Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Beata Jezielska po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2013 r. na posiedzeniu niejawnym sprzeciwu A.Z. od postanowienia Referendarza Sądowego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie z dnia 8 stycznia 2013 r. sygn. akt II SA/Ol 525/11 w przedmiocie prawa pomocy w sprawie ze skargi A. Z. na postanowienie Wojewody z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie statusu bezrobotnego - przywrócenie terminu do wniesienia odwołania postanawia odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym, polegającym na ustanowieniu adwokata. WSA/pos.1- sentencja postanowienia
Wyrokiem z dnia 20 listopada 2012r. (sygn. akt II SA/Ol 525/11) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił skargę A. Z. na postanowienie Wojewody z dnia "[...]" o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji Starosty B. z dnia "[...]" w przedmiocie utraty statusu osoby bezrobotnej. Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem został doręczony stronie skarżącej w dniu 28 grudnia 2012 r.
W dniu 4 stycznia 2013 r. do tut. Sądu wpłynął wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie go od kosztów sądowych i ustanowienie imiennie wskazanego przez niego adwokata. W oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wnioskodawca podał, iż sam prowadzi gospodarstwo domowe, zaś jego majątek stanowią: budynek mieszkalny do rozbiórki o powierzchni 111,54m², mieszkanie o powierzchni ok. 36m² oraz nieruchomość rolna o powierzchni 0,59ha. Skarżący podał, iż nie posiada żadnych zasobów pieniężnych, przedmiotów wartościowych, ani dochodów. Stwierdził, iż jest osobą ubogą, co wynika z przedłożonych do WSA w Olsztynie szeregu wniosków o przyznanie prawa pomocy w pozostałych jego sprawach zawisłych przed tut. Sądem i przedstawionych dowodów źródłowych w postaci m.in. zaświadczenia z Powiatowego Urzędu Pracy w B. z dnia 3 kwietnia 2012 r., wydruków o stanie konta bankowego i zgromadzonych na nim środkach finansowych oraz ich zablokowaniu w całości przez komornika. Dodał, iż z posiadanej nieruchomości nie czerpie dochodu, a jedynie wykorzystuje ją w celach prywatnych do upraw konsumpcyjnych na swoje potrzeby.
Postanowieniem z dnia 8 stycznia 2013r. Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie odmówił ustanowienia dla wnioskodawcy adwokata. Wskazano, iż w niniejszej sprawie skarżący zwolniony jest z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych z mocy ustawy i tym samym w zakresie rozstrzygnięcia złożonego przez niego wniosku pozostaje wyłącznie kwestia ustanowienia adwokata. W świetle zaś obowiązujących przepisów ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika, czyli przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym następuje, gdy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Przy czym to na stronie spoczywa ciężar wykazania, iż znajduje się ona w sytuacji uzasadniającej jego przyznanie. Opierając się na informacjach zawartych we wniosku o przyznanie prawa pomocy złożonym w niniejszej sprawie oraz przedłożonych w innych sprawach dodatkowych oświadczeniach i dokumentach źródłowych, uznanych przez wnioskodawcę za wyczerpujące, stwierdzono, iż wnioskodawca nie wykazał w sposób nie budzący wątpliwości, że spełnia przesłankę uzasadniającą przyznanie prawa pomocy, bowiem nie jest możliwa ocena jego rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych.
Od postanowienia tego A. Z. wniósł sprzeciw. Zarzucił naruszenie przepisów ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, a mianowicie art. 255, art. 245 § 3, art. 246 § 1 pkt 2, art. 258 § 2 pkt 7. Wskazał także na naruszenie art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Skarżący podniósł, iż Referendarz sądowy bezpodstawnie zastosował art. 255 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, wskazując iż skarżący nie wykazał w sposób nie budzący wątpliwości, iż znajduje się w sytuacji uprawniającej go do przyznania mu prawa pomocy, podczas gdy nie był wzywany do przedłożenia dodatkowych dowodów źródłowych. Zarzucił, iż twierdzenia te są gołosłowne i stanowią nadużycie pozycji sadowej, a także bezprawne działanie. Ponadto podniósł, iż wadliwe jest uznanie, iż skarżący jest w stanie ponieść koszty postępowania i że posiada środki finansowe, podczas gdyż takimi środkami faktycznie nie dysponuje. Także zarzucił, iż przepisy o prawie pomocy zostały zastosowane w taki sposób, aby celowo, w odwecie i z pełną świadomością ograniczyć konstytucyjne prawa skarżącego. Zarzucił przy tym, iż Referendarz nie uwzględnił okoliczności, iż ustawodawca przewidział wymóg sporządzenia skargi kasacyjnej przez profesjonalnego pełnomocnika, a skarżący prowadzi kilkadziesiąt spraw i we wszystkich wniósł o ustanowienie adwokata celem wniesienia skarg kasacyjnych od niekorzystnych wyroków WSA w Olsztynie. Skarżący powołał się przy tym na inne orzeczenia tut. Sądu wskazując, iż pomimo znacznego majątku występujących w tych sprawach podmiotów zostało im przyznane prawo pomocy. Natomiast skarżącemu odmówiono przyznania prawa pomocy pomimo faktu, iż jest osobą ubogą. Nadto skarżący stwierdził, że nie znajdują zastosowania w niniejszej sprawie tezy z postanowień NSA, wydane w sprawach o sygn. FZ 454/04, II OZ 826/12 oraz I OZ 806/12, gdyż postanowienia te są wadliwe i naruszają przepisy prawa. Skarżący zarzucił również, że odmowa przyznania prawa pomocy narusza jego chronione przepisami Konstytucji RP i Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności prawo do sądu i sprawiedliwego procesu. W tej sytuacji skarżący wniósł o zmianę kwestionowanego postanowienia i przyznanie prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.