Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Makowska po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku K. S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie z Jej skargi na bezczynność Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w przedmiocie wpisu na listę radców prawnych p o s t a n a w i a odmówić zwolnienia od kosztów sądowych
K.S. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na bezczynność Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w przedmiocie wpisu na listę radców prawnych.
Skarżąca, wezwana do uiszczenia wpisu sądowego od skargi w kwocie [...] zł, złożyła wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. Uzasadniając wniosek podała, że prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe i nie uzyskuje jakichkolwiek dochodów. Wnioskodawczyni oświadczyła, że posiada mieszkanie spółdzielcze własnościowe o pow. [...] nie posiada żadnych oszczędności.
Zarządzeniem z dnia [...] Sąd zobowiązał skarżącą do przedłożenia, w terminie 7 dni:
- dowodów potwierdzających wydatki poniesione na utrzymanie mieszkania i garaż, w okresie ostatnich trzech miesięcy,
- wyciągów lub wykazów z wszystkich rachunków bankowych, z okresu ostatnich trzech miesięcy,
- odpisu zeznania podatkowego [...],
- zaświadczenia z powiatowego urzędu pracy potwierdzającego, że skarżąca jest osobą bezrobotną,
- zaświadczenia z właściwej jednostki organizacyjnej gminy dotyczącego korzystania z pomocy opieki społecznej w okresie ostatniego roku.
W odpowiedzi na wezwanie K. S. przedłożyła kserokopię zeznania podatkowego [...]. Jednocześnie oświadczyła, że nie dokonała opłat za mieszkanie za ostatnie trzy miesiące, dlatego nie przedkłada dowodów wpłat. Ponadto, nie posiada rachunku bankowego, statusu osoby bezrobotnej, nie pobiera żadnych świadczeń ZUS i nie korzysta z jakiegokolwiek wsparcia finansowego ze środków publicznych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) - powoływanej dalej jako "p.p.s.a.", prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata lub radcy prawnego (§ 2), prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata lub radcy prawnego (§ 3).
W przypadku osób fizycznych prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1 ), a w zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 ).
Powołane unormowania winny być odczytywane w kontekście art. 199 cyt. ustawy. Zgodnie z tym przepisem strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Zatem regułą jest ponoszenie przez strony kosztów postępowania związanych z ich udziałem w sprawie, a zwolnienie od tego obowiązku jest wyjątkiem od tej zasady i może mieć miejsce tylko w ściśle określonych sytuacjach.