Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Stowarzyszenia W. z siedzibą w W. o dopuszczenie do udziału w postępowaniu ze skargi kasacyjnej Z. "M." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 15 września 2022 r., sygn. akt: II SAB/Łd 90/22 w sprawie ze skargi P.J. na bezczynność Z. "M." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. w sprawie udostępnienia informacji publicznej postanawia: dopuścić Stowarzyszenie W. z siedzibą w W. do udziału w postępowaniu.
Pismem z dnia 15 grudnia 2022 r. Stowarzyszenie S. z siedzibą w W. zgłosiło swój udział "w postępowaniu II SAB/Łd 90/22" - w sprawie ze skargi kasacyjnej Z. M. Sp. z o.o. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 15 września 2022 r. oraz wniosło o oddalenie skargi kasacyjnej, odnosząc się do zarzutów skargi kasacyjnej i obszernie uzasadniając swoje stanowisko w sprawie.
Uzasadniając zaś swoje zgłoszenie do postępowania Stowarzyszenie wyjaśniło, że jego misją jest działalność na rzecz upowszechniania i realizacji dobrego rządzenia poprzez doprowadzenie do przejrzystości i rozliczalności instytucji publicznych oraz wzmocnienie obywatelskiej świadomości własnych praw. Jednym z podstawowych elementów zapewniających rozliczalność działania władz jest jawność życia publicznego, a jednym z głównych celów organizacji jest nadzór obywatelski nad realizacją art. 61 Konstytucji RP i ustawy o dostępie do informacji publicznej. Stowarzyszenie wskazało, że prowadzi poradnictwo w zakresie spraw związanych z prawem do informacji publicznej, często jest stroną postępowań administracyjnych i sądowoadministracyjnych dotyczących naruszeń ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz uczestnikiem tych postępowań jako organizacja społeczna. Zdaniem Stowarzyszenia, za zasadnością udziału Stowarzyszenia w przedmiotowym postępowaniu przemawia wiedza, fachowość i wieloletnie doświadczenie w obszarze prawa dostępu do informacji publicznej, zaś przedmiot postępowania jest wprost związany z § 8 Statutu Stowarzyszenia.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 33 § 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r., poz. 329) dalej p.p.s.a., udział w postępowaniu może zgłosić (...) organizacja społeczna, o której mowa w art. 25 § 4, w sprawach innych osób, jeżeli sprawa dotyczy zakresu jej statutowej działalności.
Jak wynika ze stanowiska orzecznictwa, warunkami dopuszczenia organizacji społecznej do udziału w postępowaniu są: jej status; fakt, że zakres jej statutowej działalności ma związek z przedmiotem postępowania, do którego próbuje wstąpić; to, że jej udział w postępowaniu sprzyja realizacji sądowej kontroli administracji; a także to, że za wstąpieniem organizacji do postępowania przemawia cel publiczny, dla którego została powołana (por. postanowienie NSA z 5 marca 2009 r., sygn. akt II GZ 55/09).
Stowarzyszenie zgłaszające udział w tym postępowaniu sądowym posiada status organizacji społecznej, zaś jego cele statutowe obejmują: upowszechnianie i ochronę wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji w zakresie swobodnego dostępu do informacji publicznej. Przedmiotem niniejszego postępowania jest bezczynność organu w zakresie udostępnienia informacji publicznej. Skoro zatem zakres działalności statutowej Stowarzyszenia ma związek z przedmiotem niniejszej sprawy a nie zachodzą podstawy do uznania, że organizacja działa jedynie w celu zaspokojenia swoich partykularnych celów, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 33 § 2 w zw. z art. 193 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji, uznając, że dopuszczenie Stowarzyszenia do postępowania jest uzasadnione.