Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA - Bogumiła Kalinowska po rozpoznaniu w dniu 4 maja 2009 r., na posiedzeniu niejawnym, sprawy ze skargi M M S, Z S i P S na decyzję K W M O w L z dnia [...] w przedmiocie unieważnienia decyzji o wydaniu paszportu z prawem jednokrotnego przekroczenia granicy polskiej, postanawia: odrzucić skargę.
Pismem z dnia [...] skarżący złożyli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, w której domagali się "unieważnienia" decyzji K W M O w L z dnia [...], powołując jako podstawę prawną przepisy art. 156 - 158 kodeksu postępowania administracyjnego. Ponadto skarżący wnieśli o zasądzenie odszkodowania i zadośćuczynienia w wysokości [...] zł
W odpowiedzi na skargę K W P we W wniósł o jej odrzucenie jako niedopuszczalnej z uwagi na niewyczerpanie przez skarżących administracyjnego toku instancji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej "p.p.s.a."), kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:
1) decyzje administracyjne;
2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;
3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie;
4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa;
4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;
5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;
6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;
7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;
8) bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1-4a.
W świetle natomiast do art. 52 § 1 p.p.s.a., skargę na wymienione wyżej działania organów administracji publicznej, można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie (art. 52 § 2 p.p.s.a.).
W niniejszej sprawie skarżący wnieśli o stwierdzenie nieważności decyzji K W M O w L z dnia [...], o wydaniu im paszportów z prawem jednokrotnego przekroczenia granicy RP, na mocy art. 156 - 158 kodeksu postępowania administracyjnego.
W myśl art. 157 § 1 i § 2 k.p.a. właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji w przypadkach wymienionych w art. 156 jest organ wyższego stopnia, a gdy decyzja wydana została przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze - ten organ. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu.
Podkreślić przy tym należy, że właściwość rzeczową organu do stwierdzenia nieważności decyzji ocenia się według przepisów prawa materialnego, które stanowiły podstawę ustalenia właściwości organu przy wydawaniu weryfikowanej decyzji. W razie zmian w strukturze administracji publicznej ustala się najpierw organ, na który przeszła właściwość w danych sprawach, a dopiero potem określa się organ wyższego stopnia (por. postanowienie NSA w Warszawie z 2 sierpnia 2007 r., I OW 32/07, LEX 375525).