Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Piotr Godlewski po rozpoznaniu w dniu 29 października 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku W. G. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie z jego skargi na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] lipca 2012 r. Nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki postanawia przyznać skarżącemu prawo pomocy obejmujące zwolnienie od związanych ze sprawą kosztów sądowych.
W. G. wezwany do uiszczenia wpisu w wysokości 500 zł. od skargi na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] lipca 2012 r. Nr [...] zwrócił się z wnioskiem o przyznanie mu prawa pomocy; w urzędowym formularzu PPF mającym w tym zakresie zastosowanie względem osób fizycznych w postępowaniu sądowoadministracyjnym wskazał, że dotyczy ono zwolnienia od kosztów sądowych.
Wg uzasadnienia wniosku oraz zawartego w nim i złożonego w wyniku wezwania dodatkowego oświadczenia, skarżący:
- prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z żoną, zamieszkując w domu po zmarłej babce (sprawy spadkowe po niej nie zostały uregulowane),
- nie posiada żadnych wartościowych składników majątkowych (w tym pojazdów mechanicznych) ani oszczędności,
- jako jedyne źródło utrzymania wykazał zasiłek stały z pomocy społecznej w wysokości 344 zł., przeznaczany na zakup żywności, której uzupełniające źródło stanowi przydomowy ogródek (wnioskodawca od stycznia 2012 r. w związku ze złym stanem zdrowia nie pracuje, jego żona jest bezrobotna). Ośrodek Pomocy Społecznej finansuje im także opłaty za tzw. media, a w zakresie zakupu żywności i lekarstw wnioskodawca korzysta też z doraźnej pomocy dzieci, które ponoszą również wydatki na utrzymanie prowadzonej wspólnie hodowli gołębi (nie przynosi mu ona żadnych dochodów).
Rozpoznając złożony wniosek stwierdzono, co następuje:
Zwolnienie od kosztów sądowych wchodzi w zakres częściowego prawa pomocy, którego przyznanie osobie fizycznej uzależnione jest od wykazania przez osobę wnioskującą braku możliwości poniesienia pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny - art. 245 § 3 w/z z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270).
Stosownie do powyższego, o przyznaniu w tym zakresie prawa pomocy decyduje przede wszystkim ocena możliwości finansowych osoby wnioskującej, dokonywana z uwzględnieniem sytuacji majątkowej, dochodów i wydatków jej oraz osób z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe.
Mając na uwadze deklarowane przez skarżącego dochody jego i żony w kwocie 344 zł. miesięcznie (pochodzące w całości ze wsparcia pomocy społecznej), należy stwierdzić obiektywny brak możliwości chociażby częściowego poniesienia przez niego kosztów sądowych związanych z udziałem w sprawie, z których sam wpis warunkujący nadanie sprawie dalszego biegu i merytoryczne rozpoznanie skargi aktualnie przekracza te dochody.
Ich wysokość względem zaspokojenia chociażby tylko najbardziej podstawowych potrzeb życiowych dwóch osób należy przy tym również uznać za niewystarczającą i w tym zakresie nie budzi wątpliwości, że tylko z nich - bez dodatkowego wsparcia uzyskiwanego od swoich dzieci i ośrodka pomocy społecznej na opłaty za tzw. media - skarżący wraz z żoną nie byłby w stanie bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania zapewnić sobie aktualnie środków na pokrycie niezbędnych wydatków związanych z utrzymaniem i leczeniem. Tym samym w obecnej sytuacji nie będzie w stanie we własnym zakresie opłacić związanych z niniejszą sprawą kosztów sądowych, co jest tym bardziej prawdopodobne, że koszty w takiej samej wysokości obciążają go w toczącej się równolegle innej sprawie z jego skargi (o sygn. akt II SA/Rz 817/12), także dotyczącej nakazu rozbiórki. Skarżący nie posiada przy tym żadnych wartościowych składników majątkowych lub przynoszących dochody, z których koszty te mógłby pokryć (gdyby takimi dysponował, zapewne zostałyby one w pierwszej kolejności przeznaczone na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, umożliwiając mu rezygnację z otrzymywanej pomocy społecznej i wsparcia dzieci, lub przynajmniej ograniczenie tego wsparcia).
Brak jest przy tym uzasadnionych przesłanek mogących świadczyć o tym, że w bliskiej perspektywie czasowej sytuacja finansowa skarżącego może ulec poprawie, co mogłoby uzasadnić przyznanie mu jedynie częściowego zwolnienia od kosztów sądowych. Niemniej jednak gdyby się okazało, że okoliczności na podstawie których przyznano mu prawo pomocy przestały istnieć (lub w rzeczywistości wogóle nie istniały), może to stanowić podstawę do jego cofnięcia w całości lub w części
(art. 249 P.p.s.a.).
Uznając w przedstawionej sytuacji wniosek W. G. za zasadny w całości, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w związku z art. 245 § 3 i art. 258 § 2 pkt 7 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji postanowienia.