Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie - Anna Puton-Mazurkiewicz po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2013 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku R. M. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym przez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi R. M. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej za naruszenie przepisów ustawy o transporcie drogowym postanawia : odmówić przyznania prawa pomocy.
W odpowiedzi na zarządzenie o wezwaniu do uiszczenia wpisu sądowego od skargi, w terminie do jego opłacenia, skarżący złożył na urzędowym formularzu wniosek o przyznanie prawa pomocy, zaznaczając w nim, iż domaga się zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata. W uzasadnieniu wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżący podniósł, że aktualnie nie prowadzi działalności gospodarczej, nie pracuje i nie osiąga żadnych dochodów. W dalszej części wniosku podał, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z rodzicami, na utrzymaniu których pozostaje. Rodzice skarżącego pobierają świadczenia emerytalno-rentowe w wysokości [...] zł (ojciec) i [...] zł (matka). Skarżący wykazał, że nie posiada żadnego majątku nieruchomego, jak również żadnych zasobów finansowych. Na wezwanie referendarza sądowego z dnia 19 lutego 2013 r. do złożenia dokumentów źródłowych i dodatkowych oświadczeń skarżący nadesłał jedynie oświadczenie z dnia 28 lutego 2013 r.
Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy, referendarz sądowy stwierdził, co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (pkt 1), a w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (pkt 2). Żądanie strony dotyczące zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata jest żądaniem przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym (art. 245 ( 2 p.p.s.a.).
Ciężar dowodu spełnienia przesłanek przyznania prawa pomocy, ciąży na stronie ubiegającej się o uzyskanie takiego prawa. Podejmując decyzję o przyznaniu prawa pomocy należy opierać się na dokładnych danych dotyczących stanu rodzinnego, majątkowego, wysokości dochodów i wydatków strony wnioskującej o prawo pomocy. Obowiązkiem zaś strony ubiegającej się o przyznanie prawa pomocy jest, przy zachowaniu należytej staranności, wyczerpujące wykazanie swojej sytuacji majątkowej i finansowej. Jeżeli oświadczenie strony zawarte we wniosku o przyznanie prawa pomocy jest niewystarczające do oceny jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego lub budzi wątpliwości, strona jest obowiązana złożyć na wezwanie dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczące jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego (art. 255 p.p.s.a.).
Oświadczenie strony skarżącej zawarte w urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy okazało się niewystarczające do dokonania prawidłowej oceny sytuacji materialnej strony. Z wniosku o przyznanie prawa pomocy wynikało, że skarżący zakończył prowadzenie działalności gospodarczej, tymczasem ze znajdującego się w aktach administracyjnych wydruku z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 stycznia 2013 r., wynika, że skarżący w dniu [...] r. jedynie zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej, zaś przewidywany okres zawieszenia miał trwać do [...] r. Dla prawidłowej oceny wniosku o prawo pomocy niezbędna była zatem informacja w przedmiocie kondycji finansowej prowadzonej przez skarżącego działalności gospodarczej. Formularz nie zawierał również informacji, czy skarżący wobec deklarowanego zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej został zarejestrowany w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna, a także czy w związku z wykazywanym brakiem dochodów skarżący korzysta z pomocy społecznej. Brak było również danych odnośnie stałych miesięcznych wydatków ponoszonych na koszty utrzymania koniecznego gospodarstwa domowego i terminów ich ponoszenia. W związku z powyższym skarżącego wezwano do złożenia dokumentów źródłowych i dodatkowych oświadczeń, w tym: dokumentów potwierdzających zakończenie prowadzenia działalności gospodarczej oraz wykazu majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą na datę jej zamknięcia z szacunkową wyceną jego składników i podaniem informacji o miejscu gdzie znajdują się te składniki; oświadczenia wykazującego jakie przychody osiągnął skarżący z działalności gospodarczej z okresu ostatnich trzech miesięcy przed jej zakończeniem oraz jakie poniósł w tej działalności koszty; wyciągów z posiadanych rachunków bankowych z okresu ostatnich trzech miesięcy; oświadczenia wykazującego czy skarżący jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku oraz czy otrzymuje pomoc ze środków pomocy społecznej; oświadczenia wskazującego rodzaj i wysokość wydatków ponoszonych na utrzymanie konieczne oraz terminy ich ponoszenia;