Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krystyna Józefczyk po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2016r. na posiedzeniu niejawnym sprzeciwu S. L. i E. L. od postanowienia referendarza sądowego z dnia 18 maja 2016 r. II SA/Rz 396/16 w przedmiocie odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi S. L. i E. L. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] stycznia 2015 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia grzywny w celu przymuszenia - p o s t a n a w i a - utrzymać zaskarżone postanowienie w mocy
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w przedmiocie nałożenia na wymienionych grzywny w celu przymuszenia S. L. i E. L. zawarli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Do skargi tej dołączyli odrębny wniosek o przyznanie prawa pomocy, złożony na urzędowym formularzu (PPF).
Wskazali, że nie są w stanie ponieść kosztów sądowych bez uszczerbku utrzymania koniecznego swojej rodziny. Oboje są rencistami ze świadczeniami wynoszącymi 548,14 zł i 1121,37 zł. Podkreślili, że nie mają innych źródeł utrzymania. Posiadają gospodarstwo rolne, lecz z racji stanu zdrowia nie są w stanie go uprawiać tym bardziej, że są to grunty niskiej klasy. Do wspólnego z nimi gospodarstwa domowego wchodzi dwoje dzieci: 15 i 19 lat. Rodzina mieszka w domu o pow. 90 m. kw., położonym na czterdziestoarowej działce. Nie posiadają żadnych oszczędności. W złożonym w wyniku wezwania referendarza dodatkowym oświadczeniu na temat swojej sytuacji majątkowej skarżący podali, że ich średnie miesięczne wydatki są następujące: wyżywienie - 650 zł, leczenie - 400 zł, utrzymanie domu - 500 zł, telefon i Internet - 120 zł, edukacja dzieci - 230 zł. Wskazali ponadto, że otrzymują także środki z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, które w przeliczeniu na miesiąc wynoszą 320 zł. Nadto załączony został także wyciąg z rachunku bankowego E. L. z saldem na dzień [...] maja 2016 r. wynoszącym 40,93 zł.
Referendarz sądowy postanowieniem z dnia 18 maja 2016 r. odmówił skarżącym przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych wskazując, że nie wykazali oni, że w świetle art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a. nie są w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Uznał, że sytuacja majątkowa skarżących nie została przez nich zobrazowana w dostateczny sposób, co powoduje wątpliwości co do zasadności przyznania prawa pomocy. Brak klarowności podanych informacji na temat ich sytuacji majątkowej, a w szczególności rozbieżności w informacjach na temat źródeł dochodu w składanych kolejno oświadczeniach oraz wskazanie wydatków, którym nie można przyznać waloru niezbędności (kwota 120 zł wydatkowana na internet i telefon) oraz nadwyżka dochodów nad wydatkami skutkowały w ocenie referendarza brakiem podstaw do odstąpienia w ich przypadku od zasady ponoszenia przez strony kosztów postepowania.
W sprzeciwie od postanowienia referendarza skarżący doprecyzowali, co składa się na kwotę wydatków ponoszonych na opłatę za internet i telefon wskazując, że są to koszty zminimalizowanie, które wynoszą - 50 zł za internet i 50 zł za doładowanie jednej komórki raz na 3 miesiące. Podali, że nie posiadają innych poza podanymi źródeł utrzymania, tj. rent oraz dopłat dla rolników z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Podali, że ponoszą również nieplanowane wydatki związane np. z awarią instalacji sanitarnej w łazience. Nie są w stanie przy uzyskiwanych odchodach przeznaczanych na utrzymanie 4 osób określić dokładnie miesięcznych wydatków np. na wyżywienie, przy którego zakupie korzystają z promocji i przecen. W chwili obecnej wskutek awarii pozostają bez prądu i nie posiadają nawet środków na remont instalacji elektrycznej. Nie są w stanie ponieść nawet najmniejszych kosztów postepowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.