Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie: Przewodniczący: Sędzia WSA Paweł Groński po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku E.S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi E.S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] kwietnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji postanawia 1. zwolnić skarżącego od kosztów sądowych, 2. ustanowić dla skarżącego adwokata z urzędu, o wyznaczenie którego zwrócić się do Okręgowej Rady Adwokackiej w [...].
W niniejszej sprawie E.S. zwrócił się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata z urzędu. Oświadczył, że jest rolnikiem samotnie prowadzącym gospodarstwo rolne położone na bardzo słabych glebach. Pola uprawne są oddalone 13 km od zabudowań gospodarczych, co podnosi koszty produkcji rolnej. Orzeczeniem komisji lekarskiej KRUS z marca 2014 r. skarżący został uznany za czasowo niezdolnego do pracy Majątek wnioskodawcy stanowi nieruchomość rolna o powierzchni 16 ha, w tym: 14,5 ha gruntów rolnych i 1,5 ha lasu, drewniany dom o powierzchni 60 m² z 1908 r., stare i niefunkcjonalne budynki gospodarskie, ciągnik rolniczy o wartości około 20.000 zł oraz 6 sztuk bydła (w tym 3 krowy). Źródłem utrzymania skarżącego pozostaje renta w wysokości 473 zł miesięcznie. Dodatkowo wnioskodawca otrzymuje czynsz dzierżawny w wysokości 1.000 zł (rocznie) oraz uzyskał zwrot podatku akcyzowego w kwocie 1100 zł (rocznie), a także otrzymał kwotę 1033 zł. tytułem dopłat unijnych do gruntów.
Postanowieniem z dnia 10 grudnia 2015 r., referendarz sądowy odmówił skarżącemu przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Referendarz stwierdził, że skarżący posiada majątek w postaci areału użytków rolnych, maszyn rolniczych, inwentarza żywego. Z akt sprawy nie wynika natomiast, że tym majątkiem skarżący może swobodnie dysponować. Nie ma także powodów by przyjąć, że skarżący nie środki finansowe należne skarżącemu na mocy wyroku sądowego (z tytułu zniesienia współwłasności) zostały zajęte przez komornika.
Na powyższe postanowienie skarżący złożył sprzeciw, wskazując na naruszenie art. 80 k.p.a., poprzez dowolną i stronniczą ocenę zgromadzonych dowodów świadczących o bardzo złym stanie zdrowia i tragicznej sytuacji materialnej. Nadto zarzucił zupełne pominięcie dowodu z postanowienia SN uchylającego orzeczenie w przedmiocie zniesienia współwłasności i zasiedzenia. Podkreślił, że jest osobą samotną, od dziesiątków lat nękaną niezliczoną ilością procesów, co doprowadziło go do rozstroju zdrowia tak psychicznego jak i fizycznego oraz zrujnowało gospodarstwo. Brak siły powoduje, że prace polowe wykonywane są z dużym opóźnieniem, co jest przyczyną znacznego spadku plonów a tym samym i dochodów. Koszty prowadzenia gospodarstwa pozostają w zasadzie stałe i to powoduje wzrost długów i kosztów egzekucyjnych. Skarżący wywiódł, że dopuszczenie do egzekucji, która stale się powiększa, to najlepszy dowód na to że nie ma pieniędzy na regulację długów. Nie jest prawdą, że ma duże możliwości zarobkowe, ponieważ obecna wieś jest wyludniona i starzeje się i w związku z tym nie ma kogo wynająć do prac w polu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Wobec wniesienia sprzeciwu od ww. postanowienia referendarza sądowego, złożony przez skarżącego wniosek o przyznanie prawa pomocy podlegał rozpatrzeniu przez sąd stosownie do treści art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., dalej powoływana jako p.p.s.a.), w brzmieniu obowiązującym do 15 sierpnia 2015 r. - art. 2 ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r., o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2015 r., poz. 658).