie
Inne orzeczenia sądu:
Trybunał Konstytucyjny
Uzasadnienie

Umorzenie postępowania przed wydaniem orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny w następstwie utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego, będącego przedmiotem postępowania, jest praktyką, która na gruncie art. 4 ust. 2 obowiązującej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym nie budzi zastrzeżeń i jest zasadniczo pozytywna z punktu widzenia zadań, jakie Trybunał Konstytucyjny ma do spełnienia w systemie ochrony zasad konstytucyjności i legalności w prawotwórczej działalności państwa.

Ustanowienie Trybunału Konstytucyjnego i jego dotychczasowa działalność orzecznicza oddziałują na organy stanowiące prawo w ten sposób, że wymuszają zmianę aktu normatywnego, co do legalności którego te organy same powzięły istotne wątpliwości, w szczególności na podstawie czynności Trybunału Konstytucyjnego przygotowujących rozprawę.

W sytuacji, gdy nie dochodzi do rozstrzygnięcia sprawy przez Trybunał Konstytucyjny w formie orzeczenia nie ma jednak możliwości naprawy skutków prawnych stosowania nielegalnych aktów normatywnych w czasie ich obowiązywania poprzez skorzystanie z procedur przewidzianych w art. 28 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym. Jest to istotne społecznie zwłaszcza wtedy, gdy skutki stosowania takich aktów dotknęły obywateli. Możliwości takie istnieją tylko w tym przypadku, gdy dochodzi do uchylenia aktu normatywnego w następstwie wydania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającego nielegalność aktu.

Wątpliwości jakie budzą obecne rozwiązania prawne można usunąć w ten sposób, że organ który wydaje nowy akt normatywny, skutkujący utratę mocy obowiązującej aktu w stosunku do którego wszczęte zostało postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym, zamieści w nim jednocześnie przepisy tzw. prawa międzyczasowego określające stosunek norm nowego aktu do skutków prawnych powstałych pod rządami aktu, który utracił moc obowiązującą.

Z punktu widzenia właściwości Trybunału Konstytucyjnego nie ma zagadnienia zgodności czy niezgodności uchwały Rady Ministrów z układami zbiorowymi pracy, pomimo iż zgodnie z zasadami Kodeksu pracy postanowienia zbiorowych układów pracy jako normy określające "szerzej i korzystniej uprawnienia pracownicze uregulowane powszechnie i jednolicie w przepisach Kodeksu pracy lub innych przepisach" /art. 240 par. 3 Kp/ wchodzą w miejsce tych przepisów. Układy zbiorowe pracy nie są bowiem aktami normatywnymi wydawanymi przez organy państwa /art. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym/, lecz specyficznymi źródłami prawa pracy - branżowymi porozumieniami dwóch uczestników /stron/, z których jeden reprezentuje podmioty zatrudniające /pracodawców/, drugi pracowników /związki zawodowe/. W świetle przepisów prawa pracy istnieje zagadnienie /warunek/ zgodności układów zbiorowych pracy z przepisami prawa, w tym z uchwałami Rady Ministrów /art. 240 par. 1-2 oraz art. 79 Kp/, lecz rozstrzyganie ewentualnego sporu co do tej zgodności należy do właściwości Sądu Najwyższego /art. 241[7] par. 2 Kp/.

Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego nie tylko rozstrzyga konkretny problem prawny, lecz spełnia także rolę precedensu, sygnalizującego prawidłowy kierunek wykładni Konstytucji i stwarza domniemanie, że Trybunał Konstytucyjny w przyszłości w sprawach podobnych zajmie podobne stanowisko.

Wszystkie organy państwowe, wydając akty normatywne nie mogą nie liczyć się z wyrażonym w orzecznictwie lub domniemanym stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego. W ten sposób przede wszystkim uzasadnienia orzeczeń /per obiter dicta/ nabierają samoistnego charakteru, oddziaływając na kierunek rozwoju prawodawstwa w zgodzie z zasadami Konstytucji. Nie ulega wątpliwości, że m.in. taką właśnie rolę orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego miał na uwadze ustrojodawca polski powołując go do życia.

Uchwała nr 7 Rady Ministrów z dnia 11 stycznia 1988 r. zmieniająca uchwałę w sprawie ograniczeń w dostawie i zużyciu opału dla ludności w latach 1987-1990 ogłoszona została w Monitorze Polskim nr 1 poz. 2, który ukazał się z datą 12 stycznia 1988 r. Z tą datą utracił zatem moc obowiązującą par. 6 uchwały nr 108 Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1987 r. Tym samym spełniona została formalna przesłanka umorzenia postępowania przez Trybunał Konstytucyjny na zasadzie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym.

Strona 1/1
Inne orzeczenia z hasłem:
Zatrudnienie
Inne orzeczenia sądu:
Trybunał Konstytucyjny